คอร์สอานาปานสติ วันที่ 21-24 ส.ค. 68 ณ วัดบุปผาราม กทม. โดย พระกิตติวิมลเมธี (พระอาจารย์สุชีพ สุธมฺโม) ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดบุปผาราม วรวิหาร

จิตก็มีความตั้งมั่นเพิ่มขึ้น สติรู้ความตั้งมั่นของจิตที่นิ่งอยู่ มันจะเกิดความร่าเริงเบิกบานภายใน หรือมันจะเกิดความรู้สึกในขณะจิตที่นิ่งอยู่ อันนี้เรียกว่าเวทนาในจิต มันเกิดขึ้นในขณะที่จิตนิ่งอยู่และมีสติรู้จิตที่นิ่งอยู่นั้น แต่มันก็แค่รู้ แค่รู้ แค่รู้ มันก็จะทําให้สภาวะที่เป็นความร่าเริงภายในในจิตเบาตัวลงไป ความนิ่งของจิตก็โดดเด่นเป็นกําลังขึ้นมา นี่เรียกว่าจิตตั้งมั่น แต่ถ้ามันมีความคิดใดที่หลบเลี่ยงการถูกรู้ของสติ เจาะเข้าไปที่จิต จิตเกิดเผลอหลงเข้าไปในความคิดนั้น ความตั้งมั่นของจิตก็จะเบาลงไป หากผู้ปฏิบัติรู้ความหลงออกไปของจิตดังนั้นแล้ว มันก็กลับเข้าไปทันที ก็เข้าสู่ความตั้งมั่นดังเดิม เงียบนิ่งรู้ตั้งมั่นอิสระ จิตมีสติอยู่กับการหายใจ รู้ความนิ่งของจิตไปพร้อมๆกันเป็นขณะ อย่างนี้แหละเรียกว่าเป็นหนึ่งเดียว

ถ้าเพียรปฏิบัติต่อเนื่องไปอย่างนี้เรื่อยๆ ความนิ่งของจิตที่กําลังตั้งมั่นอยู่เหมือนเป็นรูปเป็นร่าง ปรากฏเป็นความเงียบความนิ่ง ความมั่นคงภายใน สติรู้ความเด่นของจิตที่มันนิ่งเงียบมั่นคงภายในอยู่นั้น นิ่งรู้ไปเรื่อยๆ จิตที่ตั้งมั่นมั่นคงนิ่งอยู่ภายใน มันก็จะแสดงอาการเปลื้องตัวมันเองออก จะเกิดความโล่งโปร่งเบาสว่างอยู่ภายใน มันเหมือนกับว่าง เงียบ นิ่ง มีสติรู้อยู่ ถ้ามีความคิดโผล่มาปึ๊บสติจะจับปึ๊บ มีความคิดโผล่ปึ๊บสติจะจับปึ๊บ ความคิดนั้นโผล่แล้วก็ดับไปด้วยสติรู้ทัน  เกิดการรู้เท่ารู้ทันของจิตต่อความคิดที่ปรากฏ มันเกิดสภาวะเงียบ เงียบจนลืมโลก คือลืมสิ่งภายนอกที่เป็นโลกทั้งหมด มันไม่ใส่ใจอะไรเลย มันเกิดนิ่งเงียบอยู่ภายใน

เกิดสภาพธรรมที่จะเป็นนิวรณ์ก็ดี อายตนะคือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ที่จะปรากฏต่อจิต นิวรณ์ก็คืออาการที่เป็นตัวหลักๆ คือ ความฟุ้ง ความสงสัย ถ้ามันจะมีขึ้นมาได้จิตก็จะมีสติคอยรู้เท่าทัน ณ ขณะนั้น จะเห็นว่ามันไม่มีอะไรเลย มันก็เกิดขึ้นแล้วก็ดับ เหมือนมันทําท่าจะเกิดสติรู้ปั๊บมันก็ดับ พอทําท่าจะเกิดสติรู้ปั๊บมันก็ดับ มันจึงเห็นว่าสภาวะเหล่านี้มันไม่มีอะไรเลยมันก็เกิดดับ เกิดดับ เกิดดับ มันก็เป็นเพียงแค่สิ่งที่ไม่เที่ยง เมื่อใดที่มันเห็นสภาพธรรมที่เกิดและก็ดับบ่อยๆ มันตกลงมาเป็นปัญญาให้กับจิต นั่นแหละอาการดังนั้นน่ะมันเห็นว่ามันไม่เที่ยง จิตที่นิ่งอยู่มีสติ ณ ขณะนี้เกิดมันรู้เห็น ไปที่ตา ไปที่หู ไปที่จมูก ไปที่อายตนะอันใดอันหนึ่ง การเห็นว่าตามันก็จะเกิดแล้วก็ดับ การเห็นว่าหูมันก็จะเกิดแล้วก็ดับ การเห็นว่ากายมันจะเกิดและก็ดับ มันก็เห็นกายไม่เที่ยง กองรูปทั้งกองที่เป็นกายที่มันสามารถเห็นได้รู้ได้มันไม่มีอะไรนอกจากความไม่เที่ยง

