Gaudeamus 1945-2020

De Gaudeamus-levensloop tot 2020: het laatste hoofdtuk van dit verhaal. Het destijds door Walter Maas en Henk Stam genomen initiatief, met de naam die Julius Röntgen ooit als vreugdekreet in zijn dagboek schreef, is onlangs in Utrecht herboren als Stichting Gaudeamus Muziekweek. Dankzij de vlucht naar de Domstad lijkt Henk Heuvelmans het initiatief gered te hebben van de ondergang... Muziek Centrum Nederland, waarin het oude Gaudeamus op bevel van Vadertje Staat moest opgaan en verdwijnen; de fusie tussen als die zogenaamd ondersteunende instellingen; de culturele mammoetorganisatie die Gaudeamus al die jaren vreesde; die krijgt in 2012 plotseling de wind van voren. Sinds 2008 houdt de wereldwijde economische crisis ook Nederland in haar greep. Onder leiding van een nieuwe Staatssecretaris voor Onderwijs Cultuur en Wetenschappen, worden gigantische bezuinigingen aangekondigd voor de hele culturele sector in het land.

- Michael Gordon: Timber: Part V (Slagwerk Den Haag)

- Trevor Grahl: Trauermarsch Szenen (Looptail)

- Vykintas Baltakas: (Co)ro[na] (Tokyo Sinfonietta olv Yasuaki Itakura)

- Wilbert Bulsink: Meanwhile, between, behind, etcetera (Asko|Schonberg ensemble olv Bas Wiegers)

- Sebastian Hilli: Elogio de la sombra: I. Amanecer (Uusinta String Quartet)

- Iannis Xenakis: Pléïades: IV. Mélanges (DeciBells olv Domenico Melchiorre)

- Yannis Kyriakides: One Hundred Years (Radio Filharmonisch Orkest & Silbersee olv Karina Canellakis)

- Erik Bosgraaf & Jorrit Tamminga: Dialogue I (Erik Bosgraaf (fl.) & Jorrit Tamminga (elec.))

- Morton Feldman: Durations III: II. Very Slow (Ensemble Avantgarde)

- Igor Stravinsky: Elegy for Viola Solo (Michael Kugel (altviool))

- Denis Smalley: Vortex (Denis Smaley)

- Ivan Fedele: Primo Quartetto "Per accordar": IV. Intenso – V. Presto, di volo (Arditti Quartet)

- Morton Feldman: Cello and Orchestra (Siegfried Palm (cello) & Saarbrücken Radio Symphony Orchestra olv Hans Zender)

De Gaudeamus-levensloop tot 2012, waarin een loze ruimte niet veel goeds voorspelt... Vlak voordat Algemeen Directeur Henk Heuvelmans de Gaudeamus Compositieprijs 2004 uitreikt is hem het nieuws ter ore gekomen: de Stichting Gaudeamus zal dermate in haar subsidies worden gekort dat er geen geld meer overblijft voor de langverwachte verhuizing naar het nieuwe onderkomen aan het IJ, laat staan voor de hoog uitgevallen huur. Over een paar maanden zal het onlangs opgeleverde Muziekgebouw feestelijk worden geopend. Maar wij, wij blijven stroomopwaarts... IJsbreker-frontman Jan Wolff is onderwijl ernstig ziek geworden. De zo bevlogen initiatiefnemer vecht net zo hard voor zijn leven als voor het nieuwe gebouw. Het huis dat onderdak zal geven aan ons allemaal! Deze wens, ons gemeenschappelijke plan leeft al bijna twintig jaar! Gaudeamus heeft al die tijd meegedacht, ze mag toch nu niet zomaar afhaken? Maar het ministerie blijft bij zijn besluit. Ze kan en zal Gaudeamus niet tegemoet kunnen komen in de hoog uitgevallen kosten van de kantoorruimtes aan het IJ.

