สาบเมือง กําป่ะเก่า คำคมแห่งล้านนา

EP-๑๐ ภาษิตคำเมืองเหนือ ๒๗๐๑๒๕๖๔


Listen Later

กำบ่าเก่าจึงว่า “ กกหางปล่อยวัด ”

การนำไปใช้ ควรประพฤติตนเป็นคนดี มีกริยามารยาทที่เรียบร้อย ว่านอนสอนง่าย

เทียบสำนวน สุภาษิต คำพังเพย ไทยกลาง “ตัดหางปล่อยวัด///กรวดน้ำคว่ำขัน”

เทียบเคียงกำบ่าเก่า-(คำไทยกลาง)   “ตัดหางปล่อยวัด”

“ก้นตั้งฟาก ปากตั้งข้าว” อ่าน (-ก้น-ตั้ง-ฟาก///ปาก-ตั้ง-ข้าว-)

หมายถึง......รีบร้อนเห็นแก่กินจนเกินไป ไม่มีมารยาทในการทานอาหาร หรือเวลาทำงานไม่ช่วยทำ

ถึงตอนทานรีบมา พอก้นแตะพื้นฟากปั๊บ นำอาหารเข้าปากทันที

กำบ่าเก่าจึงว่า  “ก้นตั้งฟาก ปากตั้งข้าว”

การนำไปใช้  อย่าเห็นแก่กิน ควรช่วยกันทำงาน อย่าหลบเลี่ยง

. “ก้นหม้อบ่ฮ้อน บ่เป๋นแต่ไห มันเป๋นแต่ไฟ บ่ใจ้ก้นหม้อ”

อ่าน (-ก้น-หม้อ-บ่อ-ฮ้อน///บ่อ-เป๋น-แต่-ไห///มัน-เป๋น-แต่-ไฟ///บ่อ-ใจ้-ก้น-หม้อ-)

หมายถึง.....ก่อนสรุปลงความเห็นตัดสินใจในเรื่องใดๆ ควรพิจารณาหาสาเหตุของปัญหาว่าเกิดจากอะไร กำบ่าเก่าจึงว่า  “ก้นหม้อบ่ฮ้อน บ่เป๋นแต่ไห มันเป๋นแต่ไฟ บ่ใจ้ก้นหม้อ”


“กบใกล้ปากงู หนูใกล้บอกไม้ จิ๊นเน่าใกล้ดังแมว”

อ่าน (-กบ-ใกล้-ปาก-งู///หนู-ใกล้-บอก-ไม้///จิ๊น-เน่า-ใกล้-ดัง-แมว-)

หมายถึง.....สภาพที่เอื้อให้เกิดเหตุได้ง่ายดาย ทำให้เกิดความเสียหาย เพราะมาอยู่ใกล้ชิดกัน

กำบ่าเก่าจึงว่า “กบใกล้ปากงู หนูใกล้บอกไม้ จิ๊นเน่าใกล้ดังแมว ”

การนำไปใช้  เตรียมป้องกัน ดีกว่ามาแก้ไขทีหลัง ใช้เป็นข้อเตือนใจหญิง อย่าให้ความใกล้ชิดสนิทสนมกับชายจนเกินไป หญิงอาจพลาดท่าเสียทีให้ชายได้


“ก้มหน้าหื้อผ่อดินเมือง จักรุ่งเรืองไปวันตางหน้า”

อ่าน (-ก้ม-หน้า-หื้อ-ผ่อ-ดิน-เมือง///จัก-รุ่ง-เรือง-ไป-วัน-ตาง-หน้า-)

หมายถึง.....คนเจียมเนื้อเจียมตัว ดำรงตนอยู่แบบพอเพียง พอประมาณ ขยันทำกินบนผืนดินของตน ย่อมเจริญก้าวหน้ากว่าคนขี้เกียจ

“กล้วยก๊ำง่าม ง่ามก๊ำกล้วย” อ่าน (-กล้วย-ก๊ำ-ง่าม///ง่าม-ก๊ำ-กล้วย-)

หมายถึง......มีการพึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกัน

กำบ่าเก่าจึงว่า  “กล้วยก๊ำง่าม ง่ามก๊ำกล้วย”

การนำไปใช้  ให้ความช่วยเหลือกัน ทั้งกำลังกาย กำลังทรัพย์ กำลังสติปัญญา หรือให้กำลังใจ


ที่มา ครูเติมศักดิ์

https://sites.google.com/site/krutermsaksuwan/home/keiyw-kab-khru-teim-sakdi

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

สาบเมือง กําป่ะเก่า คำคมแห่งล้านนาBy แดนผาศุข เจริญสุขเกษม