Kuwentong  Pilipino sa Tagalog at Ilocano

Ni Fridtjof Nansen ti Noruego Part 4(4) Ilocano


Listen Later

Historical and biographical account about Norwegian explorer, scientist, polymath and humanitarian hero - Fridtjof Nansen and the first crossing of Greenland’s inland ice. This narrative is in the Ilocano dialect. This is 4th in four parts.

EXCERPT:

Daytoy Daytoy MAIKA-INNEM A PULO KET INNEM NGA EPISODE wenno E66 ti Maikapat a paset ti podcast maipanggep iti daydi umuna a pannakadaliasat ti kadakkelan nga isla ditoy daga a nakaluban ti hielo – daytoy ti nasyon a managan GREENLAND nga inrusat ni Fridtjof Nansen, maysa a Noruego. Iti napalabas, napasamak a naiyadayoda unay manipud iti daydi gandatda a pagsangladan. Iti kasta, kinapilitan nga sublianda daydi nakaitulodan kadakuada ket manipud idiay, inkagumaanda ti nagga-gaud a nagturong iti daydi gandatda a paset ti daga. Iti bayat ti panagdaliasatda, nakasab-sabatda ti natibo nga Inuit a nakisinnuk-sukatanda ti ban-banag. Ngem saanda a nagbay-bayag kadagiti nalabsanda agsipud ta tiempo ti kamkamakamenda. Maysa pay, daydi balonda a pagbiagda ket naikeddeng nga apag-isu laeng iti nairanta a kabayag ket addanto paggibusanna. Adu a bannog ken rigat ngem nakagtengda iti puesto ti igid ti daga a nangikeddengan ni Fridtjof a pagrugiandan nga agballasiw iti interior ti isla. Kalpasan dagiti pannubok iti danum a sinang-sangoda, itan, naisupadi man met idin dagiti pannubok a nagur-uray kadakuada iti tengnga ti awan pagpatinggaanna a hielo iti aglawlawda. Saanen a bilog ti usarda no di ket paduyas. Kasinnublat ti panagpaduyasda ti naunday a panagkalkalab ken pan-pannagnada a nagguy-guyod kadagiti im-imetda a pagbiaganda.

Idi umuna nga aldaw ti Setyembre, nakagtengda iti maysa a tapaw ti sang-sang-atenda a hielo, ket iti panangamiris ni Nansen iti aglawlaw, napatta-pattana a nagtengda ti nangato a kapatagan ti hielo nga interior. Daydi elebasyon a nagtengda ket nagrukod iti PITO RIBU SIYAM A GASUT KEN TALLOPULO (7,930) a kadapan ket ti sukat nga impakdaar daydi iggemda a ‘barometer’ (instrumento a pangsukat iti puersa ti atmospera) ket isut’ kangatuan a rukod ti puwersa a marukodna – nga LIMA GASUT KEN LIMAPULO a MILIMETRO TI MERKURIO wenno 550 mmHg. Iti daytoy nga elebasyon, naingpis laeng a rabaw ti niebe ti runawen ti pudot ti init ta daydi laeng agarup nai-yarpaw a baro a nainayon. Agrunaw nga agbasa ken napigket daytoy ket tumangkento manen inton bumaba ti init. Daytoy naingpis a hielo iti tapaw ti napuskol a niebe a di narunaw ket isunto met ti sapin ti sumuno nga agurnong a niebe iti rabawna. Kastanto man met laengen ti pagbanagan ti sumuno a panagtudona iti niebe iti rabii. Iti kasta daytoy nga estado ti niebe ti nakapadagsen iti panagguyodda ta kasla da agguyod iti kapitakan. Nadagsen ti panagtinnag ti niebe kadagidi simmaruno a lawas. No agtudo ti niebe iti rabii, magaboran ti toldada ket no bumigat, agkalida ti pagruaranda nga aggapu iti uneg. Urayto dagidi pasagadda, kaliendanto met idiay nakagaboranda iti niebe. Dagidi saan a makaluban a paset ti rupada ket agpeggad iti pannangan ti lamiis. Agbalay pay ti hielo iti rupa ken barbasda ket tumangkenda pay iti bibigda. Idi dimteng ti panagkapigsa ti angin idi maika PITO (7) ti Setyembre, nagpupokda iti uneg ti toldada a naguray iti panagkalma bassit ti panawen.

Nagdaliasatda iti kasla di-maung-ungpot a disyerto a hielo. Kas iti panangisarita ni Nansen maipanggep iti kadagidi a panawen: tallo laeng ti nakitkitada iti inaldaw-aldaw: daydi init, daydi awan tungpalna a puraw a niebe ken isuda nga innem nga agkakadua . Daydi kompasda ti gabayda iti turongda. Maika-PAT 4 ti Setyembre idi nalabsanda daydi kangatoan a bantay a nagrukod iti DUA RIBU PITO GASUT KEN DUAPULO (2,720) a milya ti kangatona. Nakasalogdan ket iti daydi disso nga ayanda im-impendan a saanen nga agbayag ket makakitadan iti pudno a maris ti husto a daga..."

PLEASE LISTEN TO PODCAST FOR THE FULL AND COMPLETE EPISODE.

...more
View all episodesView all episodes
Download on the App Store

Kuwentong  Pilipino sa Tagalog at IlocanoBy Norma Hennessy