Elke Week van EW Magazine

In de nieuwste aflevering van de podcast 'Elke Week' gaat Sam Verbeek in gesprek met economie-redacteuren Jeroen van Wensen en Lotte Elbrink over de Miljoenennota 2025.

Politiek redacteur Carla Joosten geeft daarnaast de eerste reacties vanuit Den Haag. Het gesprek richt zich op de bestendigheid van de begroting, de fiscale maatregelen en de impact op het bedrijfsleven en het midden- en kleinbedrijf (MKB).

Hoe bestendig is de begroting?

De begroting van 2025 wordt als kwetsbaar gezien. Ondanks de huidige economische groei blijft het begrotingstekort dicht bij de 3%. Dit roept vragen op over wat er zal gebeuren bij een economische terugval. Er wordt veel gesproken over het belang van solide begrotingsbeleid, maar het tekort blijft een punt van zorg. Dit zorgt voor onzekerheid op de lange termijn, vooral als er geen structurele maatregelen worden genomen om de uitgaven te beperken.

Wat zijn de meest opvallende fiscale maatregelen?

Een van de meest opvallende maatregelen is de geplande btw-verhoging. Deze maatregel moet miljarden opbrengen, maar krijgt veel kritiek. Vooral het verschil in tarieven tussen bijvoorbeeld kamperen (laag btw-tarief) en hotels (hoog btw-tarief) wordt gezien als oneerlijk en juridisch kwetsbaar. Daarnaast blijft de complexe giftaftrekregeling voor burgers ongewijzigd, wat zorgt voor administratieve rompslomp.

Wat doet dit kabinet voor het bedrijfsleven en het MKB?

Het kabinet wil de regeldruk voor ondernemers verminderen, vooral voor het MKB. Er is meer aandacht voor de Adviesraad Toetsing Regeldruk (ATR), die een grotere rol moet krijgen in het adviseren over nieuwe wetgeving. Ook wordt geprobeerd om extra lasten en regelgeving vanuit de EU te vermijden, wat gunstig kan zijn voor ondernemers in Nederland.

Welke maatregelen treffen vooral de middeninkomens?

Er is extra aandacht voor de belastingdruk van middeninkomens. Hoewel eerdere kabinetten al stappen hebben gezet om de zogenaamde marginale druk te verlagen, blijft het probleem bestaan. Mensen die extra werken, houden vaak weinig over door de combinatie van hogere belastingen en lagere toeslagen. Het kabinet kijkt nu naar alternatieve oplossingen, zoals een meerwerkbonus.

Wat zijn de reacties vanuit Den Haag?

De eerste reacties in Den Haag zijn gemengd. Sommige politici zijn positief over de continuïteit van het beleid, terwijl anderen vinden dat er te weinig wordt gedaan om de regio’s en specifieke sectoren te ondersteunen. Ook ondernemersorganisaties geven aan dat er weliswaar liefde voor het bedrijfsleven is, maar dat het vertrouwen in daadwerkelijke verbeteringen nog moet groeien.

In podcast Elke Week gaat host Sam Verbeek in gesprek met politiek redacteur Eric Vrijsen over de terugtreding van Pieter Omtzigt.

Deze week werd bekend dat Pieter Omtzigt, leider van Nieuw Sociaal Contract (NSC), zich voor onbepaalde tijd terugtrekt uit zijn functie vanwege gezondheidsklachten, waaronder een burn-out. Voor wie Omtzigt al langer volgt, komt dit niet als een verrassing. Enkele jaren geleden had hij zijn eerst burn-out, en sindsdien heeft hij voortdurend moeten balanceren tussen zijn politieke ambities en zijn gezondheid.

Omtzigt staat bekend om zijn immense werkethiek; zelfs tijdens treinreizen werkt hij onverstoorbaar door. Hij is gepassioneerd en zeer betrokken bij zijn werk, maar deze toewijding eist ook haar tol. Sinds de oprichting van NSC is de druk op hem verder toegenomen. De partij behaalde onverwacht veel succes bij de verkiezingen in 2023, en met het toetreden tot het kabinet nam de verantwoordelijkheid alleen maar toe. Omtzigt is geen man die gas terugneemt zodra hij een doel heeft bereikt. Hij blijft zich inzetten voor zijn speerpunten, zoals bestuurlijke integriteit en burgerrechten.

De zware werkdruk en de verantwoordelijkheid die kwamen met het leiderschap van NSC, gecombineerd met zijn persoonlijke drang om overal bij betrokken te zijn, lijken hem uiteindelijk te hebben ingehaald. Zijn terugtreden komt op een moeilijk moment, aangezien het kabinet nog maar net is gevormd en het piepjonge NSC een belangrijke rol speelt in de coalitie.