จิตที่นิ่งอยู่ใสสว่างมันอยู่กับการหายใจ แล้วก็สติที่รับรู้การหายใจนั้นมันรับรู้กายที่สงบอยู่ด้วย มีความคิดอันใดเกิดขึ้น พอมีความคิด ความคิดที่เกิดคือเกิดการเคลื่อนไหวจากเหตุปัจจัยที่ปรุงแต่งจิต คือตัวสัญญาและเวทนา สัญญาขันธ์เวทนาขันธ์นั้นแหละ มันเคลื่อนไหวที่จิต ตัวที่เคลื่อนไหวเราเรียกว่าความคิด สติรับรู้ความคิด พอรับรู้ว่ามันเป็นความคิด ความคิดที่เคลื่อนไหวอยู่ก็ดับ ทุกอย่างจิตเห็นเป็นความไม่เที่ยง เพราะว่ามันเพียงแค่สภาวะที่เกิดขึ้นและดับ เกิดขึ้นและดับ เกิดขึ้นและดับ

มันปรากฏชื่อสิ่งใดขึ้นมาในจิต จิตที่ตั้งมั่นนิ่งรู้อยู่ พอมันปรากฏชื่อสิ่งใดขึ้นมา มันก็รู้แล้วก็เห็นตามความเป็นจริงว่าเกิดแล้วก็ดับ แต่ถ้ามันเผลอไผล เกิดปรากฏเป็นชื่อขึ้นมา จิตเผลอไผลรู้ชื่อนั้น แต่ไม่รู้ความเป็นจริง ไหลเข้าไปในชื่อนั้น จิตก็กําลังจะถูกการปรุงแต่ง เบื้องหลังของจิต ณ ขณะที่กําลังจะถูกปรุงแต่งมันมีนิ่งอยู่ สติรู้ความนิ่งนั้น ตัวที่จะกําลังจะปรุงแต่งจิตมันก็จะดับไป

สภาวะชีวิต ณ ขณะนี้ ภายในนิ่ง รู้ สงบ ภายนอกคือสิ่งที่ปรากฏเป็นสิ่งที่ถูกรู้ของสติทั้งหมด มันแค่สิ่งที่ถูกรู้ แค่สิ่งที่ถูกรู้ แค่สิ่งที่ถูกรู้ทั้งหมด ซึ่งมันเกิดและก็ดับ เกิดและก็ดับ เกิดและก็ดับ ต่อจิตที่มีสติรู้อยู่ และสิ่งที่ปรากฏเหล่านั้นล้วนแต่ไม่เที่ยงทั้งสิ้น คือมันเกิดต่อจิต มันตั้งอยู่ แปรปรวนต่อจิต แล้วมันก็ดับไปจากการที่จิตไม่ไหลเข้าไปเกาะกุมมันไว้ ลักษณะความเป็นจริงของมัน เมื่อจิตไม่ไหลเข้าไปเกาะกุมมันไว้ มันก็จะกลายเป็นความจริงขึ้นมา ตัวมันเองก็จะแสดงตัวเองออกมา มันแค่เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็ดับไป อันนี้คือจิตเห็นความไม่เที่ยงของสิ่งที่ปรากฏ

#พระกิตติวิมลเมธี #วัดบุปผาราม #อานาปานสติ #สติปัฏฐาน #ปฏิบัติธรรม #สมาธิ #สมาธิภาวนา #นั่งสมาธิ #วิปัสสนา #วิปัสสนากรรมฐาน

#ปัญญา #ธรรมะในชีวิตประจำวัน #ธรรมะ #พระธรรมเทศนา #พุทธศาสนา #คำสอน #ความตั้งมั่น #จิตตสังขาร