"...เมื่อมีความเข้าใจที่ถูกต้อง มีสัมมาทิฏฐิในเบื้องต้น
ก็จะเกิด สัมมาสังกัปปะ : การดำริที่ถูกต้อง
… ดำริออกจากกาม
… ดำริในความไม่มุ่งร้าย
… ดำริในความไม่เบียดเบียน
ก็ต้องอาศัยโยนิโสมนสิการ : การรู้จักพิจารณาโดยแยบคาย โยนิโสมนสิการเป็นสิ่งที่สำคัญมากเลย การศึกษาในทางพระพุทธศาสนานี่ เริ่มต้นที่โยนิโสมนสิการนี่แหละ คือรู้จักพิจารณาโดยแยบคายนั่นเอง
.. รู้จักทางแห่งความเสื่อม บาป อกุศลธรรมทั้งหลายทั้งปวง ให้ผลเป็นความทุกข์ เป็นทางแห่งความเสื่อม ก็คือจิตที่ประกอบด้วยอกุศล กิเลสเครื่องเศร้าหมองต่างๆ นี่แหละ
.. ความโลภ ความโกรธ ความหลง
.. มานะทิฏฐิ ความถือตัวถือตน
.. ความเห็นผิดต่างๆ
.. ความอิจฉาริษยา เคยเกิดไหมความอิจฉา? เห็นคนอื่นได้ดีแล้วตัวเองร้อน ร้อนน่ะ ก็ทุกข์ อิจฉาริษยา
.. ความหดหู่ท้อแท้
.. ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ
.. ความลังเลสงสัยต่างๆ
อย่างคนในสมัยนี้ ก็จะคิดลบเยอะ ความคิดที่ไม่ดีต่างๆ ที่ผุดขึ้น อันนี้มันคือสิ่งที่ผลที่ผุดออกมาแล้ว ถ้ารู้สึกว่าเป็นคนที่ชอบคิดไม่ดี คิดลบ คิดในแง่ร้าย นี่คือผลที่มันฟุ้งออกมาแล้ว
ต้นตอจริงๆ ก็คือ กิเลสที่มันหมักหมม
อยู่ในขันธสันดานนี่แหละ
สิ่งเหล่านี้พอมันผุดขึ้น มันก็ให้ผลเป็นความทุกข์ เป็นความเร่าร้อนต่างๆ สังเกตไหมเวลาคิดไม่ดี ใจก็เร่าร้อนละ
ถ้ายิ่งฝึกสติสัมปชัญญะ เริ่มสังเกตจิตใจเป็น จะเกิดการเรียนรู้ได้มากเลยนะ ของหนักของร้อนต่างๆ
.. รู้ทางแห่งความเจริญ บุญกุศลให้ผลเป็นความสุข เป็นทางแห่งความเจริญ จิตที่ประกอบด้วยกุศล ก็..
.. ศรัทธา : ความเชื่อความเลื่อมใส ในการตรัสรู้ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
.. ความมี หิริและโอตตัปปะ : ความละอายและเกรงกลัวต่อบาป ไม่กล้าทำความชั่ว ทั้งในที่แจ้งที่ลับ
.. ความมีสติ การที่ฝึกสติ ก็จะทำให้จิตที่เป็นกุศลเกิดขึ้น
.. ความไม่โลภ รู้จักการเสียสละ ละความตระหนี่ ความตระหนี่เป็นกิเลส ความหวงแหน ความเห็นแก่ตัว กิเลสมันจะทำให้จะเอา จะเอา จะเอา ดึงทุกอย่างเข้าตัว
ในทางสภาวะ มันคือการดึงดูดความหนักความร้อนเข้าสู่ใจ ใจมันก็เลยหนัก ก็ร้อน แล้วก็จมลงไป
แต่ว่าความไม่ตระหนี่ ความไม่โลภเนี่ย รู้จักการสละออก สละความหนักความร้อนออกไปจากใจน่ะ ใจก็เบาสบาย มีความสุข..."
…………………………
บรรยายธรรมโดย
พระอาจารย์มหาวรพรต กิตฺติวโร
ณ อาคารธรรมนิเวศน์ ยุวพุทธิกสมาคมแห่งประเทศไทย (ศูนย์ 1)
เช้า 24 ตุลาคม 2566
ติดตามธรรมะเพิ่มเติมได้ที่
Facebook ช่องทางสื่อสารหลัก : www.facebook.com/dhammaaree
Facebook ข่าวสารประชาสัมพันธ์ : www.facebook.com/dhammaareefoundation
YouTube คลังวิดีโอ : www.youtube.com/@dhamma_aree
Instagram คลังภาพ : www.instagram.com/dhamma_aree/
SoundCloud คลังเสียง : @dhamma_aree
LineGroup สอบถามการปฏิบัติทั่วไป : bit.ly/3Fxu8Ol
LineOA ช่วยเหลือติดขัดสภาวธรรม : lin.ee/pXSQeyZ
Website ธรรมอารี :www.dhammaaree.com
TikTok ธรรมอารี : www.tiktok.com/@dhamma.aree