24 - Spitzenkandidat Manfred Weber haalt uit naar Rutte ** Ties Dams over China's nieuwe keizer Xi Jinping ** PG en de jonge Mark Rutte

In aflevering 24 van Betrouwbare Bronnen drie gasten:

·        Spitzenkandidat Manfred Weber van de Europese christendemocraten haalt uit naar premier Mark Rutte

·        De Nederlandse biograaf van Xi Jinping Ties Dams over de sterkste Chinese leider sinds Mao

·        Historicus Pieter Gerrit Kroeger over de jonge Rutte, staatssecretaris in Balkenende I en II

***

Mark Rutte moet hom of kuit geven over zijn Europese ambities. Manfred Weber, de kandidaat van de christendemocraten om Jean-Claude Juncker op te volgen als voorzitter van de Europese Commissie, roept de Nederlandse premier op, voor eens en voor altijd duidelijk te maken of hij nu wel of niet óók op die baan zit te azen. Dit zegt hij in de politieke podcast Betrouwbare Bronnen.

Weber neemt het Rutte en de Franse president Emmanuel Macron kwalijk dat de liberalen nog steeds geen eigen kandidaat naar voren hebben geschoven voor de hoogste Europese post. Rutte en Macron hebben eerder laten weten dat zij het niet eens zijn met de gedachte dat de grootste politieke fractie in het Europees Parlement na de verkiezingen recht heeft op die post.

‘Sorry, maar wat is het probleem’, zegt Manfred Weber. ‘Zelfs Mark Rutte kan toch begrijpen dat de grootste fractie de kans krijgt om de Commissie te gaan leiden? Dat is toch niet zo moeilijk? Ik ben er een beetje klaar mee om elke keer de principes van democratie uit te leggen.’

De christendemocraten zijn sinds jaar en dag de grootste politieke familie in het Europees Parlement. ‘In Nederland is het toch ook zo dat de sterkste partij de baan van premier in de pocket heeft?, zegt Weber. ‘De socialisten van Frans Timmermans steunen dit systeem, de Groenen ook. Alleen de liberalen distantiëren zich ervan. Ik vraag Macron en Rutte: alsjeblieft, vertel ons, wie is jullie kandidaat? Dat is democratische transparantie. Anders wordt Europa weer een black box, met besluitvorming achter gesloten deuren.’

Weber stelt dat zijn partij niet voor een kandidaat zal stemmen die zich vóór de Europese verkiezingen (in Nederland op 23 mei) niet als zodanig gepresenteerd heeft: ‘Als Mark Rutte mee wil doen, moet hij dat nu zeggen.’

***

De jonge wetenschapper Ties Dams (1993) schreef het boek De Nieuwe Keizer, Xi Jinping, de machtigste man van China (uitgeverij Prometheus, 2018). In Betrouwbare Bronnen vertelt hij het wonderbaarlijke verhaal van Xi de partijprins, die dankzij zijn vader opklimt in de rangen van de communistische partij. Maar dat ging niet vanzelf: Xi's vader werd eerst door de partij verbannen. Xi junior werd toen van school getrapt en later naar het platteland gestuurd. Pas na heel veel geslijm mocht hij terugkeren in de rangen van de partij. Inmiddels is hij volgens Ties Dams de machtigste Chinese leider sinds Mao Zedong.

Op weg naar de macht bestudeerde Xi de val van de Sovjet-Unie. Gorbatsjov opende zijn rijk voor het kapitalisme, maar maakte volgens Xi tegelijk de fout, democratie toe te laten. Dat zal Xi nooit doen. Wat hij wel wil? De wereld langzaamaan gaan overheersen door landen stuk-voor-stuk van China afhankelijk te maken.

Ties Dams waarschuwt Nederland, dat op dit moment een eigen China-strategie ontwikkelt. Dom! Je kunt veel beter met China onderhandelen als Europese Unie dan elk land afzonderlijk.

[Meer weten? In Betrouwbare Bronnen afl. 10 kwam GroenLinks Tweede-Kamerlid Bram van Ojik al aan het woord over China]

***

In de jonge Mark Rutte zag je al de Rutte van nu.

Mark Rutte was deze week jarig en speelt nu al ruim vijftien jaar een hoofdrol aan het Binnenhof. Wat weten en snappen we eigenlijk van hem, van zijn aanpak, karakter en politieke eigenschappen en wellicht ook eigenaardigheden? PG Kroeger kijkt terug naar de jonge staatssecretaris van Onderwijs die in 2004 die post plotseling moest overnemen van de pijnlijk gesjeesde Annette Nijs. Hoe hij toen aan de slag ging, is leerzaam voor wie de Europese staatsman Rutte van nu wil begrijpen.

Rutte bleek niet bang, had een hekel aan ijdele bobo's, zocht bewust zijn opponenten onder de activistische studenten op en spatte van de energie, 'Begeisterung' en af en toe wat onbezonnen oprispingen, die premier Balkenende dan wel even moest gladstrijken. Als woedende hoogleraren en studenten een protestavond organiseerden, ging hij daar zelf, onaangekondigd heen en wist de boosheid nog soepel op te vangen ook en naar bereidheid tot samen verder op te trekken om te smeden.

En het bleek nota bene in Brussel dat de jeugdige bewindsman een waarachtig visionair was. Een man die in een grootse rede Goethe citeerde en Jean Cocteau! Aan zijn verjaardag deed hij ook toen al niet, althans die indruk wist hij gedurig te wekken. Maar is dat het hele verhaal wel? Er blijkt toch wat meer te gebeuren met de 'Kabinetten Rutte I tot en met VI' die hij rond die dag ongedwongen viert... Uiteraard in een van zijn vaste stekken van het oude, Indische Den Haag dat zozeer Ruttes hart heeft.

***

Tijdlijn afl. 24:

00:00:00 – Quote Ties Dams

00:01:10 – Introductie door Jaap Jansen met quotes van Ties Dams en Manfred Weber

00:06:15 – Historische rubriek met PG Kroeger

00:50:57 – Ties Dams, deel 1

01:31:16 – Ties Dams, deel 2

02:13:53 – Manfred Weber

02:49:51 – Uittro

02:50:51 – Einde

Betrouwbare Bronnen is te beluisteren via vrijwel alle podcast-apps.

@TiesDams, @ManfredWeber, @jaapjansen en @pgkroeger twitteren en er is ook een Betrouwbare Bronnen-pagina op Facebook.

Mailadres: [email protected]

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.