202 - 4th of July: Joe Biden in het spoor van LBJ

Op 4 juli, ‘the Fourth of July’, vieren de Verenigde Staten voor het eerst hun nationale feestdag met Joe Biden als president. Maar wat weten we eigenlijk van hem? Hoe regeert hij; hoe gaat hij om met de macht die zijn ambt hem geeft? Wat zijn daarbij zijn inspiratiebronnen. Naar welke voorgangers kijkt hij?

In Betrouwbare Bronnen praat Jaap Jansen hierover met D66-Kamerlid en Amerika-kenner Jan Paternotte en met ‘huishistoricus’ PG Kroeger. Ze delen een fascinatie voor Lyndon Baines Johnson, die eerdere Democratische president die brandde van ambitie voor grote hervormingen, sociale doorbraken en enorme investeringsprogramma’s. Want hoe verschillend in allerlei opzichten hun persoonlijkheden ook zijn, de overeenkomsten tussen Biden en LBJ in visie, aanpak en plannen tussen zijn opmerkelijk en instructief.

Beiden hebben hun wortels in de Senaat en konden bogen op een jarenlange loopbaan daarbinnen, waar zij een leidende rol speelden bij coalities over de partijgrenzen heen met ‘deals’ als handelsmerk. Ze snapten als geen ander hoe het werkt.

Biden is net als LBJ een klassiek parlementair politicus. Heel anders dan presidenten als Reagan, de Bushes, Carter, Clinton en al helemaal anders dan Trump. Op een serie grote thema’s is Biden dan ook bezig meerderheden te bouwen.

Bij infrastructuur, onderwijsvernieuwing, ‘gratis mbo en hbo’ en dergelijke meerjarige hervormingen zoekt en vindt hij steun bij gematigde Republikeinen in de Senaat, bij gouverneurs en burgemeesters van elke achtergrond. Heel veel van deze politieke strategie en behendigheid is direct te herkennen als ‘vintage LBJ’.

Deze aanpak koos hij al als vicepresident onder Barack Obama, voor wie hij juist als voorzitter van de Senaat die rol beter kon spelen dan de veel afstandelijker en cerebrale intellectueel die president was.

Biden doet zeer aan LBJ denken als het gaat om het in een bijna moordend tempo naar buiten brengen van reeksen sociale wetgeving en versterking van de burgerrechten. PG wijst erop dat Biden een typische ‘old man in a hurry’ urgentie uitstraalt, zoals LBJ haast had omdat hij dacht dat hij niet oud zou worden. Jan Paternotte analyseert hoe LBJ decennia met zijn partijgenoten in het Zuiden meedeed tegen de roep om ‘civil rights’ voor de zwarte bevolking en hoe hij - zelf opeens president geworden - iedereen overrompelde met zijn enorme hervormingsprogramma.

Internationaal zijn beide Democraten niet zo visionair. Ze willen vooral de Amerikaanse samenleving zelf op koers brengen en een voorbeeld laten zijn voor anderen in de wereld. Ze zijn een soort binnenlandse idealisten. Voor LBJ werd daarom Vietnam ongrijpbaar en onbeheersbaar. En bij Biden wijst PG opnieuw naar Azië. Waar de onberekenbare ‘grote roerganger’ Mao destijds de onzekere factor was, zo kan voor Biden de machtige en ambitieuze Xi weleens de tegenmacht zijn die grote spanningen oplevert.

***

Deze aflevering is mede mogelijk gemaakt door donaties van luisteraars via de site Vriend van de Show. Sponsoring of adverteren is ook mogelijk. Stuur een mailtje naar [email protected] en we nemen contact met u op!

***

Verder lezen

De boeken van Robert Caro

Doris Kearns Goodwin – Lyndon Johnson and the American Dream

Evan Osnos – Joe Biden

***

Verder kijken

An Evening with Doris Kearns Goodwin at the LBJ Library

***

Verder luisteren

159 - Washington DC: na de afgang van Trump optimisme over Biden en Harris

150 - De memoires van Barack Obama

138 - In het voetspoor van Amerikaanse Presidenten in Nederland

133 - Amerikaanse presidenten: boeken die je volgens PG móet lezen!

121 - 4th of July special: Zakenlui als president van Amerika

101 - 75 jaar bevrijding: De laatste dagen van Franklin D. Roosevelt

95 - Grote speeches in tijden van crisis (deel 2)

44 - Amerika Special: Michael Wolff over Donald J. Trump ** PG over Franklin D. Roosevelt

***

Tijdlijn

00:00:00 – Intro

00:03:00 – Deel 1

00:42:22 – Deel 2

01:13:51 – Uitro

01:14:30 - Einde 

Zie het privacybeleid op https://art19.com/privacy en de privacyverklaring van Californië op https://art19.com/privacy#do-not-sell-my-info.