20 Minut Historii

Osiągnięcia wielkich cywilizacji zdają się dawać obietnice wiecznego trwania. Historia jednak nie jest sprawiedliwa i – jak wszystko – i one w końcu przemijają, a nieraz ginie także pamięć o nich. W powszechnej opinii starożytność to Egipt, Grecja, a zwłaszcza Rzym. Rzym jednakże urósł na miejscu wcześniejszej wielkiej cywilizacji. Mówię o Celtach, wielkim ludzie, którego wpływy sięgały od Hiszpanii, przez Czechy i Polskę po Turcję. Ta cywilizacja padła, po zainteresował się nią Rzym. Dzisiaj w Polsce mało kto o niej pamięta.

W najnowszym odcinku 20 Minut Historii pt. „Starożytne cywilizacje. Celtowie” opowiem Wam, co o tym ludzie wiadomo. Zabiorę was w podróż do celtyckiej Galii, Hiszpanii i Italii. Dowiecie się, dlaczego dzięki Galom powstała książka, którą potem na pamięć wkuwały pokolenia uczniów w Europie, kim byli druidzi i co ich łączyło z chrześcijaństwem. Opowiem także, czy ta wielka kultura ma dziś spadkobierców i co dla niej uczyniły komiksy. Zabieram was w podróż przez dzieje kultury celtyckiej w Europie.

Zapraszam!

Bibliografia:

T.W. Moody, F.X. Martin (red.): „Historia Irlandii”, Poznań 1998.

J. Burckhardt: „Czasy Konstantyna Wielkiego”, Warszawa 2022.

M. Tunon de Lara, J. Valdeon Baruque, A. Dominguez Ortiz: „Historia Hiszpanii”, Kraków, 2012.

M. Piegdoń: „Galia przedalpejska. Studia nad rzymską obecnością w północnej Italii w III-I w. p.n.e.” Historia

A.W.Mikołajczak: „Cezara wojna galijska”, Wrocław 1996.

Słysząc słowo „starożytność” większości z nas do głowy przychodzą myśli o Egipcie, Grecji, czy Rzymie. Podobnie, jak myślimy o Morzu Śródziemnym przed oczami stają nam jego europejskie wybrzeża. Europocentryczne podejście towarzyszy nam wszędzie. Morze Śródziemne i starożytność nie należały jednak tylko do Europejczyków, czy ludów Bliskiego Wschodu. Należały także do Afryki i Afrykanów, wielu ludów, który wyłaniały się z wielkich afrykańskich przestrzeni przez całą historię. Kusiły i intrygowały ludy Morza Śródziemnego przez wieki. Dochodziło do wielu spotkań. My wiemy jednakże jedynie o kilku z nich.

W pierwszym odcinku nowego cyklu 20 Minut Historii, w którym będę opowiadał o różnych cywilizacja świata antycznego opowiem Wam o Afryce. Odcinek nosi zatem tytuł „Starożytne cywilizacje. Afryka”. Opowiem o Afryce antycznej, o jej niektórych ludach, tajemniczych cywilizacjach oraz dążeniu władców państw Morza Śródziemnego do poznania tej wielkiej krainy, kolebki cywilizacji.

Zapraszam!

Bibliografia:

Tytus Liwiusz: „Dzieje od założenia miasta Rzymu (wybór)”, tłum. W. Strzelecki, Wrocław 1955.

Herodot: „Dzieje”, tłum. S. Hammer, Warszawa 1955, 2020.

A. Krzemińska, B. Nowacki: „Kręgi starożytności” [w:] „Dzieje Afryki”, Polityka Pomicnik Historyczny, nr 8/2020.

E. Brooke – Hitching: „Złoty atlas”, REBIS 2019.

J. Wolski (red.), Atlas historyczny świata”, Warszawa – Wrocław 1996.

Republika rzymska upadła! A wraz z nią pora na nowy cykl opowieści o starożytnym świecie!

