September 10, 2021

Pigion y Dysgwyr 10fed Medi 2021

16 minutes

S'mae... Dych chi'n gwrando ar Pigion - podlediad wythnosol Radio Cymru i'r rhai sy'n dysgu ac sydd wedi dysgu Cymraeg. Tomos Morse dw i, a’r wythnos hon dyn ni’n edrych yn ôl ar bythefnos o raglenni Radio Cymru a dechreuwn ni gyda …”

SHAN COTHI

....sgwrs rhwng Shan Cothi a Bardd y Mis, mis Awst sef Yr Athro Derec Llwyd Morgan. Gofynnodd Shan iddo fe ddisgrifio ei haf perffaith a dyma i chi Derec yn sôn am hafau ei blentyndod...

Yr Athro - Professsor

Llwyth o atgofion - Loads of memories

Lle maged i - Where I was brought up

Amhrofiadol - Inexperienced

Ymdrochi - Bathing

Crits - Bechgyn

Dwlu ar - Hoff iawn o

Yn ei blyg - Crouching

Crwmp ar ei gefn - Hunchback

Broydd - Areas

Trigo - Byw

SHAN COTHI (Hann Hopwood)

Yr Athro Derec llwyd Morgan oedd hwnna’n sôn am hafau ei blentyndod. Arhoswn ni gyda Bore Cothi nawr ond y tro hwn Hannah Hopwood oedd yn eistedd yn sedd Shan Cothi a chafodd hi sgwrs am adweitheg, neu reflexology, gyda’r Adweithegydd Elin Prydderch. Mae adweitheg wrth gwrs yn hen, hen driniaeth, ond faint ohonoch chi oedd y gwybod bod y driniaeth hon yn cael ei ddefnyddio i lacio wynebau. Dyma Elin yn esbonio...

Adweitheg - Reflexology

Triniaeth - Treatment

Llacio - To relax

Hynafol - Ancient

Goblygiadau - Implications

Pryder - Anxiety

Cymalau - Joints

Seibiant - A rest

Maethlon - Nutritious

Cyfrifoldeb - Responsibility

Mwy debygol o - More likely to

DROS FRECWAST

Os oes rhywun yn haeddu cael trinaeth fel adweitheg, er mwyn ymlacio ar ôl deunaw mis y Covid, wel gweithwyr iechyd yw’r rheini yn siwr. Ond canu sydd yn helpu criw o weithwyr iechyd Llanelli ymdopi a’r sefyllfa ofnadwy maen nhw wedi ei wynebu. Dros y cyfnod clo buon nhw’n dod at ei gilydd ar Zoom i ganu, ond yr wythnos diwetha daethon nhw i gyd at ei gilydd wyneb yn wyneb am y tro cyntaf. Roedd hi’n brofiad emosiynol iawn fel clywodd Garry Owen...

Cantorion - Singers

Profiad - Expereince

Gweithiwr cymdeithasol - Social worker

Caredig - Kind

Croten - Merch fach

Cyfeillgar - Friendly

Rhyddhad - Release

Ers ei sefydlu - Since it was founded

Cŵn tywys - Guide dogs

Cyfaddef - To admit

SIOE FRECWAST

A canu o fathau gwahanol sydd yn y tri clip nesa yn ogystal. Mae Rhys Edwards yn enwog fel canwr a gitarydd y band Fleur de Lys o Ynys Môn. Ond mae Rhys yn athro mewn ysgol gynradd ar yr ynys hefyd. Beth mae’r plant yn feddwl o’i ganeuon tybed?

Yn dueddol i - Tend to

Disgyblion - Pupils

Datgan barn - To state an opinion

Ystyried fy nheimladau - Consider my feelings

Maddau - To forgive

Arwydd - Sign

DEI TOMOS

Band tipyn hŷn na Fleur de Lys oedd yn cael sylw gan Dei Tomos wythnos diwetha sef Hergest, oedd yn dathlu 50 mlynedd ers iddyn nhw gyfarfod am y tro cynta. Ar Awst 31 1971 daeth pedwar cerddor – Derec Brown, Delwyn Sion, Geraint Davies, ag Elgan Phillip at ei gilydd i greu sŵn go arbennig gyda chaneuon fel Dinas Dinlle a Harbwr Aberteifi. Dyma i chi hanes ffurfio’r grŵp gan y bechgyn eu hunain…

Cyfarfyddiad - Meeting

Cyd-ddigwyddiad rhyfeddol - An amazing coincidence

Gor-ddweud - To exaggerate

Gwobr - Prize

Yn grac iawn - Very angry

Cael llwyfan - Perfforming on the main stage – Eisteddfod’s final round

Sylweddoli - To realise

Arwyr - Heroes

Dylanwad - Influence

Diflasu - To bore

BORE COTHI

Math gwahanol o ganu nawr – canu operatig. Patrick Young ydy Cyfarwyddwr Cerdd OPRA Cymru a fe enillodd Gwobr Glanville Jones eleni, sef gwobr am gyfraniad arbennig i gerddoriaeth Cymru. Mae OPRA Cymru yn mynd â byd yr opera i gymunedau ar hyd a lled y wlad ac mae’n gwneud llawer o waith gyda phobl ifanc. Sut dechreuodd diddordeb Patrick mewn opera felly? Dyma fe’n dweud yr hanes wrth Shan Cothi...

Cyfarwyddwr Cerdd - Musical Director

Cerddorfeydd - Orchestras

Gwerthfawrogi - To appreciate

Caeredin - Edinburgh

Enfawr - Huge

Datblygu - To develop

Ysbrydoli - To inspire

Tinc - Tone

Anhygoel - Incredible

Agwedd - Attitude

...more

View all episodes

By BBC Radio Cymru

4.7

1414 ratings