Beagle Noorderlicht Radio

Noorderlicht Radio 28-05-2010: Na 35 afleveringen is het einde van de reis van de Beagle in zicht. Maandenlang voer het schip, de Clipper Amsterdam, over de wereldzeeën, met de reis van Charles Darwin in het kielzog. Vandaag daarom een speciale Noorderlicht uitzending. We maken de balans op met paleontoloog Hanneke Meijer, marien geoloog Geert-Jan Brummer, de Belgische presentator Dirk Draulans en de bedenker van het programma: Hans Fels.

Noorderlicht Radio 20-05-2010: De Beagle deed op haar reis over de wereld een aantal wetenschappelijke experimenten. Eén daarvan betrof een onderzoek naar genetisch gemanipuleerde soja. De bemanning kocht op alle plekken die de Stad Amsterdam aandeed sojaproducten en stuurde dat naar Guy van den Eede, hoofd van de Molecular Biology and Genomics Unit van de Europese Commissie van de Europese Commissie. Hij onderzocht of, en hoeveel er genetisch aan gesleuteld was. Anne-Will Fisser sprak met hem.

De invloed op het klimaat van de stromingen in de oceanen is groot, maar de kennis daarover is jong. Het besef dat er zich op grote diepte in de oceanen van alles afspeelt was er nog niet in Darwins tijd. Dobberend op de warme oceaanstroom voor de oostkust van Zuid-Afrika, sprak Anne-Will Fisser op de Stad Amsterdam met Herman Ridderinkhof van het Nederlands Instituut voor het Onderzoek der Zee (NIOZ).

Noorderlicht Radio 11-05-2010: Hoe onwaarschijnlijk het ook klinkt: het oceaanoppervlak is niet vlak, maar bestaat uit heuvels en dalen. Bert Vermeersen legt uit hoe dit komt. Vermeersen is aardwetenschapper aan de TU Delft en was onlangs te zien in Deel 30: Palmbomen op Antarctica. Ook vertelt hij dat smeltende ijskappen niet automatisch zullen leiden tot een zeespiegelstijging, maar dat op sommige plaatsen de oceaan juist zal dalen.

Noorderlicht Radio 07-05-2010: Over plastic in zee doen de wildste verhalen de ronde. Het Beagle-project is een uitgelezen kans om na te gaan of er nou echt plastic eilanden - the size of Texas - in de wereldzeeën drijven. Bootsman Johan Witte haalt elke ochtend een groot net dat door de klipper Stad Amsterdam wordt meegetrokken uit het water om te kijken hoeveel plastic er aan het oppervlak van de Indische Oceaan drijft. Er zit inderdaad plastic in het net, maar ook al het andere dat de open zee bevolkt. Anne-Will Fisser bekeek de oogst samen met de bootsman en sprak er met evolutiebioloog en Beagle-presentator Dirk Draulans over. Luister naar de reportage.

Noorderlicht Radio 29-04-2010: De dodo stierf vierhonderd jaar geleden uit op het eiland Mauritius in de Indische Oceaan. Door toedoen van de Nederlanders, die dieren introduceerden die het voorzien hadden op dodo-eieren en de dodo zelf. Maar het lot van de loopvogel hing al eerder aan een zijden draadje. 4200 jaar geleden was het al bijna gedaan; met de dodo, maar ook met talloze andere plant- en diersoorten. Fysisch geograaf Kenneth Rijsdijk van Naturalis en geohydroloog Perry de Louw van Deltares onderzoeken de oorzaken van die massale sterfte duizenden jaren geleden. Dat doen ze in een moeras in Mare aux Songes, waar ze een heuse ‘dodopolder’ hebben gebouwd in de krater van de uitgedoofde Canakavulkaan, midden op het eiland. Daar zit duizenden jaren klimaatgeschiedenis in de grond verborgen. Beagle-verslaggever Anne-Will Fisser ging met de heren op pad.

Noorderlicht Radio 23-04-2010: Mauritius staat bekend als het eiland waar de dodo uitstierf. Maar die legendarische loopvogel is niet de enige die het moeilijk had en heeft op het eiland. Inheemse dieren en planten zijn vaak niet opgewassen tegen uitheemse soorten. Beagle-verslaggever Anne-Will Fisser keek rond in het Black River National Park, maar wandelde eerst rond op het eilandje Ile aux Aigrettes, voor de zuidoostkust van Mauritius. Heel voorzichtig, om de zeldzame vogels en reuzeschildpadden niet te laten schrikken.

Noorderlicht Radio 16-04-2010: Onze verslaggever Anne-Wil Fisser is nog steeds in West-Australië waar ze antwoord zoekt op de vraag: zijn er Aboriginals met Hollands bloed? Afstammelingen van Nederlandse schipbreukelingen die met het VOC-schip de Batavia voor de westkust schipbreuk leden? U hoort onze reporter in gesprek met Beagle-opvarende Sarah Darwin en selfmade archeoloog en socioloog Rupert Gerritsen, die opgroeide aan de kust waar het wrak van de Batavia in 1963 opgespoord werd. Hij doet al 20 jaar onderzoek naar de Hollandse sporen in Australië.

Noorderlicht Radio 09-04-2010: Een replica van het VOC-schip de Batavia ligt in Lelystad, maar het échte schip is in 1629 gezonken voor de kust van West-Australië. Toen de bemanning aanspoelde op afgelegen eilanden, sloeg de gekte toe en gingen de schipbreukelingen elkaar te lijf. Het gevolg: een massaslachting. Beagle-verslaggever Anne-Will Fisser ging op zoek naar dit stukje verdrongen vaderlandse historie.

Noorderlicht Radio 02-04-2010: Ook aan boord van de clipper Stad Amsterdam wordt geroddeld. Hoe dat evolutionair te verklaren is, hoort u in een reportage van Tjitske Mussche.