متن‌خوانی تحلیلی مقالهٔ Das Unbewußte اثر زیگموند فروید

در این سلسله برنامه‌ها، امیرحسین سمائی ـ مدرس زبان آلمانی و دانش‌آموخته فلسفه و ریاضیات ـ متن اصلی را به زبان آلمانی می‌خواند، ترجمه و تحلیلی زبانی از آن ارائه می‌دهد، و برخی ساختارهای گرامری به‌کاررفته در آن را به ایجاز شرح می‌دهد. دکتر مجتبی تاشکه با تخصص خود در حوزهٔ روانکاوی به بررسی محتوایی بخش‌های خوانده‌شده می‌پردازد و مفاهیم بنیادین نظریهٔ فروید را در چارچوب سایر متون وی مورد واکاوی قرار می‌دهد. این برنامه تلاشی‌ است برای پیوند زبان، تفکر و روان؛ سفری به لایه‌های پنهان ذهن انسان. از علاقه‌مندان به زبان آلمانی، روان‌کاوی و فلسفه دعوت می‌شود ما را در این مسیر همراهی کنند.

00:00 مقدمه

01:54 مرور بند دوم

05:23 روخوانی متن آلمانی فروید

06:59 تحلیل زبانی و دستوری متن توسط امیر حسین سمائی

27:20 توضیح پیرامون "داده های آگاهی" توسط اقای تاشکه

45:26 بررسی محتوایی قسمت اول بند سوم توسط دکتر مجتبی تاشکه

خلاصه‌ای بر استدلال فروید در باب ضرورت «ضمیر ناآگاه»

این گفتگو بر «استدلال زیگموند فروید» درباره لزوم فرض وجود «ضمیر ناآگاه» متمرکز است. فروید بر این باور است که این فرض هم «ضروری (notwendig)» و هم «مجاز (legitim)» است.

چرایی این ضرورت به دلیل «ناتمامی و وجود شکاف» در «داده‌های آگاهی (Daten des Bewusstseins)» است. بسیاری از «کنش‌های روانی (psychische Akte)» در افراد سالم و بیمار رخ می‌دهند که برای توضیحشان به کنش‌های دیگری نیاز دارند، اما آگاهی ما گواهی بر وجود این کنش‌های پنهان نمی‌دهد.

نمونه‌هایی که این شکاف را در آگاهی نشان می‌دهند شامل «لغزش‌های عملی (Fehlhandlungen)»، «رویاها (Träume)»، «علائم روانی (psychische Symptome)»، و «پدیدارهای وسواسی (Zwangserscheinungen)» هستند. علاوه بر این، در تجربه روزمره با «یادآمدهای ناگهانی یا خطورها (Einfälle)» و «نتایج فکری (Denkresultate)» روبرو می‌شویم که منشأ یا فرآیند شکل‌گیری آن‌ها برایمان پنهان مانده است. این خطورها به صورت ناگهانی وارد ذهن می‌شوند و نشان‌دهنده فعالیت‌هایی هستند که توسط نیروهای ناآگاه انجام می‌شوند.

برای پر کردن این شکاف‌ها و ایجاد انسجام و معنا، فروید مفهوم «اینترپولاسیون (درونیابی)» کنش‌های ناآگاه را مطرح می‌کند که به «بازسازی/ساختن» در روانکاوی مرتبط است.

فروید استدلال می‌کند که اگر بتوانیم با فرض وجود ناآگاه به «کارکردی موفقیت‌آمیز» دست یابیم (مثلاً در درمان که بر آگاهی تاثیر می‌گذارد)، این موفقیت خود «شاهدی غیرقابل انکار» بر وجود امر فرض‌شده (ناآگاه) خواهد بود.

از نظر فروید، اصرار بر اینکه هر اتفاق روانی باید حتماً برای آگاهی شناخته شده باشد، یک «ادعای دفاع‌ناپذیر (untenable presumption)» است. «روان (Psyche یا Seele)» از آگاهی متمایز است و آگاهی تنها بخش محدودی از روان را تشکیل می‌دهد، شبیه به «نوک کوه یخ». «روانکاوی» که در سنت فکری نیچه جای می‌گیرد، روان را با خاطرات بدن در تعامل با جهان بیرونی مرتبط می‌داند، نه یک جوهر جدا از بدن. آگاهی صرفاً دریافت‌کننده لحظه‌ای اطلاعات است و آن‌ها را ذخیره نمی‌کند؛ ذخیره‌سازی در سامانه‌های دیگر (پیش‌آگاه و ناآگاه) رخ می‌دهد. ناآگاه مانند «لوح مومی حافظه» است که اثرات تجربیات روی آن باقی می‌ماند.

«فرایندهای ناآگاه» کیفیت متفاوتی دارند و برای آگاه شدن نیاز به «تبدیل و دگرگونی (Umformung/Transformation)» دارند؛ این فرآیند شبیه حرکت از یک ساحت به ساحت دیگر است.

پدیده‌هایی مانند لغزش‌ها، رویاها، علائم و وسواس‌ها بیانگر ناآگاه هستند. هر فردی، چه سالم و چه بیمار، دارای ناآگاه است و حتی پس از روانکاوی نیز بخشی از ناآگاه همواره پنهان باقی می‌ماند. ما تا حدی توسط نیروهای ناآگاه «زندگی کرده می‌شویم».

در نهایت، با توجه به ناکافی بودن داده‌های آگاهی برای توضیح کنش‌های روانی و شواهدی که در پدیده‌های مختلف دیده می‌شود، فرض وجود ناآگاه ضروری و موجه است. روان از بخش‌های آگاه، پیش‌آگاه و ناآگاه تشکیل شده است که بخش ناآگاه وسیع و از نظر کیفی متفاوت است و بر بخش‌های دیگر تأثیر می‌گذارد.

#چیستا #پادکست_تحلیلی #آواز_پنهان #متن_خوانی #روانشناسی #روانکاوی #روانشناسی_تحلیلی #ضمیرناآگاه #فروید #زیگموند_فروید #امیرحسین_سمائی #مجتبی_تاشکه #ترجمه #فلسفه #موسسه_چیستا #آلمانی_با_چیستا #زبان_آلمانی #آلمانی #آلمانی_یاد_بگیریم

🎙️ آواز پنهان: رازگشایی فروید از ناآگاه

متن‌خوانی تحلیلی مقالهٔ «ضمیر ناآگاه»* اثر زیگموند فروید

در این سلسله برنامه‌ها، امیرحسین سمائی ـ مدرس زبان آلمانی و دانش‌آموخته فلسفه و ریاضیات ـ متن اصلی را به زبان آلمانی می‌خواند، ترجمه و تحلیلی زبانی از آن ارائه می‌دهد، و برخی ساختارهای گرامری به‌کاررفته در آن را به ایجاز شرح می‌دهد. دکتر مجتبی تاشکه با تخصص خود در حوزهٔ روانکاوی به بررسی محتوایی بخش‌های خوانده‌شده می‌پردازد و مفاهیم بنیادین نظریهٔ فروید را در چارچوب سایر متون وی مورد واکاوی قرار می‌دهد.

این برنامه تلاشی‌ است برای پیوند زبان، تفکر و روان؛ سفری به لایه‌های پنهان ذهن انسان. از علاقه‌مندان به زبان آلمانی، روان‌کاوی و فلسفه دعوت می‌شود ما را در این مسیر همراهی کنند.

*Das Unbewusste

Hosted on Acast. See acast.com/privacy for more information.