อบรมอานาปานสติ ครั้งที่ 91 โดย (พระกิตติวิมลเมธี) พระอาจารย์สุชีพ สุธมฺโม วัดบุปผารามวรวิหาร

วันอาทิตย์ที่ 1 ตุลาคม 2566 ณ อาคารธรรม ดีรุ่งโรจน์

ให้รู้เป็นอิสระ กับสิ่งถูกรู้เป็นธรรมชาติ เพื่อให้ทะลุก้อนสักกายะเข้าไป

ปัญหาในการเข้าสู่วิธีพุทธที่แท้จริง

1. ก้อนสักกายะ

2. ท่าทีที่ไม่ถูกต้องต่อศีล

3. ความไม่ชัดเจนจนเกิดเป็นความสงสัย

ความเห็นว่าเป็นกายของตน เป็นตัวเป็นตน ความเห็นนี้ถูกบ่มมาด้วยความรู้ ความจำ ความเชื่อ ด้วยอำนาจอวิชชา โมหะ ตั้งแต่เราคลอดออกมาจากท้องแม่ พอเริ่มมีตา หู จมูก ลิ้น กาย ตัวรู้ที่มีอยู่ข้างในมันเข้าไปหารูป เสียง กลิ่น รส สัมผัส อารมณ์ต่างๆ ผ่านเข้าไป พอกระทบ เกิดการหน่วงนึก อวิชชาเข้าไปจับเพราะอายตนะยังอ่อน ตัวรับรู้ก็อ่อน ไม่มีความรู้ความเข้าใจอะไร เลยถูกความไม่รู้จับ

หล่อหลอมให้เราชอบอันนั้นไม่ชอบอันนี้ อันนี้ของเราของเขา จะเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ เอาอย่างนั้นอย่างนี้ ทุกอย่างหล่อหลอมมาเป็นก้อนนี้ขึ้นมา เราเลยไปติดอยู่ เข้าไปไม่ถึงกายใจแท้ๆซึ่งมีมาแต่เดิม แต่พอเราทำตามที่พระพุทธเจ้าสอน “ดำรงสติอยู่เฉพาะหน้า” เป็นตัวตั้งต้น การเข้าให้ถึงคำสอนของพระพุทธเจ้า ไม่ใช่การอ่าน การจำ การคิด เพราะเรื่องนี้การคิดเข้าไปไม่ได้ มีความรู้เพื่อความเข้าใจ เมื่อเข้าใจแล้ว ไปสู่ความรู้นั้นด้วยการมีสภาวะมารองรับ ต้องทะลุก้อนสักกายะตัวนี้เข้าไป

ปริมุขํ   สตึ   อุปฏฺฐเปตฺวา ดำรงสติอยู่เฉพาะหน้า ตรงที่เป็นกายแท้ๆ เมื่อตัวรู้นี้เป็นอิสระ รู้กับสิ่งที่ถูกรู้ซึ่งปรากฏอย่างลมหายใจออก หายใจเข้าผ่านทางที่รู้ทรงตัวอยู่ รู้ก็ทำหน้าที่รู้ ลมหายใจออกที่ตัวรู้รู้ คือลมหายใจจริงๆ รู้ที่ลมกระทบ ลมที่วิ่งเข้าไปข้างในเราไม่สามารถรู้ได้ แต่การปฏิบัติของแต่ละคนนั้น พยายามที่จะเข้าไปรู้ เมื่อพยายามเข้าไปรู้ รู้ไม่เป็นอิสระ สิ่งที่ถูกรู้ก็ไม่เป็นธรรมชาติ หมายความว่าเราไม่ใช่รู้ เราจำเป็นที่จะต้องรู้จัก

นิมิตฺตํ อสฺสาสปสฺสาสา อนารมฺมณเมกจิตฺตสฺส อชานโต จ ตโย ธมฺเม ภาวนา นุปลพฺภติ

ผู้ไม่รู้สภาพธรรม ๓ ประการ คือ นิมิต ลมหายใจออก ลมหายใจเข้า ว่าไม่เป็นอารมณ์ของจิตดวงเดียวกัน จะภาวนาไม่ได้