De Gaudeamus-levensloop tot 2012, waarin een loze ruimte niet veel goeds voorspelt... Vlak voordat Algemeen Directeur Henk Heuvelmans de Gaudeamus Compositieprijs 2004 uitreikt is hem het nieuws ter ore gekomen: de Stichting Gaudeamus zal dermate in haar subsidies worden gekort dat er geen geld meer overblijft voor de langverwachte verhuizing naar het nieuwe onderkomen aan het IJ, laat staan voor de hoog uitgevallen huur. Over een paar maanden zal het onlangs opgeleverde Muziekgebouw feestelijk worden geopend. Maar wij, wij blijven stroomopwaarts... IJsbreker-frontman Jan Wolff is onderwijl ernstig ziek geworden. De zo bevlogen initiatiefnemer vecht net zo hard voor zijn leven als voor het nieuwe gebouw. Het huis dat onderdak zal geven aan ons allemaal! Deze wens, ons gemeenschappelijke plan leeft al bijna twintig jaar! Gaudeamus heeft al die tijd meegedacht, ze mag toch nu niet zomaar afhaken? Maar het ministerie blijft bij zijn besluit. Ze kan en zal Gaudeamus niet tegemoet kunnen komen in de hoog uitgevallen kosten van de kantoorruimtes aan het IJ.

- Jeroen Kimman: Set Camp (Rosa Ensemble)

- Karin Rehnqvist: Arktis Arktis!: I. Breaking the Ice (Swedish Chamber Orchestra olv John Storgårds)

- Jonathan Harvey: Scena, for Violin and Ensemble (Elizabeth Layton (vl.) & BBC Scottish Symphony Orchestra olv Ilan Volkov)

- Ivan Fedele: Arcipelago Mobius: VIII. (Roberta Gottardi (cla.) & Ensemble Algoritmo olv Marco Angius)

- Dobrinka Tabakova: Such Different Paths (Amihai Grosz (vla.) & Boris Andrianov (vlc.) & Janine Jansen (vl.) & Julia-Maria Kretz (vl.) & Stacey Watton (cb.) & Torleif Thedéen (vlc.))

- György Ligeti: Lux aeterna (Cappella Amsterdam olv Daniel Reuss)

- Willem Breuker: De Verdubbelaar (de ereprijs)

- Reza Namavar: Schreeuwuijl (2007) for viola solo and ensemble (Susanne Van Els (vl.) & Schönberg Ensemble olv Bas Wiegers)

- Erik Bosgraaf & Jorrit Tamminga: Dialogue I (Erik Bosgraaf (fl.) & Jorrit Tamminga (elec.))

- Frank Zappa: The Black Page (Meridian Arts Ensemble)

De Gaudeamus-levensloop tot de winter van 2004, waarin de stichting steeds vaker haar ware gezicht zal durven te tonen en hard zal moeten vechten om haar volle verschijningsvorm oprecht staande te kunnen houden. De stichting heeft een Nieuwe Algemeen Directeur welkom geheten. Oud-student muziekwetenschap Henk Heuvelmans. Hij is meteen vanaf zijn aantreden verzeild geraakt in de wilde, ambitieuze plannen voor een nieuwe behuizing voor Gaudeamus, die worden aangevoerd door Ysbreeker-frontman Jan Wolff.

Behalve de IJsbreker, Gaudeamus en Donemus hebben ook Het Bimhuis en Het Holland Festival zich aangesloten bij de zoektocht naar een nieuw onderdak.

De oude Villa in Bilthoven staat leeg. We hebben afscheid genomen van de grondlegger van Stichting Gaudeamus en de eigenaar van van de gelijknamige Villa. Walter Maas is niet meer.

De Gaudeamus-levensloop tot de winter van 2004, waarin de stichting steeds vaker haar ware gezicht zal durven te tonen en hard zal moeten vechten om haar volle verschijningsvorm oprecht staande te kunnen houden. De stichting heeft een Nieuwe Algemeen Directeur welkom geheten. Oud-student muziekwetenschap Henk Heuvelmans. Hij is meteen vanaf zijn aantreden verzeild geraakt in de wilde, ambitieuze plannen voor een nieuwe behuizing voor Gaudeamus, die worden aangevoerd door Ysbreeker-frontman Jan Wolff.