Omtzigt maakte bekend dat Nicolien van Vroonhoven hem tijdelijk zal vervangen als fractievoorzitter. Hoewel Van Vroonhoven ervaring heeft, mist ze de nationale bekendheid en het aanzien van Omtzigt. Dit roept de vraag op hoe de dynamiek binnen het kabinet zal veranderen. Andere fractievoorzitters, vooral van de grotere partijen, zullen moeten omgaan met een vervangster die wellicht niet dezelfde invloed kan uitoefenen. In de komende weken zal blijken of dit tijdelijke leiderschap de stabiliteit binnen NSC kan waarborgen, of dat het een groter effect zal hebben op de koers van de partij en de coalitie.

In de nieuwste aflevering van de podcast Elke Week gaat host Sam Verbeek in gesprek met redacteur Lotte Elbrink over jonge mannen van Generatie Z: hoe conservatief zijn zij?

Terwijl de meeste jonge mannen nog steeds progressief denken over kwesties als abortus en homoseksualiteit, is een significante groep conservatiever dan hun vrouwelijke leeftijdsgenoten en zelfs oudere generaties. Dat blijkt uit onderzoek door Ipsos I&O, in opdracht van EW.

Intussen lijken radicaal-rechtse partijen steeds meer jonge mannen te trekken met kritiek op onderwerpen als genderfluïditeit en lhbti+-acceptatie. Waar komt deze conservatieve verschuiving vandaan? En wat belooft dit voor de toekomst?

In deze aflevering van Elke Week duiken Sam Verbeek en Lotte Elbrink in de cijfers, mogelijke oorzaken en gevolgen, en verrassende inzichten. Luisteren dus!

In podcast Elke Week bespreken host Sam Verbeek en gasten Geerten Waling en Laurien Onderwater de bezuinigingen op het hoger onderwijs en de staat van de academische vrijheid.

Met een miljard euro aan bezuinigingen in het vooruitzicht, zien universiteiten hun toekomst somber in. Koepelorganisaties waarschuwen dat deze ingrepen gelijkstaan aan het verlies van één grote of twee kleine universiteiten, wat de academische wereld hard zal treffen.

Ook kampen universiteiten met toenemende druk op de academische vrijheid. Niet alleen activisme tegen Israël vormt een bedreiging voor onafhankelijk onderzoek, maar ook activisme rond thema's als milieu, klimaatverandering, vaccinaties en genetische modificatie. Naast de sociale en geesteswetenschappen hebben dus ook de exacte wetenschappen hiermee te maken. Wetenschappers gaan steeds vaker over tot zelfcensuur, uit angst voor de publieke opinie of zelfs ontslag – vooral als hun onderzoek over een (politiek) beladen onderwerp gaat.

Nieuwe studenten krijgen een uitdagend begin van hun studiejaar. Ze stappen een gepolitiseerde omgeving binnen, waar protesten en activisme de sfeer bepalen. Het lijkt erop dat de spanning op universiteiten de komende maanden verder zal toenemen.

Luister podcast Race naar het Witte Huis hier

In de nieuwste aflevering van podcast Elke Week bespreken misdaadjournalist Gerlof Leistra en presentator Sam Verbeek de herhaalde ernstige misdrijven door ex-tbs'ers Mark B. en Michael van H. Is het systeem nog wel houdbaar?

Mark B. pleegde in 1993 doodslag op een zestigjarige man en werd veroordeeld tot een gevangenisstraf en een tbs-maatregel. Hij kwam in 2019 vrij. In 2023 doodde hij opnieuw een vrouw, in Groningen. Deze daad heeft hij vorige week bekend.

Michael van H. kreeg in 2015 drie jaar gevangenisstraf en tbs kreeg voor een gewelddadige verkrachting. In 2022 werd zijn tbs opgeheven. Nu wordt hij verdacht van poging tot ontvoering en mishandeling van twee vrouwen in Utrecht, die hij 's nachts van hun fiets zou hebben getrokken. Vorige week werd hij opgepakt.

Deze incidenten hebben geleid tot een hernieuwde discussie over het tbs-stelsel. De nieuwe staatssecretaris van Justitie en Veiligheid, Ingrid Coenradie (PVV), staat nu voor een moeilijke klus. Haar partij wil het tbs-systeem afschaffen, maar daarvoor is onvoldoende politiek draagvlak. Bovendien is er al langer een tekort aan tbs-plekken, en blijft het aantal patiënten toenemen.

Ook de zware druk op het personeel in de tbs-klinieken komt aan bod in de podcast. Elke keer dat een ex-tbs'er toch weer de fout in gaat, raken medewerkers ontmoedigd. Het heeft namelijk invloed op hun werk en op de vrijheden van andere patiënten. Komende maanden moet blijken of Den Haag een oplossing weet te vinden.

