คอร์สอานาปานสติ วันที่ 5-10 ธ.ค. 67 ณ วัดบุปผาราม กทม. โดย พระกิตติวิมลเมธี (พระอาจารย์สุชีพ สุธมฺโม) ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดบุปผาราม วรวิหารสมัยพระพุทธเจ้า เวลาพระจะไปลา ท่านก็จะให้กรรมฐาน กรรมฐานพระพุทธเจ้าก็ให้ไปอย่างนี้แหละ ให้จนถึงโน้นน่ะ ถึงพระอรหันต์ แต่ว่าพระไปทํา ทําไม่ได้ คือ ถ้าไปจําคําที่พระพุทธเจ้าพูดแล้วไปปฏิบัติมันยาก นอกจากมันน้อมลงไปข้างใน พระรูปหนึ่งแกก็ไปเรียนกรรมฐานกับพระพุทธเจ้า ให้พระพุทธเจ้าบอกกรรมฐาน ตั้งแต่ชั้นต้นจนถึงพระอรหันต์ แล้วตนก็เข้าป่า แต่ไม่สามารถที่จะปฏิบัติจนบรรลุได้ ก็ตั้งใจว่าจะกลับวัดไปถามพระพุทธเจ้า พอเดินไปในระหว่างทาง เจอไฟป่า ก็เห็นว่ามันลุกกินจากกองไฟน้อยๆ แล้วเดี๋ยวก็กองมาก เดี๋ยวก็กองน้อย เดี๋ยวก็กองมาก เห็นอยู่อย่างนั้นก็น้อมมาที่ตัวเอง เวลาน้อมมาที่ตัวเองมันไม่มีคําสอนพระพุทธเจ้าอยู่นะ แต่ว่าคําสอนพระพุทธเจ้าที่มันเรียนๆฟังๆจําๆนั่นน่ะ มันตกผลึกมาเป็นปัญญาลงใจ แต่ว่าเวลาเขาจะรู้จริงๆ คือเข้าฐาน คือเข้ามาสู่กายสู่ใจนี้ แล้วหันมาเปรียบเทียบว่า เออ เหมือนกับร่างกายของเรา เหมือนกับรูปนามกายใจนี้ ที่มันถูกสังโยชน์กองใหญ่บ้างเล็กบ้าง อาสวะกองใหญ่บ้างเล็กบ้าง แผดเผา แล้วก็ไหม้ลุกโชนอยู่เรื่อยๆ คือพอมองเข้าไปข้างใน ใจมันจะอยู่ข้างใน มันก็จะทําให้จิตของพระรูปนี้เข้าสู่ฐาน คือเข้าสู่อารมณ์ของสติปัฏฐานได้

วางจิตไว้ที่ฐานอยู่ภายในแล้วก็พิจารณา พิจารณาให้เกิดการรู้การเห็น รู้อยู่เห็นอยู่ ว่าการเกิดขึ้นและการดับไปของรูป การเกิดขึ้นและการดับไปของนาม มีอย่างนี้ คือสังเกตว่าเวลาพระรูปไหนที่มีสภาวะ แล้วพระพุทธเจ้าไปสะกิด การสะกิดของพระพุทธเจ้าไม่ลึกลงไป ไม่ถลําออกไปจากฐาน ไม่ถลําออกไปเลย แล้วก็จะนิ่งอยู่ตรงนั้นนะ

แต่ครูบาอาจารย์ยุคหลังๆชอบถลําลึก ชอบลึกเข้าไป ออกจากฐาน แล้วก็ไปสาละวนอยู่กับพวกสภาวะต่างๆที่ไม่ใช่กายไม่ใช่ใจ ซึ่งพระพุทธเจ้าไม่ทําอย่างนั้นเด็ดขาด หรือแม้นแต่มีพระไปถามว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ เรารู้อยู่เห็นอยู่อย่างไร จึงละอาสวะได้ อาสวะจึงเกิดขึ้นไม่ได้” พระพุทธเจ้าบอกว่า “รู้อยู่เห็นอยู่อย่างอื่นไม่ได้หรอก ต้องรู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งรูป รู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งความเกิดแห่งรูป รู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งความดับแห่งรูป รู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งเวทนา รู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งการเกิดของเวทนาและความดับของเวทนา รู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งการเกิดของสัญญา และการดับของสัญญา รู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งการเกิดของสังขาร และการดับของสังขารรู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งการเกิดของวิญญาณ และการดับของวิญญาณ นี่รู้อยู่อย่างนี้แหละ ดับอาสวะได้”