Posłuchaj, co planuję, co nowego chciałbym nagrać i czego można się po moim podcaście już niedługo spodziewać!

Zapraszam! :)

Wszystko przemija. Polityczne systemy także się zużywają, wyradzają. Często ich szczyt zwiastuje upadek. Tak też było z rzymską Republiką. Gdy Rzymianie pokonali wszystkich liczących się graczy w basenie Morza Śródziemnego, gdy zabrakło wroga zewnętrznego, znalazł się wróg wewnętrzny. Przez osiemdziesiąt lat I wieku przed naszą erą na polityczną arenę wyszły jednostki, których spory rozsadziły państwo. Mariusz i Sula, Pompejusz, Juliusz Cezar, Marek Antoniusz.

W odcinku cyklu: „Starożytny Rzym. Niszczyciele państwa” opowiadam o schyłku republiki. Opowiadam o wojnach domowych prowadzonych przez trzy pary wybitnych jednostek, które doprowadziły do upadku system tworzony przez pięćset lat. Będzie to także dynamiczna, obfita

I jak zawsze będzie tak, że coś się skończy a coś się zacznie. Bo będzie to także historia o tym, co doprowadziło do powstania Cesarstwa.

To ostatni odcinek traktujący o Republice. Czas na zmiany i nową formułę.

Zapraszam!

Bibliografia:

Appian z Aleksandrii: „Historia rzymska”, Tom I, II, Ossolineum 2004, tłum. L. Piotrowicz.

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021.

Wszystko co ma swój początek, ma swój koniec. Rzymianie rozpoczęli tworzyć imperium opanowując Sycylię. Po pokonaniu cywilizacyjnych potęg basenu Morza Śródziemnego – Macedonii, Syrii, Kartaginy, stworzyli „imperium posłuszeństwa”. Wszyscy choć samodzielni, to musieli wolę Rzymu wykonywać. Ale Rzymianom to nie wystarczyło. Ciągle chcieli więcej.

W czwartym i ostatnim odcinku cyklu: „Starożytny Rzym. Droga do Imperium. Część czwarta” opowiadam, jak Rzymianie już nie tylko pokonywali, ale niszczyli cywilizacje. Dowiecie się co spotkało intrygujących, niepokornych Greków oraz współpracujących Kartagińczyków. Opowiem Wam o niewyobrażalnym łajdactwie i cynizmie oraz o bohaterskiej, aczkolwiek skazanej na porażkę walce. W ostatnim odcinku cyklu dowiecie się jaki los czekał Macedonię, Dalmację, Kartaginę, miasta greckie oraz jak bohatersko Hiszpania opierała się najeźdźcy. Opowiem wam, w jakich niewyobrażalnych nieprawościach i bólu powstało imperium, które stworzyło naszą kulturę.

Zapraszam na ostatnią część epopei!

Bibliografia:

T. Liwiusz: „Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księgi XXXV-XL”, Ossolineum 1955, tłum. M. Brożek.

Appian z Aleksandrii: „Historia rzymska”, Tom I, II, Ossolineum 2004, tłum. L. Piotrowicz.

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021.

Po zakończeniu drugiej wojny punickiej – wojny z Hannibalem Rzym był niekwestionowanym hegemonem na zachodzie Morza Śródziemnego. W II wieku przed naszą era centrum świata jednakże było na wschodzie. To tam były wielkie cywilizacje oraz potężne państwowości. Macedonia, Grecja, Syria, Egipt.  Po pokonaniu Kartaginy Rzym zderzył się z tymi państwami. Jak do tego doszło?

W kolejnym odcinku cyklu: „Starożytny Rzym. Droga do Imperium. Część trzecia” opowiadam, jak to Rzym wyprawił się do Grecji oraz zaatakował Azję. Opowiem o starciu gigantów, o starciu cywilizacji, o starciu Rzymu z o wiele starszymi organizmami politycznymi, które „ledwie wczoraj” dyktowały porządek świata.

