Mutlaka duymuşsunuzdur, dünya çip kriziyle mücadele ediyor. Otomobil başta olmak üzere birçok akıllı dijital oyuncağın üretimleri, sevkiyatları ve sipariş teslimleri aksıyor, kısılıyor, fark etseniz de etmeseniz de büyük bir kriz yaşanıyor. Yoksa yeniden ‘akılsız teknolojilere’ mi dönülecek? Kendi açımızdan, yani otomobil tarafına bakarsak, çip krizinin sebepleri nelerdir, nelere etki ediyor, hangi marka ve modellerin üretimine ara verildi, hangilerinin siparişleri 7-8 ay sonrasına ertelendi? Değerli madenlerin sonu mu geliyor? Teknoloji rüyası sona mı eriyor? Dünyayı sarsan çip krizinin ardında ne gibi faktörler yatıyor? Bir buçuk yıldır başımıza dert olan Covid19 dünya endüstrisini sarsan çip krizinde nasıl rol oynuyor?  Ve çiplerin, yani bizleri akıllı teknolojilerle buluşturan yarı iletkenlerin yarattığı kriz ne zaman bitebilir? İsterseniz biraz aydınlatalım sizleri.

Bir duruyor, bir çalışıyor, kimi sürücüler yakıt tasarrufu yaptığını zannedip mutlu oluyor ne teknolojik otomobilim var diye. Kimileri ise motorun dur kalk trafikte zırt pırt stop edip yeniden çalışmasına sinir oluyor, imkan varsa sistemi devreden çıkartıyor, otomobilini geleneksel şekilde kullanıyor. Peki sahiden bu sistem otomobil sahiplerinin yararına mı çalışıyor? Yoksa bunu ileri teknoloji ve yakıt ekonomisinin vazgeçilmezi olarak pazarlayan dev otomobil üreticileri, asıl kazancı her yıl sertleşen egzoz emisyon normlarına uyum göstererek kendileri mi elde ediyor? Peki start stop sistemi gerçekte kime ve neye hizmet ediyor? Bu tırnak içinde karmaşık teknolojiyi tüm detaylarıyla merak ediyorsanız kulak vermelisiniz.

Otomobilde yüzyıllık kuralların değiştiği, otomobilin dönüştüğünü gözlediğimiz bu dönemde sürekli yeni kavramlarla tanışıyoruz. Bunlardan biri de hibrit. Gerçi epeydir kullanımda ama kullanıcıların önemli bir bölümünün halen ne olduğunu ne gibi faydalar sağladığını tam anlayabildiklerini söyleyemiyoruz. Otomobil üreticileri özellikle satış noktasında müşterilere yakıt tasarrufu vaat ediyor ama kullanımda pek de öyle olmadığı ortaya çıkıyor. Mutlaka kazancı var ama hangi koşullarda kullanıldığında, bunu iyi analiz etmek gerekli. Hibrit nedir, nereye gidiyor? Elektrikli araçların alt yapısı oluşturulana kadar durumu idare etmek için mi kullanılıyor? Yoksa kullanıcı yararından çok otomobil üreticilerinin her sene daha da katılaşan egzoz emisyon kurallarına uyum sağlayabilmek için geliştirdikleri bir fikir mi sadece? Düşünsenize, üreticiler neden böylesine karmaşık, pahalı ve gerçekten çok yatırım gerektiren sistemleri araçlarına koymak istiyor olabilirler? Ve tabii hibrit otomobilleri neye göre seçmeliyiz? Hangi koşullarda avantajlarından faydalanabiliriz? Normal otomobillerden farkı nedir?

Zaman zaman hepimizin karşılaştığı tatsız durumlardan biri araçla yolculuk yaparken hayvana çarpmak. Böylesi trajik anları şehir içinde de yaşayabiliyoruz şehir dışında da. Böyle bir durumda ne yapmak gerek peki? Onlarınki can ama bir de kendi güvenliğimiz var tabii ki. Ne yaparsak yapalım bazen öyle anlar oluyor ki bu durumlardan kurtulmak mümkün olmuyor... Hangi hayvanlar kaçabilir, hangileri kaçamaz? Çarpmayı engellemek için ne yapmak ne yapmamak gerek? Hangi hayvanlara çarpmaktan kesinlikle kaçınmalı? Çarptıktan sonra kendinizi kollamanız gereken kinci hayvanlar var mı? Bu konuyla ilgili geliştirilmiş teknolojiler var mı? Peki işe yarıyor mu? Hakkında ciddi istatistiksel rakamların bulunduğu hayvan kazalarıyla ilgili daha fazlasını dinlemek istiyorsanız...