อารมณ์ดวงเดียวกัน หมายความว่า นิมิตก็เป็นธรรมชาติของนิมิต ลมหายใจออกก็เป็นธรรมชาติของลมหายใจออก ลมหายใจเข้าก็เป็นธรรมชาติของลมหายใจเข้า รู้ที่อาศัยอยู่ที่นิมิต ไม่ใช่ปักอยู่ที่นิมิต ไม่ใช่การเพ่งการเล็งการจ้องที่นิมิต ไม่ใช่กำหนดหมายที่นิมิต ทรงตัวอาศัยเฉยๆ ลมหายใจไม่ใช่สิ่งเดียวกับตัวรู้ เป็นสิ่งที่ถูกรู้ ถ้าเราไม่ทำเหตุให้เกิดประจักษ์ชัดเจน จะยิ่งเพิ่มพูนความเป็นเรา เกิดเป็นนิมิตต่างๆ แล้วเอานิมิตมาตั้งเป็นข้อสงสัย

พระพุทธเจ้าตรัสย้ำไว้ว่า เมื่อไม่มีความตั้งมั่น จะไม่ปราโมทย์ ไม่มีปิติ ไม่เกิดความสงบ ไม่เกิดเป็นความสุข แต่กลับจะเกิดเป็นความทุกข์ขึ้นมา

ความตั้งมั่นคือรู้เป็นอิสระอยู่กับสิ่งที่ถูกรู้ซึ่งเป็นธรรมชาติของมันเอง ตั้งมั่นไม่กวัดแกว่งกระสับส่าย เห็นแต่อยู่ข้างใน ระลึกไปในอดีตอนาคตได้ แต่อยู่ข้างใน ถ้าออกไปเมื่อใดเมื่อนั้นมันกระสับกระส่าย

รู้ที่เป็นอิสระ เบื้องต้นต้องฝึกระลึกรู้ เฝ้ารู้บริเวณนิมิตให้ชำนาญ ตอนหลังแค่สงบกายให้นิ่งดูตัวรู้ก็รู้เลยว่ารู้อยู่ตรงไหน ตั้งสติลงตรงนั้น เมื่อตั้งสติเป็นแล้ว ดูสิ่งที่ถูกรู้ เมื่อรู้เป็นอิสระอยู่กับสิ่งที่ถูกรู้ซึ่งเป็นธรรมชาติ รู้ทำหน้าที่รู้สิ่งที่ปรากฏนั้น จะเกิดความบริสุทธิ์ของจิตจากอภิชฌาวิสมโลภะ คือละโมบที่ไม่สม่ำเสมอ คือความจ้องเพ่งเล็งไปในสิ่งที่ชอบต่างๆ มันถูกหยุดโดยธรรมชาติของรู้ที่เป็นอิสระ จิตจะเกิดความเบา โปร่งขึ้นมา และในขณะเดียวกัน ก็จะเป็นอิสระบริสุทธิ์จากพยาบาท ความเคียดแค้นทั้งหลาย เป็นอิสระจากถีนมิทธะ ความง่วงงุนหาวนอน เกิดการตื่นรู้สว่างขึ้นมาข้างใน เป็นบริสุทธิ์จากความฟุ้งซ่าน ความกระสับส่ายของจิตที่จะไปรู้เห็นอารมณ์ต่างๆ บริสุทธิ์จากความเคลือบแคลงสงสัยทั้งหลาย เพราะทำหน้าที่รู้อย่างเดียว นิวรณ์เข้าไปแทรกตัวไม่ได้ความบริสุทธิ์นี้จึงเกิดความตั้งมั่นขึ้นมา

#อานาปานสติ #สติปัฏฐาน #ปฏิบัติธรรม #สมาธิ #สมาธิภาวนา #นั่งสมาธิ #วิปัสสนา #วิปัสสนากรรมฐาน #ปัญญา #ธรรมะในชีวิตประจำวัน #ธรรมะ #พระธรรมเทศนา #พุทธศาสนา #คำสอน