آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند ناجی جان باشند، اما اغلب میکروبیوم حساس روده ما را دچار اختلال می‌کنند. اما چگونه می‌توان این آسیب را جبران کرد؟

در این اپیزود از پادکست نکسوس، به سراغ یک پژوهش جدید و جالب می‌رویم که در مدل‌های حیوانی (موش) انجام شده و نتایج شگفت‌انگیزی داشته است. این مطالعه نشان می‌دهد که برخلاف تصور رایج، یک رژیم غذایی غنی از فیبرهای متنوع (کربوهیدرات‌های پیچیده موجود در میوه‌ها و سبزیجات) در بازگرداندن تنوع میکروبی روده پس از مصرف آنتی‌بیوتیک، حتی مؤثرتر از پیوند مدفوع (faecal transplant) از یک فرد سالم عمل می‌کند.

نکته کلیدی اینجاست: اگر رژیم غذایی ناسالم (مانند رژیم غربی پرشکر و کم‌فیبر) اصلاح نشود، حتی پیوند مدفوع هم کمکی به بازیابی میکروبیوم نخواهد کرد. این یافته بر نقش حیاتی تغذیه به عنوان پایه و اساس سلامت روده تأکید می‌کند.

سلامت میکروبیوم روده با همه چیز، از گوارش و سیستم ایمنی گرفته تا ریسک ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند بیماری کرون و حتی برخی سرطان‌ها، در ارتباط است. درک اینکه چگونه می‌توانیم پس از آسیب‌هایی مانند مصرف آنتی‌بیوتیک، این اکوسیستم حیاتی را بازسازی کنیم، برای سلامت بلندمدت ما بسیار مهم است. این پژوهش نشان می‌دهد که راه حل ممکن است ساده‌تر و در دسترس‌تر از چیزی باشد که فکر می‌کنیم: اصلاح رژیم غذایی.

با ما همراه باشید تا بیشتر در مورد این پژوهش، اهمیت تنوع میکروبی و نقش تغذیه در ترمیم آسیب‌های ناشی از آنتی‌بیوتیک‌ها بشنوید.

توضیح و تعریف سادهٔ کلمات و اصطلاحات تخصصی بکار رفته در این اپیزود:

 🔹 میکروبیوم (Microbiome): به مجموعه همه میکروب‌ها (باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و غیره) که در یک محیط خاص زندگی می‌کنند، اشاره دارد. در این مطالعه، به میکروب‌هایی که در روده موش‌ها زندگی می‌کنند، پرداخته شده است.

 🔸 آنتی‌بیوتیک (Antibiotics) یا Abx: این یک اختصار برای آنتی‌بیوتیک‌ها است. آنتی‌بیوتیک‌ها داروهایی هستند که برای کشتن یا متوقف کردن رشد باکتری‌ها استفاده می‌شوند. در این مطالعه، از آنتی‌بیوتیک برای از بین بردن میکروب‌های روده موش‌ها استفاده شده است.

 🔹 رژیم غذایی WD (WD diet): اختصار Western Diet است که به معنای رژیم غذایی غربی (پرچرب و پرقند) است.

 🔸 رژیم غذایی RC (RC diet): اختصار Research Chow به معنای رژیم غذایی استاندارد و کنترل شده برای حیوانات آزمایشگاهی است که سالم‌تر از رژیم غربی است.

 🔹 میکروب‌های WD (WD microbes): به میکروب‌هایی اشاره دارد که از حیوانات (موش‌هایی) که با رژیم غذایی WD تغذیه شده‌اند، گرفته شده‌اند. از این میکروب‌ها برای پیوند میکروبی استفاده شده است.

 🔸 میکروب‌های RC (RC microbes): به میکروب‌هایی اشاره دارد که از حیوانات (موش‌هایی) که با رژیم غذایی RC تغذیه شده‌اند، گرفته شده‌اند. از این میکروب‌ها نیز برای پیوند میکروبی استفاده شده است.

 🔹 پیوندی میکروبی (Microbial transplant): به معنای انتقال میکروب‌ها (در این مورد، میکروب‌های روده) از یک موجود (دهنده) به موجود دیگر (گیرنده) است. این روشی برای تغییر میکروبیوم روده گیرنده است.

 🔸 متابولیت‌ها (Metabolites): مولکول‌های کوچکی هستند که در فرآیندهای شیمیایی (متابولیسم) داخل سلول‌ها یا بدن تولید یا استفاده می‌شوند. در این مطالعه، متابولیت‌هایی که توسط میکروب‌های روده تولید می‌شوند یا میکروب‌ها از آن‌ها استفاده می‌کنند (مانند قندها مثل گلوکز (glu)، رافینوز (raff)، چربی‌ها مثل پالمیتات (palm)، میریستات (myrst) یا اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه مثل بوتیرات (butr)، پروپیونات (prpa)).

متن اصلی خبر

مقاله اصلی در سایت نیچر

تصویر کاور:

باکتری‌ها (سبز رنگ؛ رنگ‌آمیزی مصنوعی) پوشش داخلی روده یک موش را پوشانده‌اند. یک رژیم غذایی سالم می‌تواند میکروب‌های روده آسیب‌دیده از آنتی‌بیوتیک‌ها را بازیابی کند.

منبع تصویر: Ikelos Gmbh/Dr. Christopher B. Jackson/Science Photo Library