De negen metaforen van Inkson – De Rol

Loopbanen zijn complexe en veelzijdige fenomenen. Een loopbaan omvat veel en uiteenlopende aspecten, waaronder psychologische, sociologische en economische. Om een helder en breder perspectief te ontwikkelen over het kijken naar loopbanen schreef hoogleraar Managementstudies Kerr Inkson het boek Understanding Careers, the metaphor of working lives (2006). In dit boek roept hij negen metaforen in het leven waarmee hij ons uitnodigt de wereld van de loopbaan door verschillende brillen te bekijken. In deze aflevering van de Loopbaancoach neemt loopbaanonderzoeker Jouke Post (Saxion) ons mee in de metafoor van De Rol.

Jouke Post vertelt helder wat Inkson verstaat onder de metafoor van De Rol en hoe we dit perspectief kunnen inzetten in loopbaanbegeleiding.

Welke rollen vervul jij in het leven? Ervaar jij wel eens rol-spanning? Spanning tussen wat je eigenlijk zou willen en wat de rolomschrijving van je vraagt?

De flexibilisering stelt hoge eisen aan de mens en dat kan spanning op leveren, spanning tussen de rol die je in het werkend leven vervult en wie je ‘echt’ bent.

De mens vervult in zijn leven allerlei rollen; de werk-rol, de rol van de ouder, het kind, de buurtbewoner, de vriend en ga zo maar door. Donald Super benoemt al deze rollen die de mens in het leven vervult in de ‘live career rainbow.

In het perspectief van De Rol speelt het moeten een belangrijke rol. Werk speelt zich af in een bepaalde context en in die context bestaan er bepaalde verwachtingen van hoe het moet, of hoe men zich dient te gedragen. Van een verpleegkundige bijvoorbeeld verwachten we bepaalde gedragingen vanuit de buitenkant, en tegelijkertijd bestaat er ook veel ruimte hoe mensen vanuit de binnenkant deze rol vormgeven. Dit kan zogenaamde rol-spanning veroorzaken. Als de spanning tussen wat de functie van je vraagt en wie jij ‘echt’ bent te groot wordt liggen allerlei zaken als Burn-out op de loer.

In dit perspectief krijgt de werk-prive balans grote aandacht. Aandacht voor de rol-spanning, maar ook voor de rol-transitie; zoals de overgang van student naar een eerste baan, de overgang van studentenleven naar ouderschap, is hierbij van groot belang.

Voor loopbaanbegeleiders die balansvragen tegenkomen is het vanuit dit perspectief zinvol oog voor rol-spanning en rol-transitie te ontwikkelen. “En kijk hoe je mensen van moeten naar willen kunt bewegen…” zegt Post.

Nieuwsgierig geworden naar de volgende metaforen van Inkson? Blijf de Loopbaancoach volgen.

Je kunt ons beluisteren op Itunes, soundcloud, spotify of via de website www.hva.nl/psystudiekiezer We zijn ook te volgen op instagram: de_loopbaancoach

De Loopbaancoach is De Podcast voor loopbaanprofessionals.

In deze podcast gaan we vanuit de Leergang de Psychologie van de studiekiezer, in gesprek met experts op het gebied van loopbaanontwikkeling, delen we actuele kennis en ontwikkelingen vanuit de psychologie. Kennis delen om loopbaancoaches te inspireren en te voeden bij het uitoefenen van hun vak.

Presentatie Japke Ebbinge.

Japke Ebbinge is Sociaal Psycholoog & Loopbaancoach en als docent verbonden aan de Hogeschool van Amsterdam