Fijnstof, geluidsoverlast, bebouwing, voeding: het zijn allemaal factoren die invloed hebben op onze gezondheid en onze gemoedstoestand. Maar wanneer is er teveel van iets? En welke factoren zijn het belangrijkst? Op die vraag proberen onderzoekers het antwoord te vinden.

Het lichaam | Google Maps, maar dan voor risicofactoren

Over diepzeediertjes die broeikasgassen eten, immuuncellen die zichzelf opofferen en de zoektocht naar planeten. Over de nieuwste medicijnen, zonnecellen en sensoren. Kortom: hoe werkt de wereld om ons heen en hoe kunnen we hem nog beter maken?

Science

Een powernap zorgt voor meer creativiteit. Dat blijkt uit onderzoek van de Sorbonne Universiteit in Parijs. Wetenschappers lieten proefpersonen rijen met ingewikkelde cijferreeksen oplossen om hun creativiteit te meten.
Iedereen die het niet lukte om de hack gelijk te vinden mocht even slapen en het daarna opnieuw proberen. Van de mensen die een powernap deed vond 80 procent plotseling de creatieve oplossing.
Iedere woensdag komt de Universiteit van Nederland langs. Met vandaag: Loes van Langen. See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het geheim achter de powernap

Het Nederlandse onderzoeksinstituut voor radiosterrenkunde bestaat vandaag 75 jaar. Honderden ontdekkingen en wetenschappelijke publicaties kwamen in die jaren voorbij en nog steeds doen ze mee in de wereldtop. 
Maar wat is er in die tijd allemaal ontdekt? Hoofdastronoom bij ASTRON, Jason Hessels, neemt ons mee terug naar het begin, waar technieken uit de Tweede Wereldoorlog ineens een hele nieuwe toepassing vonden, en vertelt met welke spannende dingen ze op het moment bezig zijn. 
Lees hier meer: ASTRON celebrates its 75th birthday! See omnystudio.com/listener for privacy information.

Al 75 jaar worden hier de astronomische geheimen uit radiosignalen gefilterd

Als grote sterren sterven, dan doen ze dat vaak met nogal wat bombarie. De explosie die dan plaatsvindt kan onder andere zorgen voor een enorme verplaatsing van gas.  
Gas met daarin allerlei chemische elementen die een rol spelen bij de vorming van nieuwe sterren, maar die ook zorgen voor een soort vervuiling van de ruimte tussen stelsels in.  
Terwijl zo'n gaswolk tijdens een explosie naar buiten wordt geduwd, verdunt het gas steeds verder en neemt ook de hoeveelheid licht af. Daarmee zijn die uitdijende wolken moeilijk te detecteren. Met de Very Large Telescope in Chili is dat nu toch gelukt.  
Het zorgde voor een indrukwekkende hoge resolutie kaart van zo'n uitstromende wolk. En niet zomaar eentje. De wolk is zo groot dat het 20.000 jaar zou duren voor licht om van het ene uiteinde van de wolk naar het andere te reizen.  
De gaswolk, die onder andere vol zit met zuurstof, stikstof en zwavel, is dus gigantisch en qua massa vergelijkbaar met 50 miljoen keer de zon.  
De zeldzame kennis over de samenstelling en het gedrag van dit soort gaswolken vertelt onderzoekers meer over het ontstaan, maar ook het verdwijnen van sterrenstelsels. Ze hopen dan ook deze wolk met nog meer detail te bestuderen, maar gaan zeker ook achter andere gaswolken aan.
Lees hier meer over het onderzoek: A giant galactic explosion catches galaxy pollution in the act See omnystudio.com/listener for privacy information.

Astronomen brengen gigantische explosie in naburig sterrenstelsel in beeld

Microscopie wordt in een heleboel verschillende onderzoek gebruikt, om iets te kunnen zeggen over bijvoorbeeld het effect van medicijnen of ziektes. Maar er is eigenlijk al decennia lang een probleem met dit soort microscopische metingen.
Onder een lichtmicroscoop kan zo'n biologisch preparaat platter lijken dan het eigenlijk is. Daar is wel een correctiemethode voor ontwikkeld, al in de jaren 80, maar die houdt dan weer geen rekening met verschil in dikte van het plakje.
Onderzoekers van de TU Delft hebben nu uitgerekend hoe hiervoor wel goed gecorrigeerd kan worden. Een correctie van een correctie dus eigenlijk. 
Lees hier meer over het onderzoek: Probleem in de microscopie na decennia opgelost See omnystudio.com/listener for privacy information.

Belangrijke correctiemethode in de microscopie nu zelf gecorrigeerd

Onderzoekers uit Osaka hebben aangetoond dat het vermogen van de hersenen om actie te onderdrukken, en dus ook om juist niet te passen, heel belangrijk is in het voetbal. 
De wetenschappers lieten profs en niet-getrainde voetballers met foto’s een inschatting maken van of ze een bal tussen twee verdedigers door kunnen passen. De profs reageerden sneller, maar wat opvallend is, is dat uit hersenscans bleek dat de profs ook beter zijn in het onderdrukken van activiteit.
Lees hier meer over het onderzoek: Quick decisions in soccer enhanced by brain’s ability to suppress actions See omnystudio.com/listener for privacy information.

Het lichaam | Google Maps, maar dan voor risicofactoren

Download our free app to listen on your phone