İtalya’da otomobil devi Fiat’ın efsane başkanı Giovanni Agnelli’nin rengarenk hayatını biliyor musunuz? Sadece İtalya’nın temel taşı markalardan birinin tepe yönetici olmakla kalmayan Agnelli, Avrupa jet sosyetesinin de en renkli simalarından biriydi. İtalyanların Gianni olarak andığı ünlü yönetici kendine özgü hayat tarzıyla da bir ekoldü. Fiat’ın toplantılarına kendisine özel, sadece bir tane üretilmiş otomobiliyle tapa gaz giderken asla kırmızı ışıklarda durmaz, 1970 ve 1980lerde davranışlarıyla İtalyanlara da trend yaratırdı. Agnelli iri kol saatini gömleğinin kolunun üzerine taktıktan sonra neredeyse bütün İtalyan erkekleri bir dönem onu taklit etmişti. Godfather of style diyorlardı ona. Kadınlar, yatlar, özel jetler ve Ferrarilerden oluşan bir resimle Agnelli başkalarının gözünde sonsuz bir gençliği yaşıyordu. Hovardalıklarının ne tarifi ne sonu vardı. Limitlerde müthiş bir yaşam süren Giovanni Agnelli’nin hayatının bir de hüzün dolu tarafı vardı ama. Paranın toparlamaya yetmediği...

Tipitip, Falım, Minti, Dandy, Baycan, Bayram derken eski sakız markaları arasında çok önemli bir marka daha vardı. Birkaç kuşağın çocuklarından ve gençlerine otomobil kültürünü aşılayan, 1980’li yılların başında ulaşılması hiç de kolay olmayan teknik bilgileri güzel fotoğraflarla birlikte sunan Bi-Bib çikletleri, bugün bile sevgiyle hatırlanıyor. Öyle ya, 1970’lerde ve sonrasında doğup 1980’lere 1990’lara uzanan hemen herkesin otomobil bilgilerinde Bi-Bib’in katkısı vardır. Gelin Bi-Bib çikletlerinin ardındaki hikayeyi ve fikrin yaratıcılarını hatırlayalım.

Farklı ülke ve kıtalarda uzun yıllardır yılın otomobilleri seçilip duruyor. Ne güzel değil mi? Her sene bir otomobil başında taçla dolaşıyor ben yılın otomobiliyim diye! Peki hiç düşündünüz mü bu seçimler otomobilde müşteri tercihlerini yönetmek için yapılmakta olan bir manipülasyon olabilir mi? Bu yarışmalar ne kadar gerçek? Elmayla armut toplanır mı? Bu prestijli ödülleri almak için başka tiyatrolar da dönüyor mu? Peki ya bu sene 7 finalistten 6’sının elektrikli model olmasına ne demeli? Yoğun elektriğe ısındırma çalışmaları olabilir mi? Bu podcasti dinledikten sonra yılın otomobili yarışmalarına aynı gözle bakmayabilirsiniz.

Bosna Savaşı’ndaki yardımsever hayaleti hiç duydunuz mu? 1990’ların ilk yarısında Avrupa’nın göbeğinde yaşanan büyük savaşta insanların yardımına yetişen bir hayalet vardı, evet. Danimarkalı bir asker tarafından zor durumdaki insanların imdadına yetişmek için hazırlanan 1979 model Chevrolet Camaro, en beklenmedik anlarda sahne alıyor ve savaş mağdurlarına yardım malzemeleri getiriyordu. Esrarengiz otomobilin ve onu kullanan askerin hikayesini duyunca şaşıracaksınız.

Son yıllarda otomobillerin adı artık bağlanmayla birlikte anılır oldu. Yanlış anlamayın, bu sadece otomobilden internete bağlanmak değil, otomobillerin birbirlerine bağlanıp haberleşmesi ve gelişebilecek farklı durumlara göre hareket etmeleri anlamına geliyor. Bu tabii ki muhteşem bir gelişme ve hayatımıza katabileceği birçok artı var. Peki hiç düşündünüz mü böylesi bağlanmanın ne gibi sakıncaları da olabilir? Ya dev otomobil üreticileri yeni modeller geliştirirken artık yazılımlarını korumak için hackerlarla da mücadele etmek zorunda kalırsa?

Otomobiller, otobüsler, kamyonlar, telefonlar, buzdolapları, fırınlar akıllanırken yollar atadan kalma şekliyle mi kalacaktı? Elbette hepsinden akıllı olan insanlar yolları da akıllandırmanın peşinde. Belki şimdi değil ama hayal bile edemeyeceğimiz kadr yakın bir gelecekte yeni bir yaşam formu başlayacak. Avrupalı bilim adamları bunun yoğun hazırlıkları içerisinde. Berlin Teknik Üniversitesi’nde Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Şahin Albayrak’ın başında yer aldığı projeyle, pilot bölge seçilen Almanya’nın başkentindeki Protokol Caddesi dijital sürüş alanı haline getiriliyor.