อาสวะไม่ต้องไปดับมัน ถ้าจิตอยู่ที่ฐาน แล้วสามารถให้มีสติรู้อยู่เห็นอยู่ซึ่งสภาวะที่มันเกิดขึ้นตามความเป็นจริง คือมันเกิดขึ้นและการดับไปได้ ทั้งอาสวะทั้งสังโยชน์ มันก็เกิดไม่ได้ ที่เกิดอยู่มันก็ดับไป การดับไปของรูปนาม สังโยชน์ก็ดี อาสวะก็ดี มันไม่ได้มีอยู่ที่ไหนหรอก มันอยู่ที่กายที่ใจ ถ้าคำสั้นๆก็มันอยู่ที่ใจ ถ้าจิตนิ่งและก็มีสติรู้ตรงๆ เห็นตรงๆต่อรูป เห็นตรงๆต่อนาม ต่อการเกิดและการดับของมัน ถ้าเห็นรูปเกิดดับ เห็นนามเกิดดับ สังโยชน์ก็ดี อาสวะทั้งหลายก็ดี มันก็อยู่ไม่ได้ มันเป็นอย่างนี้ ของพระพุทธเจ้ามันเลยง่ายๆตรงๆนะ เราที่ยากนี่เพราะว่าเราไม่ยอมง่าย ไม่ยอมตรง เรายอมเลยไป

ตัวสติปัฏฐานนี่เป็นตัวบอกให้รู้ถึงความง่ายความตรงของจุดที่พระพุทธเจ้าชี้ เพราะฉะนั้นการนิ่งอยู่ที่ฐานแล้วมีสติรู้อาการกายอาการใจ โดยเฉพาะนิ่งอยู่ที่ฐานแล้วก็รู้ลม เข้าสู่ฐานปั๊บแล้วรู้ลมเลย

จิตที่นิ่งอยู่ที่ฐาน ที่ตั้งมั่นนิ่งอยู่นั่นเป็นกุศลธาตุ แต่มันมีอกุศลเกิดขึ้นได้ตามเหตุตามปัจจัย แต่เมื่อเป็นอกุศลเกิดขึ้นมามันจะหลีกออกด้วยมีสติเข้าไปรู้ จิตจะรู้ตรงต่อกุศลและอกุศลที่เกิดขึ้นนั้น มันจะรู้ในฐานะที่เป็นจิตตสังขาร จิตตสังขารคือกุศลและอกุศล ตัวความตั้งมั่นของจิตที่นิ่งอยู่เป็นตัวกุศลธาตุ พอจิตตั้งนิ่งอยู่ที่ฐานก็รู้ลมอยู่ มันเกิดการกวัดแกว่ง เช่นไปที่มือซ้ายมือขวา มีสิ่งมาสัมผัสผิวกาย เช่นมีลมมากระทบแขน ลงมากระทบกับหน้า จิตจะไม่หลุดออกไปในสภาวะนั้น แต่มีสติเข้าไปรู้ถึงการกระทบนั้น ก็แค่รู้ แค่รู้ไป ตัวจิตจริงนิ่งอยู่ที่ฐาน มีเสียงกระทบหูก็แค่รู้ จิตไม่ไหลเข้าไปในเสียงนั้น พอจิตไม่ไหลเข้าไปมันก็จะไม่ปรุงออกมาเป็นทวิภาวะ คือ ชอบไม่ชอบ ดีชั่ว ไม่มี เพราะจิตไม่ได้ไหลเข้าไปหาความหมายของสิ่งที่กระทบนั้น สภาวะที่เกิดนั้น นิ่งอยู่ที่ฐาน สติแค่รู้การเกิดขึ้น แล้วเห็นการดับไป ก็รู้การดับไป เฉยๆตรงๆอย่างนี้แหละเป็นการรู้ของจิตที่ตั้งมั่น

#พระกิตติวิมลเมธี #วัดบุปผาราม #อานาปานสติ #สติปัฏฐาน #ปฏิบัติธรรม #สมาธิ #สมาธิภาวนา #นั่งสมาธิ #วิปัสสนา #วิปัสสนากรรมฐาน #ปัญญา #ธรรมะในชีวิตประจำวัน #ธรรมะ #พระธรรมเทศนา #พุทธศาสนา #คำสอน #ความตั้งมั่น #จิตตสังขาร