W odcinku tym odpowiadam na pytanie, czy do starcia musiało dojść? Opiszę całą sieć intryg oplatających miasto nad Tybrem, kombinacje Greków oraz naiwność władców wschodu. Opowiem o bitwie, która była jednym z największych starć starożytności a dziś jest niemalże zapomniana. Wreszcie opowiem o istniejących cywilizacjach i ich upadku.

Zapraszam na starożytny polityczny thriller!

Bibliografia:

T. Liwiusz: „Dzieje Rzymu od założenia miasta. Księgi XXXV-XL”, Ossolineum 1955, tłum. M. Brożek.

Appian z Aleksandrii: „Historia rzymska”, Tom I, II, Ossolineum 2004, tłum. L. Piotrowicz.

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021.

Po zakończeniu pierwszej wojny punickiej Rzym i Kartagina – mimo pozornego pokoju – pozostały na wojennej ścieżce. Przez wiele lat równolegle budowały swe strefy wpływów, wychodząc poza dotychczasowe granice. W końcu musiało dojść do zderzenia. Konfliktu, który zdefiniuje dalsze dzieje starożytne.

W kolejnym odcinku cyklu: „Starożytny Rzym. Droga do Imperium. Część II” rozwijam wątki rozpoczęte w odcinku poprzednim, a także opowiadam o chyba najważniejszej wojnie w całej historii starożytnego Rzymu aż do jego upadku – wojnie z Hannibalem.

W odcinku tym odpowiadam na pytanie, dlaczego I wojna punicka, wojna o Sycylię była pierwszą kostką domina, która wywróciła świat śródziemnomorski. Opowiem także, jak Rzym po raz pierwszy wyprawił się do Dalmacji. Dowiecie się, dlaczego wybuchła wojna z Hannibalem, nazwana potem drugą wojną punicką a także jak bogaty i obfity z zwroty akcji był to konflikt. Opowiem wreszcie o tym jak zareagował świat, czy Hannibalowi mogło się udać oraz czy czasami warto jest zwlekać.

Zapraszam!

Bibliografia:

T. Liwiusz: „Dzieje od założenia miasta”, Ossolineum 1955.

Appian z Aleksandrii: „Historia rzymska”, Tom I, Ossolineum 2004.

Polibiusz: „Dzieje”, Ossolineum 2005.

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021.

Wyobrażając sobie Imperium Rzymskie mamy przed oczami państwo obejmujące kraje całego basenu Morza Śródziemnego. Ale jak to się stało, że miasto, które z dużym trudem opanowało samą Italię zdołało potem podporządkować sobie tak wielki i różnorodny obszar? Kiedy to się wydarzyło? W jaki sposób? Można się spodziewać, że proces ten musiał trwać wiele lat.

W rzeczywistości trwał zaledwie lat kilkadziesiąt. Rzym, aby zbudować swe Imperium musiał jednakże zniszczyć ówczesne cywilizacyjne i polityczne potęgi, państwa stojące od niego znacznie wyżej.

Chcę opowiedzieć jak do tego doszło.

Niniejszym odcinkiem 20 Minut Historii pod tytułem „Starożytny Rzym. Droga do Imperium. Część I” rozpoczynam czteroodcinkowy cykl mówiący o tym, jak powstało terytorium Imperium Rzymskiego.

W pierwszym odcinku zabieram Was w podróż nad Morze Śródziemne w III wieku przed naszą erą. Dowiecie się jakie cywilizacje tłoczyły się w jego obrębie, a także opowiem o największym cywilizacyjnym konkurencie Rzymu – Kartaginie i jej osiągnięciach.

Przede wszystkim jednak opowiem o trwającej dwadzieścia lat wojnie, która wprawiła w ruch koła historii, tak że zmieniły one świat. A na koniec dowiecie się, jak bałamutne bywa upraszczanie historii.

