پنجم: تنظیمات

در این قسمت درباره دوران اصلاحات میرزا حسین خان مشیرالدوله سپهسالار حرف می‌زنیم و مروری بر جوانب تاریخ روشنفکری پیرامون آن هم می‌کنیم.

نقل قولهای مستقیم این قسمت از این منابع بود:

«دفتر تنظیمات» یا «کتابچه غیبی» از میرزا ملکم خان.

کتاب «یک کلمه» از میرزا یوسف مستشارالدوله.

نامه‌های حسین خان مشیرالدوله که از کتاب «اندیشه ترقی و حکومت قانون» اثر فریدون آدمیت .

متن «لایحه تشکیل دربار اعظم»  از کتاب «مرآت البلدان» اثر محمدحسن خان اعتمادالسلطنه.

شرح مجالس تنظیمات از «کتابچه تنظیمات حسنه» اثر حسین خان مشیرالدوله، به کوشش علی‌اصغر حقدار.

رساله «پلتیکای دولتی» از میرزا ملکم خان.

منابع برای مطالعه بیشتر:

اندیشه ترقی و حکومت قانون: عصر سپهسالار از فریدون آدمیت

فکر آزادی و مقدمه نهضت مشروطیت از فریدون آدمیت

معاهدات و قراردادهای دوره قاجاریه به کوشش غلامرضا طباطبایی مجد

سپهسالار اعظم از محمود فرهادمعتمد

یک کلمه از یوسف مستشارالدوله، به کوشش باقر مومنی

رساله‌های میرزا ملکم خان از میرزا ملکم خان، گردآوری از حجت‌الله اصیل

Mirza Malkum Khan, by Hamid Algar

Russia and Britain in Persia, by Firuz Kazemzadeh