คอร์สอานาปานสติ วันที่ 7-10 ก.ย. 66 ณ วัดบุปผาราม กทม. โดย พระกิตติวิมลเมธี (พระอาจารย์สุชีพ สุธมฺโม) ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดบุปผารามวรวิหาร

ถ้าเมื่อใดมีความตั้งมั่น ความแช่มชื่น(ความปราโมทย์)มีอยู่ข้างใน แม้จะง่วงหรือไม่ง่วงแต่มีความแช่มชื่นอยู่ แต่ถ้าเราปล่อยให้จิตกระสับกระส่ายไปกับอารมณ์ที่ปรากฏ นี้เรียกว่าสติหลงไปในอารมณ์ ตัวรู้ออกไป ความตั้งมั่นที่มีเหมือนไม่มี แต่เมื่อใดที่สติเป็นสติปัฏฐาน ความตั้งมั่นก็อยู่ สติอยู่กับความตั้งมั่นรู้อยู่กับกายกับใจ

เมื่อใดที่สติหลงไปกับอารมณ์ หลงไปกับรูป รส กลิ่น เสียง ธรรมารมณ์ที่ผุดหน่วงนึกขึ้น ความตั้งมั่นก็หายไปเกิดความกระสับกระส่าย ตัวที่จะเกิดตามมาก็คือ ความพอใจ กำหนัดในอารมณ์ที่เกิดขึ้น เกิดความรักความพอใจ บาปธรรม๒อย่าง อวิชชา(ความอยากความจ้องความเพ่ง) วิเหสา(ความไม่พอใจในคราวที่อารมณ์นั้นแปรเปลี่ยนก็เกิดขึ้น) อย่างนี้เรียกอยู่ด้วยทุกข์ สภาพธรรมแบบนี้พระพุทธเจ้าเรียกว่า อารา นิพฺพาน วุจฺจติ ห่างไกลพระนิพพาน ความหลงไปของสติจึงเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา

มาลุงกยบุตร ความสำคัญของสติที่อยู่กับความตั้งมั่น คราใดที่สติไม่หลงไปกับอารมณ์ สตินั้นจะอยู่กับความตั้งมั่น พระพุทธเจ้าเรียก นิพฺพานสนฺติเก คือใกล้พระนิพพานถ้าหลงไปกับอารมณ์เรียก อารา นิพฺพาน วุจฺจติ ห่างไกลพระนิพพาน ถ้าปล่อยให้เกิดการปรุงแต่ง ติดใจ หมกมุ่นต่อไป ก็ยิ่งห่างไปเรื่อย ทั้งๆที่นิพพานอยู่ที่เดิม

ดังนั้น ปริมุขํ สตึ อุปฏฺฐเปตฺวา การดำรงสติอยู่เฉพาะหน้าสำคัญมาก พอสติ ตัวรู้ตั้งอยู่กับความตั้งมั่นทันทีที่กายใจนี้

สติที่มีความตั้งมั่นแล้วกำลังไม่พอเราก็ต้องเติมปัญญา เติมได้2ทาง

1. การพิจารณากายใจ การตั้งจิตทำโยนิโสมนสิการ พิจารณากายใจ ความไม่เที่ยงของอายตนะ ของรูป เวทนา สภาพธรรมที่ปรากฏ เป็นการเติมปัญญาด้วยการเพียรรู้
2. เติมความตั้งมั่นให้ตัวรู้อยู่กับความตั้งมั่น แล้วเห็นธรรมที่ปรากฏตามความเป็นจริง สิ่งนี้เป็นประสบการณ์ด้วยความตั้งมั่น เหมือนเราพายเรือ ไปเจอสิ่งต่างๆก็เป็นประสบการณ์ ตราบใดที่สติอยู่กับความตั้งมั่น สภาพธรรมทั้งหลายก็จะปรากฏตามความเป็นจริง

