Rozmowa Katarzyny Kuras i Andrzeja Nowaka w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub Inicjatywa Doskonałości - Uczelnia Badawcza Uniwersytet Jagielloński

Profesor Andrzej Nowak dzieli się refleksjami nad procesem tworzenia wielotomowej syntezy Dzieje Polski, której najnowsze tomy obejmują „złoty wiek” Rzeczypospolitej. Rozmowa dotyczy zarówno sukcesów, jak i słabości państwa, a także wyzwań związanych z interpretacją jego dziedzictwa. Gość przedstawia również swoją wizję roli historyka we współczesnym społeczeństwie i znaczenia historii jako narzędzia krytycznej refleksji. Odcinek porusza fundamentalne pytania o to, jaką pamięć o przeszłości chcemy budować dzisiaj.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Mateusza Wyżgi w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Profesor Mateusz Wyżga analizuje mechanizmy budowania tożsamości przez społeczności wiejskie i miejskie w dawnej Rzeczypospolitej. W rozmowie poruszono znaczenie kultury oralnej, dokumentów prawnych oraz pamięci historycznej w kształtowaniu lokalnych narracji o przeszłości. Dyskusja koncentruje się na praktykach społecznych, które umożliwiały przekazanie dziedzictwa między pokoleniami. Odcinek rzuca światło na dotąd marginalizowane grupy społeczne jako aktywnych uczestników kulturowej transmisji.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Mariusza Kaczki w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Dr Mariusz Kaczka prezentuje wyniki badań nad pograniczem Rzeczypospolitej i Imperium Osmańskiego jako przestrzenią wymiany, negocjacji i współistnienia. Rozmowa dotyczy nie tylko geografii politycznej, lecz także roli dragomanów, lokalnych pośredników i instytucji dyplomatycznych. Szczególną uwagę poświęcono postaci Pawła Benoego oraz specyfice relacji międzykulturowych na granicy. Odcinek ukazuje pogranicze nie jako linię konfliktu, lecz jako dynamiczny obszar kontaktów i zależności.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Stanisława Witeckiego w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Dr Stanisław Witecki opowiada o napięciach między katolickimi reformatorami a ludową religijnością w czasach stanisławowskich. Przedmiotem rozmowy są zakazywane zwyczaje, takie jak jasełka czy procesje wielkopiątkowe, oraz ich recepcja wśród wiernych. Dyskusja dotyczy także relacji między oficjalną a przeżywaną religijnością oraz porównania polskich reform z analogicznymi procesami w innych krajach katolickich. Odcinek ukazuje złożoność procesu modernizacji religii i jego długofalowe konsekwencje kulturowe.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Jana Błońskiego w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Profesor Marek Ferenc przedstawia wyniki swoich badań nad dziedzictwem Jagiellonów w dyskursie politycznym po śmierci Zygmunta Augusta. Odcinek ukazuje, jak pamięć o dynastii była wykorzystywana w argumentacji politycznej i ideologicznej oraz jakie kontrowersje towarzyszyły ostatniemu z Jagiellonów. Rozmowa wpisuje się w szersze rozważania nad rolą historii i mitów dynastycznych w formowaniu tożsamości politycznej Rzeczypospolitej.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Agnieszki Januszek-Sieradzkiej w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Profesor Agnieszka Januszek-Sieradzka opowiada o źródłach, metodach i wyzwaniach towarzyszących badaniom nad kobietami z dynastii jagiellońskiej, ze szczególnym uwzględnieniem postaci Barbary Radziwiłłówny. W rozmowie poruszono kwestie potencjału biograficznego tej królowej, a także miejsca, jakie zajmuje w pamięci historycznej i narracjach dynastycznych. Odcinek wpisuje się w szersze refleksje nad historią kobiet i ich obecnością w badaniach nad dziedzictwem Jagiellonów.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Urszuli Kosińskiej w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Profesor Urszula Kosińska analizuje symboliczny i rzeczywisty wymiar śmierci Augusta II oraz jego politycznego dziedzictwa. Rozmowa koncentruje się na kondycji zdrowotnej monarchy, możliwościach źródłowej rekonstrukcji jego ostatnich lat życia oraz na interpretacjach, które kształtowały jego wizerunek w historiografii. W szerszej perspektywie odcinek porusza zagadnienia kultury politycznej czasów saskich oraz aktualnych kierunków badań nad unią polsko-saską.

Rozmowa Katarzyny Kuras i Jana Błońskiego w ramach grupy badawczej Heritage of Polish-Lithuanian Commonwealth Critical Heritage Studies Hub

Rozmowa z Janem Błońskim poświęcona jest społecznej i kulturowej roli tawern w epoce nowożytnej. Punktem wyjścia są badania nad infrastrukturą podróżowania oraz funkcjami karczm w Rzeczypospolitej. Jan Błoński opowiada o źródłach, które pozwalają rekonstruować materialny wymiar mobilności i gościnności, a także o odmienności staropolskiego doświadczenia podróży na tle europejskim. Dyskusja porusza również problem metodologicznych wyzwań związanych z badaniami nad codziennością i przestrzenią społeczną.