In podcast Elke Week spreekt Sam Verbeek met misdaadjournalist Gerlof Leistra over de veelvuldig bedreigde Ron van Uffelen, die deze week overleed.

Loodgieter Van Uffelen stierf maandagavond 12 augustus op 45-jarige leeftijd na een hartstilstand. Zijn huis in Vlaardingen, zijn bedrijf en zelfs familieleden waren in ruim een jaar meer dan 25 keer het doelwit van vuurwerkbommen en andere vormen van intimidatie. De reden voor het intense geweld bleef onbekend. Dit leidde tot geruchten over betrokkenheid van Van Uffelen bij criminele activiteiten, zoals de aanleg van drugslaboratoria. Hijzelf ontkende elke betrokkenheid, ondersteund door zijn blanco strafblad.

De Vlaardingse burgemeester Bert Wijbenga speelde een ongemakkelijke rol in de zaak. Als verantwoordelijke voor de veiligheid in zijn gemeente, nam hij maatregelen om zowel Van Uffelen als omwonenden te beschermen. Dit leidde tot spanningen, vooral toen Wijbenga op een zeker moment het contact met Van Uffelen weigerde. Dit gaf de man het gevoel dat hij als crimineel werd behandeld, terwijl hij geen enkel idee zei te hebben waarom hij werd aangevallen.

Woensdag 14 augustus werd de zaak nog vreemder, toen opnieuw explosieven werden gevonden in de buurt van Van Uffelens huis. Twee verdachten zijn opgepakt. Sam Verbeek spreek met misdaadjournalist Gerlof Leistra over de bizarre gebeurtenissen, die voor de nabestaanden een voortdurende nachtmerrie blijken.

Vragen of reacties? Mail dan naar [email protected]

In de nieuwste aflevering van podcast Elke Week bespreekt Sam Verbeek met chef buitenland Matthijs van Schie de escalerende spanningen tussen Iran en Israël.

De liquidatie van Hamas-leider Ismail Haniyeh in Teheran heeft de spanningen op scherp gezet. Een woordvoerder van het Iraanse ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukt dat stabiliteit in de regio alleen mogelijk is door Israël te straffen en afschrikking te creëren.

Wraak blijkt moeilijker dan Iran op voorhand dacht. Omringende landen roepen op tot de-escalatie. Maar het regime lijkt vastbesloten om Israël snel te straffen. Teheran wil een herhaling van zijn weinig effectieve raket- en droneaanval in april voorkomen. Toen hielpen diverse Arabische landen bij de verdediging van Israël. De schaamte in Iran was groot toen Arabische leiders de westerse coalitie stilzwijgend steunden.

Deze verdeeldheid tussen de sjiitische en soennitische landen, versterkt door de Abraham-akkoorden tussen Israël en vier Arabische staten in 2020, vormt een belangrijke achtergrond bij de huidige spanningen. Iran probeerde deze week de islamitische landen te overtuigen van de noodzaak van een aanval op Israël, door de Organisatie voor Islamitische Samenwerking bijeen te roepen. Of deze diplomatieke inspanning succesvol was, is onduidelijk.

Intussen vuurt Hezbollah raketten af vanuit Zuid-Libanon op Noord-Israël. Gebruikt Teheran Hezbollah als proxy-leger om zijn wraak uit te voeren? Matthijs van Schie legt het uit in podcast Elke Week.

Podcast Elke Week besteedt aandacht aan de moord op Ismail Haniyeh (Hamas) en Fuad Shukr (Hezbollah). Wie waren zij, en wat zijn de gevolgen van hun dood voor de oorlog met Israël?

Haniyeh vervulde een cruciale rol binnen Hamas, vooral na de aanslagen in Israël van 7 oktober. De politiek leider bepaalde de Hamas-strategie en woonde sinds 2017 voornamelijk in Qatar. Zijn dood, dinsdag 30 juli in Teheran, kan de druk op Hamas verhogen om in te stemmen met een staakt-het-vuren onder Israëlische voorwaarden.

Kort vóór Haniyeh werd Fuad Shukr, als hoge Hezbollah-commandant betrokken bij aanvallen op Israël, gedood bij een droneaanval in Beirut. Een deel van de internationale gemeenschap, vooral islamitische landen, reageert met woede en verontwaardiging op beide liquidaties.

Israël voert strijd tegen zowel Hamas in Gaza, Hezbollah in Libanon als de Houthi's in Jemen, die allen de Joodse staat willen vernietigen. De moord op Haniyeh en Shukr is een voorbeeld van hoe Israël zijn veiligheid probeert te waarborgen door sleutelspelers van terroristische organisaties uit te schakelen. Ook geeft Israël hiermee een signaal af aan zijn vijanden dat het overal kan toeslaan, ook diep in vijandig gebied.