Behalve de IJsbreker, Gaudeamus en Donemus hebben ook Het Bimhuis en Het Holland Festival zich aangesloten bij de zoektocht naar een nieuw onderdak.

De oude Villa in Bilthoven staat leeg. We hebben afscheid genomen van de grondlegger van Stichting Gaudeamus en de eigenaar van van de gelijknamige Villa. Walter Maas is niet meer.

- Christian Lauba: Brasil sem fim - Pour Piano (Ivo Janssen (pno.))

- Calliope Tsoupaki: Echoing Purple (Frank de Groot (vl.) & Doelen Ensemble olv Jurjen Hempel)

- Hans Koolmees: Tentet: Gam (Dance of the Spider) (Doelenensemble olv Jurjen Hempel)

- Kaija Saariaho: Lichtbogen for Nine Musicians and Live Electronics (Endymion Ensemble olv John Whitfield)

- Steamboat Switzerland: Little Wolf (Steamboat Switzerland)

- Yannis Kyriakides: a conSPIracy cantata V (Yannis Kyriakides)

- Jesper Nordin: calm like a bomb (Jesper Nordin & Trio Trespassing)

- Morton Feldman: Durations III: II. Very Slow (Ensemble Avantgarde)

- Charlemagne Palestine: Strumming Music (Charlemagne Palestine)

- Steamboat Switzerland: Uncle Globus (Steamboat Switzerland)

In de jaren tot 1996 volgen we de loop van de Amstel stroomafwaarts, van de nieuwe Ysbreeker, naar de opera! En dan verder... richting het IJ. Wanneer op 31 Augustus 1991 Chris Walraven afscheid neemt als Algemeen Directeur van Stichting Gaudeamus, draagt hij zonder al te veel poeha de scepter over aan Henk Heuvelmans. Tijdens de overdracht wordt bekend dat aan Gaudeamus de 'Unesco International Music Council-prijs' is toegekend voor haar grote verdiensten voor de contemporaine toonkunst.

In de jaren tot 1996 volgen we de loop van de Amstel stroomafwaarts, van de nieuwe Ysbreeker, naar de opera! En dan verder... richting het IJ. Wanneer op 31 Augustus 1991 Chris Walraven afscheid neemt als Algemeen Directeur van Stichting Gaudeamus, draagt hij zonder al te veel poeha de scepter over aan Henk Heuvelmans. Tijdens de overdracht wordt bekend dat aan Gaudeamus de 'Unesco International Music Council-prijs' is toegekend voor haar grote verdiensten voor de contemporaine toonkunst.

- Claus-Steffen Mahnkopf: Succolarity (Shanna Pranaitis (fl.))

- Helmut Lachenmann: Ausklang, Musik für Klavier mit Orchester (Pierre-Laurent Aimard (pno.) & Bavarian Radio Symphony Orchestra olv Jonathan Nott)

- Asbjørn Schaathun: Actions, Interpolations & Analyses (Terje B. Lerstad (cla.) & Oslo Sinfonietta olv Christian Eggen)

- Xenia Stollar: Magic Round (Xenia Stollar)

- Giacomo Puccini: La Bohème / Act 4: "Sono andati? Fingevo di dormire" & "Oh Dio! Mimì!" & "Che ha detto il medico?" (Angelina Reaux (sop.) & Jerry Hadley (ten.) & Thomas Hampson (bar.) & Barbara Daniels (sop.) & James Busterud (bar.) & Paul Plishka (bas) & Orchestra dell'Accademia Nazionale di Santa Cecilia olv Leonard Bernstein)

- Igor Stravinsky: Elegy for Viola Solo (Michael Kugel (altviool))

- Richard Ayres: Penny 'o (The Hague Philharmonic OrchestraIves Ensemble)

- Luca Francesconi: Mambo (John Snijders (pno.))

- Franco Donatoni: Refrain IV (Freon Ensemble olv Stefano Cardi)

Speelbal. De levensloop tot en met het najaar van 1989; waarin nog maar valt te zien of het wel zo slim was Bilthoven voorgoed te verlaten... en de voortslepende recessie vreselijk dichtbij gaat komen.

