Verantwoordelijkheid en vertrouwen. Dat zijn belangrijke leidende principes in het werk van Maartje van Dijken en Rachida Lalouh. Maartje werkt bij het Nederlands Jeugd Instituut als adviseur en portefeuillehouder Ouderschap en Samen Opvoeden. Zij promoveerde op een onderzoek naar de Vreedzame Wijk: hoe kunnen ouders en buurtbewoners samen een opvoedende taak hebben op straat? Rachida is sociaal makelaar jeugd bij Stichting DOCK in Utrecht. DOCK is actief als brede welzijnsorganisatie om jonge en volwassen bewoners te ondersteunen bij initiatieven voor prettig samenleven in hun wijk. Dit podcastgesprek gaat over de rol en voorbeeldfunctie die wijkbewoners op zich kunnen nemen in het opvoeden van kinderen in hun buurt. Dat gaat goed wanneer ouders, bewoners en professionals zich samen verantwoordelijk voelen voor de leefbaarheid van de buurt en tegelijkertijd een vertrouwensband weten op te bouwen met kinderen op straat. De Vreedzame aanpak biedt bewoners én kinderen werkzame handvatten om met meer vertrouwen die gezamenlijke verantwoordelijkheid op zich te nemen. Zo leren we samen wat actief democratisch burgerschap in de praktijk betekent: iedereen draagt z’n steentje bij.

Centre Manjefiek is een centrum voor een Vreedzame school en een Vreedzame wijk in Malberg, Maastricht. In dit gebouw huist het kindcentrum Manjefiek, kinderopvang en een basisschool in één, maar ook het wijkcentrum. In deze podcast komen mensen aan het woord die op deze plek van groot belang zijn. Zoals Danitscha Hendrickx, procesregisseur vreedzame wijk in Malberg. Opbouwwerker Kees Smit en Linda Mulder, pedagogisch medewerker op kindcentrum Manjefiek. Maar vooral ook kinderen van de school en uit de buurt. Zij zijn mediator of lid van de Kinderwijkraad. En die kinderwijkraad bereidt zich voor op een bezoek aan de gemeenteraad van Maastricht!

Vanuit de Vreedzame School Dr. J.P. Thijsse in het hart van de oude volkswijk De Visbuurt in Den Helder is een start gemaakt de democratische burgerschapsvorming door te trekken naar de wijk: De Vreedzame Wijk.  Een wijk kent vele opvoeders die allemaal het beste voor hebben met de jeugd en de buurt.  In samenwerking met wijkpartners zoals buurthuis De Viskom en het Leger des Heils werkt men aan een positief sociaal klimaat waarin via kinderactiviteiten, maar ook bijvoorbeeld buurtbemiddeling gepoogd wordt gezamenlijk verantwoordelijkheid te nemen.  Hoewel de betrokkenheid van professionals en wijkbewoners hoorbaar groot is, blijkt het toch een hele uitdaging alle problemen in de wijk het hoofd te bieden…

Hoe belangrijk is het om een Vreedzame School te worden? Of een Vreedzame Wijk? In deze podcast komen twee bezielde voortrekkers in de vreedzame beweging in Nederland aan het woord, Mirjam van der Ven en Dennis de Vries. Mirjam is programmaleider Vreedzame School vanuit de CED-Groep en Dennis is directeur van Stichting Vreedzaam.

Hanae Haddouche, jongerenwerker in de wijk Utrecht Overvecht,  kent Redouan uit de buurt al als jonge jongen. Hanae is jongerenwerker bij Stichting JoU en het Trajectum College. En zij zag dat Redouan al vroeg verantwoordelijkheid nam. Hij zat op een Vreedzame School, groeide op in een Vreedzame Wijk en haalde zijn gymnasiumdiploma. Hij studeert en voetbalt daarnaast als prof bij SC Telstar. Maar Redouan had echter nog een droom. Hij wilde in de wijk een plek voor kinderen creëren om hen waar nodig te ondersteunen in schoolse vaardigheden en waar kinderen geïnspireerd worden als het gaat om beroeps/sportoriëntatie: Stichting Durf te Dromen. Een gesprek met twee enthousiaste Overvechters over hun werk en hun idealen.

Ook in kleinere gemeenschappen is het Vreedzaam gedachtengoed gemeengoed aan het worden. In het Overijsselse De Krim (Hardenberg) werkt schoolhoofd Dicksy Houweling dagelijks met de kinderen aan hoe zij zich kunnen verhouden tot anderen. Op haar basisschool De Bron leren kinderen hoe zij vreedzaam conflicten kunnen oplossen en dragen zij verantwoordelijkheid voor hun omgeving. En dat heeft een uitstraling op het hele dorp.

Julia von Graevenitz maakt al meer dan twintig jaar documentaires. Zij is nieuwsgierig naar wat mensen beweegt en hoe ze hun levens leven. In veel van haar documentaires brengt zij jongeren in beeld die weinig gezien worden maar waar wel veel vooroordelen over bestaan. Zij laat zien dat zij net als anderen op zoek zijn naar wie ze willen zijn, in kwetsbare situaties zitten of grote dromen hebben. Zij wil met haar film die mensen een stem geven waardoor wij liefdevoller naar hen gaan kijken. Dit alles vanuit het vertrouwen dat er meer is dat ons bindt dan wat ons verdeelt.

De school ziet hij niet alleen als een omgeving die je klaarstoomt voor de maatschappij. Je mag er ook in het nú leven. Het moet een veilige oefenruimte zijn. Volgens Anko van Hoepen, vice voorzitter van de PO-raad, is de basisschool een van de weinige plekken waar je nog iedereen tegenkomt; met andere achtergronden, interesses en talenten. Daar gaat soms wat mis op de speelplaats. Maar vervolgens kun je het erover hebben, zonder dat het grote consequenties heeft. Maar zo’n oefenruimte zou ook de sportclub kunnen zijn.

Toen hij op school zat was hij zelf een 'boze leerling'. Dat kwam doordat de maatschappelijke en politieke thema’s die hij aan de orde wilde stellen, daar onbespreekbaar waren. Het had niet veel gescheeld of hij was toen ten strijde getrokken tegen de democratische rechtstaat. Nu is Stijn Sieckelinck (VU Amsterdam) mede-ontwikkelaar van het trainingsprogramma ‘Omgaan met extreme idealen’, dat breed wordt verspreid onder sociaal-educatieve professionals.

Lisa Hu is in 2013 tijdens haar studie aan de Design Academy Eindhoven met Terra Nova Minimaatschappij begonnen om ervoor te zorgen dat er op school niet alleen aandacht is voor 'het juiste antwoord' op maatschappelijke vraagstukken. In 2017 richtte Lisa Stichting Terra Nova - Democratisch Design op, o.a. om zoveel mogelijk mensen elkaar te laten spreken over de wereld waarin ze willen leven.