เหมือนทางโลก ความรู้ ศึกษาอ่านแล้วเกิดความเข้าใจ ด้วยสุตต ด้วยการศึกษาเล่าเรียน และอีกอย่างเติมความรู้ด้วยประสบการณ์

ธรรมจักษุ เห็นมาจากใจด้วยปัญญาในขณะนั้น เห็นว่าสิ่งใดสิ่งหนึ่งนั้นมีความเกิดขึ้นเป็นธรรมดา สิ่งนั้นย่อมมีความดับเป็นธรรมดา เรียก นิพฺพานสนฺติเก คือใกล้พระนิพพานความเชื่อที่เราเห็นจากสภาพธรรมที่ปรากฏตามความเป็นจริง จะเป็นความเชื่อที่ไม่หวั่นไหวเด็ดขาด

ทวยธรรม ธรรมอันเป็นคู่ สติที่อยู่กับความตั้งมั่น ตัวรู้ที่อยู่กับความตั้งมั่นเห็นสิ่งที่ปรากฏทั้งสองขั้วว่าไม่เที่ยง เมื่อตัวใดตัวหนึ่งไม่เที่ยงก็จะไม่เที่ยงไปตลอดแนว เห็นว่าตาไม่เที่ยง รูปก็ไม่เที่ยง ความรู้ที่เกิดขึ้นจากตากระทบรูปก็ไม่เที่ยงด้วย ความรู้สึกที่เกิดขึ้นก็ไม่เที่ยงด้วย ทั้งหมดจะรวมตัวตั้งต้นที่ความตั้งมั่น แต่เมื่อใดที่สติหลงไปกับตา ไปกับรูป ไปกับการกระทบ ไปกับความรู้สึก ฉันทะ ราคะ อภิชฌา โทมนัส ปิยะ พรั่งพรูกันมา โอกาสที่จะเกิดสิ่งเหล่านี้ง่าย เพราะใจเราถูกบ่มมาด้วยอำนาจของอวิชชา ทำให้ปกติใจเราหลง ไหลไปกับสิ่งที่ชอบเสมอ เมื่อไปเจอความจริงของสภาพธรรมต่างๆว่าไม่เที่ยง แต่ตัวรู้ไม่สามารถรู้ความเป็นจริงของสภาพธรรมที่ปรากฏว่าไม่เที่ยงนั้นได้ เพราะไม่มีสติอยู่กับความตั้งมั่น เลยเป็นทุกข์ แต่สติที่รู้อยู่กับความตั้งมั่น เห็นถึงความเป็นจริง ทุกข์จะไม่เกิด

เมื่อใดที่ธรรมไม่เกิด กิเลสก็ปรากฏ

อารา นิพฺพาน วุจฺจติ สติหลงไปกับรูป เสียง กลิ่น รส อารมณ์ สิ่งที่กระทบ

สติเป็นธรรมชาติที่มีอยู่แล้วแต่หลง(มิจฉาสติ)หรือไม่หลง

เจริญสติ คือ เจริญสติปัฏฐาน เมื่อมีที่ตั้งของสติ ก็จะไม่หลงไป

การดำรงสติอยู่เฉพาะหน้า เป็นเรื่องที่เริ่มต้นและสิ้นสุดของทุกอย่าง

แล้วเพียรรู้ไม่หลงไปกับอารมณ์

การแสดงของกายของใจเรียกสภาวะธรรม

รู้อยู่กับความตั้งมั่นภายใน แค่รู้แค่ดูแค่เห็น ความเป็นจริงที่ปรากฏขึ้น

#อานาปานสติ #สติปัฏฐาน #ปฏิบัติธรรม #สมาธิ #สมาธิภาวนา #นั่งสมาธิ #วิปัสสนา #วิปัสสนากรรมฐาน #ปัญญา #ธรรมะในชีวิตประจำวัน #ธรรมะ #พระธรรมเทศนา #พุทธศาสนา #คำสอน