Zapraszam!

Bibliografia:

T. Liwiusz: „Dzieje od założenia miasta”, Ossolineum 1955.

Appian z Aleksandrii: „Historia rzymska”, Tom I, Ossolineum 2004.

Polibiusz: „Dzieje”, Ossolineum 2005.

J. Wolski: „Historia powszechna. Starożytność”, Warszawa 1996.

J. Wolski (red.): „Atlas historyczny świata”, Warszawa – Wrocław 1996.

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021.

Półwysep Apeniński w sposób oczywisty kojarzy się z Rzymem. Zanim jednakże starożytni Rzymianie opanowali tę ziemię, była ona domem dla setek niezależnych ludów. Stawiały one Rzymianom zdecydowany opór. Rzym jednak parł na południe. W końcu, po pokonaniu trzech głównych grup etnicznych zatrzymał się aż w Apulii.

W odcinku pod tytułem: „Starożytny Rzym. Podbój Italii” opowiem o tym, z kim Rzymianom przyszło się mierzyć w Italii. Będzie to historia o tym, jak udało im się opanować cały półwysep oraz na czym ów podbój w rzeczywistości polegał. Dowiecie się także, na czym polegało starożytne NATO, z kim toczono najbardziej zaciekłe starcia, skąd Rzymianie zaczerpnęli swoją taktykę wojskową, a także od kogo zapożyczyli walki gladiatorów. Opowiem czym kończy się w polityce niezdecydowanie, o pierwszym zderzeniu ze starożytnymi Grekami, o porażce, która dla Rzymu okazała się być zwycięstwem oraz o tym, jak się kończy wypróżnianie na togi rzymskich posłów.

Przede wszystkim zaś, poszukam odpowiedzi na pytanie, dzięki czemu Rzymianie zamienili się w niepowstrzymaną machinę wojenną oraz pokażę, jakie korzyści płyną z otwartości.

Zapraszam!

Bibliografia:

T. Liwiusz: „Dzieje od założenia miasta”, Ossolineum 1955

Appian z Aleksandrii: „Historia rzymska”, Tom I, Ossolineum 2004

J. Wolski: „Historia powszechna. Starożytność”, Warszawa 1996

M. Beard: „SPQR. Historia starożytnego Rzymu”, Dom Wydawniczy REBIS 2018

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021

Starożytny Rzym słusznie kojarzy się z podbojami. Zanim jednak Rzym opanował świat toczył wojny lokalne. Były one małe, ale znaczące - ukształtowały jego mentalność. W końcu przyszedł wielki triumf, opisywany przez kronikarzy jako ogromny, potężny konflikt. A chodziło o zdobycie jednego etruskiego miasta… Potem jednak Rzym upadł. Został zdobyty i złupiony przez najeźdźców z północy.

W odcinku pod tytułem: „Starożytny Rzym. Pierwsze podboje i zniszczenie Rzymu” opowiem o tym, jak wyglądały polityczne roszady w Italii środkowej w V wieku przed naszą erą. Opowiem, jak Rzym został ocalony od upadku przez kobiety, a także w jaki sposób prawdziwy Rzymianin odrzucał władzę absolutną. W końcu opowiem o tym, jak to Rzym zaraz po poważnym sukcesie, niemalże na samym początku swej kariery upadł i został zniszczony. Dowiecie się także, o co chodzi z tym, że Rzym ocaliły gęsi oraz gdzie i dlaczego w Rzymie nie można było pluć.

Zapraszam!

Bibliografia:

T. Liwiusz: „Dzieje od założenia miasta”, Ossolineum 1955

J. Wolski: „Historia powszechna. Starożytność”, Warszawa 1996

M. Beard: „SPQR. Historia starożytnego Rzymu”, Dom Wydawniczy REBIS 2018

A. Everitt: Chwała Rzymu. Jak tworzyło się imperium”, Dom Wydawniczy REBIS 2021