19 hafta boyunca Freud'e yoğunlaşacak programa giriş niteliğinde bir yayın. 

21 yıl sonra Didik Didik Freud bonus bölümünde programcımız, dostumuz Şenol Ayla'yı Sanat Uzun, İlham Sonsuz programını beraber hazırladığı Timuçin Oral ile birlikte 22. Radyo Şenliği'nde ağırladık.  

"Haysiyetli işler yapmak lazım” şiârıyla 30 yıl önce kurulan Apaçık Radyo’nun 22. Radyo Şenliği, haysiyet ve dayanışma temasıyla 15 - 23 Mart tarihleri arasında gerçekleştiriliyor. 

1939 yılında Freud kanser nedeniyle çok fazla acı çekmektedir. Bu sırada Nazilerin İngiltere bombardımanı da başlamıştır ve bu da onu fazlasıyla üzmektedir. Özel doktoru ona “Üstat, bu savaşın son savaş olacağı söyleniyor, buna inanıyor musunuz?” diye sorduğunda Freud, “Benim son savaşım olduğuna inanıyorum sadece,” der ve çok yakın dostu olan hekim arkadaşından kendisine yüksek dozda morfin vermesini ister. Ölümü için kutsal sayılan 23 Eylül’ü seçer ve dostuna “Bu gece bu işi bitirelim,” der.

Ölümünden bir yıl önce Freud, Musa Denen Adam ve Tektanrıcılık kitabını Londra’da tamamlamıştı. Son yıllarında bu konuya bu kadar önem vermesinin nedeni, dünyada Yahudilere karşı bir düşmanlığın oluşması ve bunun Yahudi soykırımına doğru gidişiydi. Bunun altında yatan kaba politik düşünceler, tavır alışlar, ekonomik yaklaşımlar da önemlidir, ama Freud esas olarak bunun altındakini merak eder: İnsanların bilinçdışında Yahudilere karşı neden büyük bir kin vardır? 

Freud 1938 yılında, 81 yaşında iken Nazilerin işgali altındaki Viyana’yı terk etmek zorunda kalır ve Londra’ya göç eder. Viyana’dan ayrılışını, Titanic’in 2. kaptanının sözlerine benzetir. Sağ kalan 2. kaptan “Gemiyi ne zaman terk ettiniz?” sorusuna “Ben Titanic’i terk etmedim. Ben güvertede duruyordum, o benim altımdan çekildi” diye cevap vermiştir. Freud da “Viyana beni terk etti” diye açıklar Londra’ya gidişini. Freud Londra’da çok az yaşayabilecek ama en büyük eserlerinden birini bitirecektir.

Didik Didik Freud'un bu bölümünde artık Freud'un sağlık durumu giderek bozuluyor. Bir çeşit sonun başlangıcı diyebiliriz.

Bugünkü bölümde Freud'un Musa Denen Adam kitabına giden yolda yazdığı 3 önemli yapıttan söz ediyoruz: Bir Yanılsamanın Geleceği (1927), Kültür İçinde Huzursuzluk (1930), Kitle Psikolojisi (1921). Bu üç yapıt da döneminin kültür tarihinin kilometre taşları sayılabilir. Özellikle Kitle Psikolojisi, büyük bir öngörüyle neredeyse Hitler’in habercisi olarak görülebilir. Kültür İçinde Huzursuzluk’ta da Freud insanın otoriteye gereksinimini ele alır.  

Freud’a göre edebiyat dünyasında 3 başyapıt vardır: Sofokles’in Kral Oidipus’u, Shakespeare’in Hamlet’i, Dostoyevski’nin Karamazov Kardeşler’i. Ve Freud bu üç başyapıtta da ortak noktanın babayı öldürmek olduğunu vurgular. Oğullar ancak babadan kurtulduklarında özgürlüğe kavuşurlar. Kral Oidipus babayı öldürüp bunu “yazgı” olarak niteler. Hamlet ise amcası öldürmeseydi kendisi babasını öldürecektir, o yüzden de babasının öcünü almak için amcasını öldürmekte tereddüt eder. Karamazov Kardeşler’de de dört kardeşin her biri babayı öldürmüş olabilir çünkü bunu içten içe istemektedirler. Ve Freud’dan çok etkilenen bir yazar da Kafka’dır. Kafka’nın Yargı öyküsündeki baba-oğul ilişkisini de bugünkü bölümde konuştuk.  

Bu bölümde bir konuğumuz var: Yazar Mario Levi ile Freud'un Yahudi diasporasında yaşamasının onun dünyasındaki önemini konuştuk.