Empirist

Güneş Sistemi ve Gezegenler #Kepler #Kopernik #Galileo #Kant #ImmanuelKant


Listen Later

Güneş sisteminin oluşumu hakkındaki ilk ortaya atılan idda Emanuel Swedenborg tarafından söylenmiş, ve Immanuel Kant tarafından, Genişletilen Bulutsu varsayımına uygun olarak oluştuğuna inanılmaktaydı.  (Nebula ya da bulutsu uzayda bulunan ve geniş alanlara yayılmış olan kozmik toz, hidrojen, helyum ve diğer iyonize gazlardan oluşan bulutsu yapı.) Ve bu teoriye göre 4,6 milyar yıl önce dev bir moleküler bulutun çökmesi sonucu Güneş sistemimiz oluşmuştur, ayrıca bu ilk bulutun birkaç ışık yılı genişliğinde olduğu ve birkaç yıldızın doğumuna sebep olduğu sanılmaktadır.

Güneş Sistemi, yaklaşık 100.000 ışık yılı çapında olan ve içinde 200 milyar civarında yıldız barındıran Samanyolu gök adasında yer alır. Güneşimiz Samanyolu’nun Orion kolu diye bilinen dış spiral kollarından birinin içindedir.  Johannes Kepler  Alman gök bilimci, matematikçi ve astrologdur. 17 Kendi hazırladığı yeni astronomiyi "Göksel Fizik" olarak tanımlamıştır.  17. yüzyılın bilimsel devriminde, "Astronoma Nova", "Harmonik Mundi" ve "Kopernik Astronomi Özeti" adlı çalışmalarına bağlı olarak şahsen ortaya çıkardığı Kepler'in gezegensel hareket yasaları ile tanınır.  Bu çalışmaları Isaac Newton’un evrensel yer çekimi kuvveti teorisine dayanak sağlamıştır.  Her gezegenin küresinin yörünge periyodunun uzunluğuyla ilgili bir formül geliştirmiş fakat  daha sonra bu formülü kesin olmaması gerekçesiyle reddetmiştir. Tanrı’nın evren için düşündüğü geometrik planı açığa kavuşturduğunu düşünmüştür, Kopernik sistemlerine ilgili hevesinin büyük kısmı onun fizik ile dinsel görüşü arasında bir bağ olduğuna inanmasından kaynaklanıyordu. Tycho Brahe’in asistanlığını yapmış ve Tycho,Kepler’in teorik fikirlerinden çok etkilenmiş ve ona kısa zamanda daha fazla erişim vermiştir. "Kepler-tipi teleskop" adıyla anılan bir "kırıcı teleskop"un geliştirilmiş bir tipini icat etti ve kendi ile aynı dönemde yaşamış olan Galileo Galilei'nin teleskobik buluşlarında da ismen bahsedildi.

Sırada Galileo Galilei'den bahsedeceğiz. İtalyan astronom, fizikçi, mühendis, filozof ve matematikçiydi. Tesekobuyla gökyüzünü inceleyerek o güne kadar bilinmeyen bazı yıldızları keşfetti. Venüs'ün evrelerini ve Güneş lekelerini ilk gözleyen kişidir.  En büyük başarısı kuşkusuz Jüpiter'in dört uydusunu tespit etmesidir. Doğanın kanunlarının matematiksel olduğunu söyleyen ilk modern düşünürlerden biridir. Yaşadığı dönemde kabul gören görüşün Dünya merkezcilik  ve Thyco sistemi olması sebebiyle Günmerkezci görüşü otoriteler tarafından reddedilmiş ve büyük tartışma konusu olmuştur. Astronomlar ona sık sık karşı çıkmış ve güneş merkezli bir sistemin yıldızsal paralaks (yıldız uzaklıklarını ölçme yöntemi) gözlemlenmediği için mümkün olamayacağını savunmuşlardır. Kardinal Bellarmine , 1615 yılında Kopernik sisteminin 'güneşin dünyanın etrafında dönmediğinin fiziksel bir kanıtı' olmadan savunulamayacağını yazmıştır. Galileo ise kendi gelgit kuramının dünyanın hareketi için gerekli fiziksel kanıtı oluşturduğunu düşünüyordu.  Gelgit hakkındaki düşüncelerini engizisyon mahkemesi tarafından alacağı cezayı kabul etmemek için reddetmiş ve yalanlamıştır. Bu teori, okyanus havzalarının gelgit zamanlaması ve hızına olan etkisini gözler önüne serdi.  Adriyatik Denizi'nin ortası ile uçlarındaki gelgit farkı gibi olayları açıklamakta başarılı olsa da teori gelgitlerin genel nedenini açıklama konusunda başarısızdı. Galileo, çağdaşı Kepler'in ayın gelgitleri oluşturduğu yönündeki teorisini reddetmiştir ve ayrıca Kepler'in gezegenlerin yörüngesinin eliptik olduğu iddiasını kabul etmemiş ve bunun çember şeklinde olduğunu savunmuştur.

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

EmpiristBy Empirist