Met:

Michael Torke: Vanada (Icebreaker)

David Bedford: Sun Paints Rainbows on the Vast Waves (Royal Northern College Of Music Wind Orchestra olv Clark Rundell)

Paul Termos: Concerto for alto saxophone and chamber orchestra (Arno Bornkamp (sax.) & Netherlands Ballet Orchestra olv Lucas Vis)

Danis Smalley: Vortex (Denis Smaley, elektronica)

Hans Abrahamsen: Marchenbilder: III. Scherzo prestissimo (London Sinfonietta olv Elgar Howarth)

Iannis Xenakis: Thalleïn (Ensemble InterContemporain olv Michel Tabachnik)

Jan Rokus van Roosendael :Tala (Fellows of the Tanglewood Music Center & Netherlands Ballet Orchestra & Netherlands Radio Philharmonic Orchestra)

Igor Stravinsky: Le Sacre du Printemps: II. Le sacrifice (Amsterdam Piano Quartet)

De jaren tot en met 1983; waarin het festival 30 wordt en lijkt te willen breken met zijn geestelijk vader... en als 30-jarige staat te popelen om het nest nu eindelijk te mogen verlaten. Vanaf midden jaren zeventig is Gaudeamus, vanuit het bosrijke Bilthoven, om zich heen gaan kijken. Ze zoekt erkenning, een stevigere grond om op te kunnen voortbestaan, ze zoekt bestaansrecht en vooral aansluiting bij die generatie componisten die gelooft ook zonder bemoeienis van buitenaf te kunnen overleven.

- Luciano Berio: Black is the colour (Folk Songs) (Dawn Upshaw, Luciano Berio)

- Ton Bruynèl: Looking Ears (Harry Sparnaay (cla.) & Polo de Haas (pno.) & Utrecht Symphony Orchestra

- Giacinto Scelsi: Ko-Tah – Tre danze di Shiva per chitarra trattata come uno strumento a percussione: III (Michael Kiedaisch (git.) )

- Jonathan Harvey: Quantumplation (Dynamis Ensemble olv Javier Torres Maldonado)

- Luciano Berio: I wonder as I wander (Folk Songs) (Dawn Upshaw)

- Guus Janssen: Octet (Netherlands Wind Ensemble)

- Ivan Fedele: Primo Quartetto "Per accordar" (Arditti Quartet)

- Adriaan van Noord: Reggae (Fusion Moderne, Harry Sparnaay (cla.) & Polo de Haas (pno.))

De jaren tot en met 1975;waarin de jonge generatie steeds harder om verandering zal schreeuwen... en wel zo’n volume aan kan slaan, dat zelfs Walters verre verleden hinderlijk begint te resoneren.

Met fragmenten uit:

- Morton Feldman: Cello and Orchestra (Siegfried Palm (cello) & Saarbrücken Radio Symphony Orchestra olv Hans Zender)

- Igor Stravinsky: Suite No.2 for Small Orchestra (London Sinfonietta olv Riccardo Chailly)

- Earle Brown: Music for Cello and Piano (1955) (Aloys Kontarsky (pno.) & Siegfried Palm (cello))

- Igor Stravinsky: Suite No.2 for Small Orchestra (London Sinfonietta olv Riccardo Chailly)

- Peter Schat: Dansen uit het Labyrint (Dances from the Labyrinth) Op. 15a (Netherlands Ballet Orchestra olv Thierry Fischer)

- Ton Bruynèl: Mobile (Ton Bruynel)

- Johann Joachim Quantz: Flute Concerto in G Major, QV 5:165: III. Presto (Mary Oleskiewicz (fl) & Concerto Armonico Budapest olv Miklós Spányi)

- György Ligeti: Poème symphonique for 100 metronomes (Aurora Orchestra)

- Pierre Boulez: Sonatine (Lydia Wong (pno) & Patrick Gallois (fl))

- Theo Loevendie: Music For Bass Clarinet And Piano (Fusion Moderne: Harry Sparnaay (bas klarinet) Polo de Haas (pno))

- Otto Ketting: Time machine (Rotterdam Philharmonic Orchestra)

