Dertig jaar geleden, op deze dag, 11 februari, werd strijder tegen de apartheid Nelson Mandela vrijgelaten uit zijn cel in Zuid Afrika. Anti-apartheidsactiviste Conny Braam maakte deze historische gebeurtenis van heel dichtbij mee. 

In het diepste geheim ondersteunde zij vanuit Amsterdam jarenlang de beweging van Mandela met Operatie Vula. Ze vermomde leden van het Afrikaans Nationaal Congres, het ANC, om ze Zuid-Afrika binnen te kunnen smokkelen. En ze zette een communicatiesysteem op waarmee niemand minder dan Mandela zelf, stiekem vanuit zijn cel contact kon krijgen met de buitenwereld. 

Presentator Rose Heijnen ging bij haar op bezoek om haar verhaal te horen.

Conny Braam streed met gevaar voor eigen leven tegen de apartheid

Bij elke nieuwe crisis kijken we hoopvol naar wetenschappers: kunnen jullie ons hieruit redden? In Focus hoor je de beste wetenschapsverhalen, aansluitend en aanvullend op het gelijknamige tv-programma op NPO2. Onderzoekers die streven, worstelen, falen en slagen in het vinden van oplossingen van de problemen van deze tijd.  

Verslaggevers van wetenschapsredactie gaan het veld en de laboratoria in om verslag te doen van het onderzoek in de praktijk. In de studio ontvangt Lara Billie Rense wetenschappers voor een verdiepend gesprek over hun vakgebied.

Natural Sciences

Science & Medicine

Social Sciences

Science

Life Sciences

Nimweegs (https://nl.wikipedia.org/wiki/Nijmeegs) is een taal die wordt gesproken door een paar honderd Nijmegenaren. De taal mag met recht 'inheems' genoemd worden, maar voor taalwetenschapper Luis Miguel Rojas Berscia (https://www.ru.nl/personen/rojas-berscia-l) is er nog meer interessant aan het Nimweegs.

In deze speciale aflevering tijdens het InScience Filmfestival (https://www.insciencefestival.nl/nl/vertoning/ntr-focus-podcast/) in Nijmegen spreek Ruben Rosen Jacobson met Luis Miguel over zijn onderzoek naar het verdwijnen van de Nijmeegse taal. Ook schuift de bekende Nijmegenaar Hennie Linders, ook bekend als 'Henniesee', aan om te vertellen over zijn band met de taal. 



'Nimweegs mot blieve'! Waarom verdwijnt deze inheemse taal? (special vanaf InScience Filmfestival)

In het Amazonegebied worden zo'n 300 verschillende talen gesproken, maar dat wordt steeds minder. Toch lijkt er ook een nieuwe taal op te komen, die gesproken wordt door steeds meer inheemse volken. Taalwetenschapper Luis Miguel Rojas Berscia (https://www.ru.nl/personen/rojas-berscia-l) doet onderzoek naar die nieuwe opkomende taal in de Amazone.

In deze speciale aflevering tijdens het InScience Filmfestival (https://www.insciencefestival.nl/nl/vertoning/ntr-focus-podcast/) in Nijmegen spreekt Ruben Rosen Jacobsen met Luis Miguel over zijn avonturen in het Amazonegebied en zijn enorme taalvermogen. Luis Miguel spreekt namelijk meer dan 18 talen, en heeft er meer dan 30 geleerd. Hij is een hyperpolyglot, maar heeft hij ook een geheime truc?



Hoe diep in de Amazone een nieuwe taal ontstaat (special vanaf InScience Filmfestival)

Het is misschien wel het belangrijkste medicijn dat we kennen: de placebo. Het geneesmiddel dat echt werkt, ondanks dat er geen werkzame bestanddelen in zitten. Hoe kan dat? En moet een arts de placebo dan niet vaker voorschrijven?

In deze bijzondere aflevering van Focus, opgenomen op het NPO Podcast Festival (https://podcastfestival.npo.nl/) met live publiek, gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met Andrea Evers (https://www.andreaevers.nl/). Zij is hoogleraar gezondheidspsychologie aan de Universiteit Leiden en dé placebo-expert van Nederland.

Andrea legt uit langs welke mechanismen het placebo-effect werkt, wat een nocebo is, en hoe we de kracht van placebo kunnen inzetten in de zorg. Ook krijgen we een demonstratie van een VR-training in placebo-communicatie voor artsen.