Wat nu? Hun dood kan leiden tot meer voorzichtigheid bij deze vijandige groepen, maar ook tot escalatie van het conflict in het Midden-Oosten. Sam Verbeek spreekt erover met Geerten Waling en EW's buitenlandchef Matthijs van Schie.

In podcast 'Elke Week' gaat Sam Verbeek in gesprek met Geerten Waling en Victor Pak over de bizarre wendingen in de Amerikaanse presidentsverkiezing.

Het Amerikaanse verkiezingsjaar 2024 is een ongekend spektakel geworden. In mei werd Donald Trump de eerste president die veroordeeld werd voor een misdrijf. Juni bracht het rampzaligste presidentiële debat in de geschiedenis, waarin Joe Biden een schrikbarende zwakte toonde. De daaropvolgende maand overleefde Trump ternauwernood een moordaanslag, koos J.D. Vance als zijn vicepresident en ontving officieel de Republikeinse nominatie. Als klap op de vuurpijl trok Biden zich op 21 juli terug uit de race, waarbij hij zijn steun uitsprak voor Kamala Harris.

Het terugtrekken van Biden roept vragen op over zijn fysieke en mentale gezondheid. Kan een president die niet in staat is campagne te voeren, wel effectief aanblijven? Deze vraag dringt zich steeds meer op na zijn zwakke debatoptreden. De zorg over zijn geschiktheid neemt toe, met veel partijgenoten die opgelucht zijn dat Harris het stokje overneemt.

Kamala Harris staat nu in de schijnwerpers als de Democratische kandidaat. Haar carrière begon als openbaar aanklager in Californië, waar ze bekendstond als een crimefighter. Later omarmde ze progressieve ideeën tijdens haar presidentscampagne van 2020. Deze wending roept kritiek op, maar kan ook strategisch zijn om een breder electoraat aan te spreken. Harris heeft de taak om in slechts 105 dagen de kiezers te overtuigen dat ze de juiste persoon is om Trump te verslaan.

De Republikeinen zullen Harris hard aanpakken, met aanvallen op haar wisselende standpunten en persoonlijke achtergrond. Toch heeft Harris, in tegenstelling tot Biden, de energie en het charisma om een sterke campagne te voeren. Haar bereidheid om gevoelige onderwerpen zoals abortus aan te snijden, kan haar veel jongeren opleveren. De keuze van Harris voor een gematigde, misschien zelfs conservatieve, vicepresident kan haar kansen verder versterken.

Terwijl de Democraten hopen op een nieuwe energie met Harris, blijven de Republikeinen zich schrap zetten. Deze verkiezingen zijn een strijd tussen de gevestigde orde en de belofte van verandering, en de uitkomst blijft onvoorspelbaar. De komende maanden beloven een intens en beslissend hoofdstuk te worden in de Amerikaanse politieke geschiedenis.

De moordaanslag op de Amerikaanse presidentskandidaat Donald Trump is onderwerp van gesprek in podcast Elke Week.

Een kogel schampte het oor van Donald Trump tijdens een rally in Pennsylvania. De schutter, een jongeman uit Pittsburgh, werd onmiddellijk neergeschoten door de Secret Service. Hoe kon dit gebeuren, en wat betekent het voor de campagne? Sam Verbeek spreekt erover met Geerten Waling en Victor Pak.

Aanslagen op politici zijn geen nieuw fenomeen in de Amerikaanse politiek, waar de dreiging van geweld altijd aanwezig is. Presidenten zoals Ronald Reagan (in 1981) en presidentskandidaten zoals de Democraat George C. Wallace (in 1972) overleefden zo'n moordpoging. Reagan bleef politiek actief en populair, Wallace liep blijvende verwondingen op en veranderde zijn politieke koers.

De veiligheidsmaatregelen rondom presidenten en kandidaten zijn streng, met diverse lagen van bescherming. Toch breken schutters er soms doorheen, zoals bij Trump. De spontane aard van de rally en de locatie op een lokaal vliegveld kunnen hieraan hebben bijgedragen. Dit roept de vraag op hoe dergelijke evenementen veiliger kunnen worden zonder hun toegankelijkheid te verliezen.

De aanslag op Trump heeft gevolgen voor zijn campagne. Zijn vuist in de lucht en snelle herstel kunnen zijn imago als vechter versterken, en hem meer steun opleveren. Aanslagen veranderen vaak de publieke perceptie van leiders, zoals in het geval van Reagan, die na zijn aanslag als een mythisch figuur werd gezien.

Toch is de verkiezingsrace onvoorspelbaar, en dus nog niet gelopen. Voordeel voor Joe Biden: de focus ligt even niet meer op zijn mentale gezondheid.