- Theo Loevendie: Music For Bass Clarinet And Piano (Fusion Moderne: Harry Sparnaay (bas klarinet) Polo de Haas (pno))

- Pierre Boulez: Sonatine (Lydia Wong (pno) & Patrick Gallois (fl))

- Morton Feldman: Cello and Orchestra (Siegfried Palm (cello) & Saarbrücken Radio Symphony Orchestra olv Hans Zender)

De tijd tot 1966; waarin het podium voor Nieuwe Muziek tot de gevestigde orde lijkt te gaan horen precies in een tijd waarin juist de jongerengeneratie zich onbehaaglijk begint te voelen bij alles wat gevestigd is.

Met fragmenten uit:

- Pauline Oliveros: Sound Patterns (Vocal Constructivists olv Jane Alden)

- Ton de Kruyf: Sgrafitti (Ananda Sukarlan (pno))

- György Ligeti: Volumina (Gerd Zacher (orgel))

- Schubert, Franz: String Quintet in C Major, D. 956: II. Adagio (Isaac Stern & Franz Schubert Kwartet)

- Maki Ishii: Prelude & Variations (Bruno Maderna (dirigent) & International Kranichstein Chamber Ensemble)

- Webern, Anton: Fünf Lieder nach Gedichten von Richard Dehmel: Himmelfahrt (Barbara Hannigan & Reinbert de Leeuw (pno))

- György Ligeti: Poème symphonique for 100 metronomes (Aurora Orchestra)

- Peter Schat: Dansen uit het Labyrint (Dances from the Labyrinth) Op. 15a (Netherlands Ballet Orchestra olv Thierry Fischer)

De jaren tot en met 1960; waarin de kloof zich opent tussen de nieuwe

generatie componisten en de oudgediende Gaudeamus-bewoners, en Walter Maas de wind van voren krijgt, uit onverwachte hoek.

Met fragmenten uit:

Luigi Dallapiccola: Quaderno musicale di Annalibera: IX. Colore (Bruno Canino)

Mátyás Seiber: Elegy (Cecil Aronowitz (vla.) & London Philharmonic Orchestra olv Mátyás Seiber)

Webern, Anton: Six Pieces For Orchestra, Op.6 - Original Version (1909): 1. Etwas bewegt (Berliner Philharmoniker olv Pierre Boulez)

Luigi Dallapiccola: Quaderno musicale di Annalibera: I. Simbolo (Bruno Canino)

Paul Hindemith Oktett: III. Langsam (Berlin Philharmonic Octet)

Louis Andriessen: Nocturnen (Claron Mc Fadden [sop.] & Lisette Emmink [sop.] & Netherlands Ballet Orchestra olv Howard Williams)

Paul Hindemith: Oktett: V. Fuge und drei altmodische Tänze (Berlin Philharmonic Octet)

Spanningsveld. De jaren tot en met 1956; waarin een nieuwe generatie componisten de weg naar Bilthoven vindt en de boslucht er begint te knetteren door een nieuw soort lading.

Met fragmenten uit:

Karlheinz Stockhausen: Gesang der Jünglinge ( Stockhausen)

Peter Schat: Passacaglia en fuga, op. 1, 1e stuk Peter Schat, geschreven na lessen van Henk Stam( Simon C. Jansen)

Webern, Anton: Six Pieces For Orchestra, Op.6 - Original Version (1909) (Berliner Philharmoniker olv Pierre Boulez)

Badings, Henk: Sonata No. 1: II. Lento Moderato - Allegro vivace (Doris Hochscheid [cel.] & Frans Van Ruth [pno])

Webern, Anton: Six Pieces For Orchestra, Op.6 - Original Version (1909) (Berliner Philharmoniker olv Pierre Boulez)

Husa, Karel: String Quartet No. 1, Op. 8: III. Allegro (Suk Quartet)

Jaap Geraedts: Sonatina for Flute and Piano: I. (Bernd Brackman [pno] & Jacques Zoon [fl])

Karlheinz Stockhausen: Gesang der Jünglinge (Karlheinz Stockhausen ism WDR Sinfonieorchester Köln)