Wil je een doosje placebo's thuisgestuurd krijgen? Stuur dan een mail naar wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl) met je adres + een toelichting waar je dit medicijn voor gaan inzetten, en we doen het op de post!



Lees & kijk ook:
* Meer info over de VR-training 'Placebo effecten in communicatie' van The Simulation Crew (https://thesimulationcrew.nl/producten/placeboeffectenincommunicatie/)
* Meer info over Andrea Evers:
* Website (https://www.andreaevers.nl/)
* Medewerkerspagina van Leiden Universiteit (https://www.universiteitleiden.nl/medewerkers/andrea-evers)


* Center for Interdisciplinary Placebo Studies Leiden (https://www.ipsplacebo.com/)



Podcast Focus wordt gemaakt op de NTR wetenschapsredactie door:  
Host: Lara Billie Rense
Redactie: Ruben Rosen Jacobson
Montage: Stijn Goossens
Eindredactie: Gerda Bosman en Sander Nieuwenhuijsen

Met dank aan:
Eric Jutten van The Simulation Crew voor de VR-demonstratie
Bouwe van Straten voor de redactie van de bijsluiters in de placebo-doosjes
 
Vragen? Mail de redactie: wetenschap@ntr.nl (mailto:wetenschap@ntr.nl)
Wil je op de hoogte blijven van onze programma’s? Abonneer je dan op de NTR Wetenschap Nieuwsbrief  (https://ntr.dmd.omroep.nl/x/plugin/?pName=subscribe&MIDRID=S7Y1BwAA04&pLang=nl&Z=1317075972)

De kracht van het placebo-effect (special vanaf NPO Podcast Festival)

Chiptechnologie is niet alleen goed voor snelle telefoons, slimme computers of zelfrijdende auto’s. Ook ons lichaam kan ermee verbeterd worden. Verbonden met het brein, met als taak om belangrijke lichaamsfuncties te herstellen. Zoals horen, zien, lopen of weer praten.

Maar zo’n chip in je brein vraagt ook veel van het lichaam, en van een patiënt. Hoe zorg je ervoor dat zo’n chip het juiste effect heeft in het lichaam en wanneer mag je überhaupt een chip in iemands lichaam implanteren? 

De vooruitzichten voor deze technologische ontwikkeling zijn veelbelovend en gaan razendsnel, maar roepen ook een hoop ethische vragen op. Die vragen bespreekt presentator Lara Billie Rense met Karin Jongsma, Universitair Hoofddocent Bio-ethiek bij het UMC Utrecht. 

⏪ In de vorige aflevering (https://www.nporadio1.nl/podcasts/focus-wetenschap/103722/3-het-technologische-lichaam-3-hoe-een-hersenchip-je-leven-verandert-s09) sprak presentator Lara Billie Rense met verslaggever Stijn Goossens over zijn bezoek aan het lab van Pieter Roelfsema en hoor je meer over de oogchip van Jeroen Perk.



#4 - Het Technologische Lichaam #4 - De keerzijde van innovatieve hersenchips (S09)

Wat als je, door ziekte of na een ongeluk, blind of verlamd raakt? Je verliest een deel van je lichaamsfuncties en moet een nieuwe manier van leven opbouwen. Ingrijpende gevolgen, waarbij de wetenschap steeds vaker een handje kan helpen.

Met een chip in het brein kunnen hersengolven omgezet worden in gesproken tekst. Camerabeeld kan verwerkt worden tot zicht, of met elektrische impulsen kunnen benen weer bewegen. De afgelopen jaren werden deze technieken getest op mensen, met positieve resultaten. Maar is er ook een keerzijde?

Dat en meer onderzocht verslaggever Stijn Goossens voor deze aflevering. Deze aflevering spreekt presentator Lara Billie Rense met Stijn over die ontwikkelingen.

⏩ In de volgende aflevering gaat presentator Lara Billie Rense in gesprek met medisch ethicus Karin Jongsma (https://www.umcutrecht.nl/en/research/researchers/jongsma-karin-kr) over de ethische vragen bij chips in het brein.



Conny Braam streed met gevaar voor eigen leven tegen de apartheid

Download our free app to listen on your phone