Chopin żył krótko, bo niecałe czterdzieści lat. Urodził się w 1810 r., zmarł w 1849. Pochodził z muzykalnej rodziny – jego matka, Polka, grała na fortepianie i śpiewała, a ojciec, Francuz, grał na flecie i skrzypcach. Chopin jako dziecko przejawiał wielki talent i wcześnie zaczął pobierać lekcje gry na fortepianie i komponować. Szybko okrzyknięto go cudownym dzieckiem. Chopin poznawał utwory wielkich mistrzów oraz polską muzykę ludową, która wywarła bardzo silny wpływ na jego twórczość.

Lata młodości spędził w Warszawie, gdzie studiował, komponował i odnosił swoje pierwsze sukcesy. W 1830 r. wyjechał do Wiednia, gdzie dowiedział się o wybuchu powstania listopadowego w Polsce. Chciał wracać do ojczyzny, ale jego przyjaciel Tytus odwiódł go od tego zamiaru. Chopin bardzo przeżywał wydarzenia w Polsce, co widać w dramatycznej twórczości tego okresu.

Następnie artysta udał się do Paryża. Po samodzielnym koncercie w 1832 r., który okazał się wielkim sukcesem, został uznany za wyjątkowy talent. Wiele osób chciało uczyć się u niego gry na fortepianie, więc zdecydował się zostać w Paryżu. W tym czasie miał też perypetie miłosne – oświadczył się Marii Wodzińskiej, ale małżeństwo nie doszło do skutku. W Paryżu Chopin poznał George Sand, francuską pisarkę, z którą wyjechał na Majorkę w 1838 r. Niestety u artysty zdiagnozowano ciężką chorobę – gruźlicę, która później stała się przyczyną jego śmierci. Po powrocie do Paryża intensywnie tworzył i udzielał lekcji. Z czasem jego związek z Sand się rozpadł. W 1838 r. Chopin odbył podróż do Anglii i Szkocji, jednak wilgotny klimat tylko pogorszył jego stan. Zmarł w 1849 r.

Twórczość Chopina jest różnorodna, ale większość kompozycji stanowią utwory na fortepian solo. Życie osobiste – pierwsze miłości, wyjazd z Polski, przeprowadzka do Paryża i inne wydarzenia – są obecne w dziełach mistrza. Twórczość kompozytora można podzielić na trzy okresy. Do 1830 r. Chopin tworzył dzieła w oparciu o polskie tradycje, był też pod wpływem europejskiego romantyzmu. Wybierał takie gatunki jak rondo, sonata czy trio oraz tworzył mazurki i polonezy, nawiązujące do tradycji narodowej, które zajmują bardzo ważne miejsce w jego twórczości. Kolejne dziesięć lat to dojrzalsze dzieła. Można w nich zaobserwować nowatorskie podejście do techniki pianistycznej i silny wpływ romantyzmu. Formy muzyczne z tego okresu to scherzo, ballada oraz nokturn. W ostatniej fazie życia utwory Chopina stały się znacznie bardziej rozbudowane, trudniejsze w odbiorze. Twórczość polskiego wirtuoza fortepianu – jednego z największych kompozytorów wszech czasów – wywarła ogromny wpływ na muzykę na całym świecie.

• Chopin nie cierpiał występów publicznych – w swojej karierze zagrał tylko 30 koncertów.

• Do dziś badacze spierają się, kiedy dokładnie urodził się Chopin – w 1809 czy 1810 r.? Oficjalnie przyjęto datę 1810 r.

• Chopin spędził kilka miesięcy w Valdemossie na Majorce, gdzie nawet dziś można zobaczyć jego fortepian.

• Polski poeta Cyprian Kamil Norwid tak pisał o Chopinie: „Rodem warszawianin, sercem Polak, a talentem świata obywatel”.

• 2010 rok był rokiem chopinowskim z okazji 200. (dwusetnej) rocznicy urodzin kompozytora.

• W Łazienkach Królewskich w Warszawie latem można posłuchać koncertów chopinowskich na świeżym powietrzu.

postać – figura, osoba

ikona polskiej kultury – bardzo ważny element polskiej kultury, jej symbol

dowiadywać się / dowiedzieć się – zdobyć informacje

muzykalny – utalentowany muzycznie

flet – instrument muzyczny

skrzypce – instrument muzyczny

przejawiać talent – okazywać talent, wyglądać na utalentowanego

pobierać lekcje – brać lekcje, chodzić na lekcje

okrzyknąć – uznać kogoś za, nadać mu rangę, rolę, znaczenie

cudowne dziecko – niezwykle utalentowane dziecko

mistrz – ekspert, ktoś, kto osiąga najwyższy poziom w swojej dziedzinie

ludowy – związany z kulturą ludu, folklorystyczny

wywierać / wywrzeć wpływ – mieć wpływ, wpływać

twórczość – działania artystyczne, praca artystyczna

odnosić sukcesy – mieć sukcesy na koncie

wybuch – tutaj: gwałtowny, nagły początek

powstanie – insurekcja, zbrojny protest

odwodzić / odwieść kogoś od jakiegoś zamiaru – przekonać kogoś, żeby czegoś nie robił

przeżywać – odczuwać silne emocje w związku z czymś

okres – czas, przedział czasu

udawać się / udać się – pojechać, wybrać się dokądś

odnajdować się / odnaleźć się – znaleźć swoje miejsce, dobrze się poczuć

samodzielny – indywidualny, bez udziału innych

wyjątkowy – niezwykły, szczególny

perypetie miłosne – sprawy miłosne

oświadczać się / oświadczyć się – poprosić kobietę o rękę, zaproponować małżeństwo

dochodzić / dojść do skutku – zrealizować, doprowadzić do realizacji

gruźlica – choroba płuc

przyczyna – coś, co powoduje jakieś wydarzenie

udzielać / udzielić lekcji + C. – dawać komuś lekcje, uczyć kogoś

rozpadać się / rozpaść się – tutaj: skończyć się

wilgotny – taki, który ma dużo wody

pogarszać się / pogorszyć się – stać się gorszym

różnorodny – o różnym charakterze, wieloaspektowy

utwór – efekt działań artysty, np. utwór literacki lub muzyczny

obecny – widoczny

dzieło – efekt twórczości lub pracy, zwłaszcza na wysokim poziomie

w oparciu o + B. – bazujący na + Msc.

pod wpływem + D. – zainspirowany czymś

tworzyć / stworzyć – kreować, wymyślać coś

nawiązujący do + D. – w relacji do

dojrzalszy – tutaj: na wyższym poziomie artystycznym

podejście – stosunek, postawa

rozbudowany – złożony

w odbiorze – w percepcji

wszech czasów – w całej historii świata, ludzkości

występ – prezentacja przed publicznością

badacz – osoba, która analizuje coś naukowo

spierać się – kłócić się

przyjmować / przyjąć – zaakceptować, uznać

rodem – z pochodzenia

obywatel – członek społeczeństwa jakiegoś kraju

na świeżym powietrzu – na dworze, na zewnątrz, nie w budynku

Planner Uczę się polskiego (PDF) / kolor Lato

Planner Uczę się polskiego (PDF) / kolor Morze