نقد کوتاهی بر جشنواره کارآفرینی پل (آی بریج) در کشور آلمان

http://www.khoshfekri.com/wp-content/upload/2015/02/pol_khoshfekri.mp3

اگر خبرهای کارآفرینی را پیگیری کرده باشید، مدتی است که جشنواره ای به نام پل (Bridge) با هدف «ارزش نهادن به خلاقیت و نوآوری، شناسایی و تقدیر از صاحبان ایده و کسب و کارهای نو» شروع به فعالیت کرده و فراخوانی را برای گردآوری ایده ها، داوری آن ها و ارائه جایزه به ایده های منتخب، داده است.

در رابطه با ماهیت جشنواره پل و روش برگزاری آن، نقدهایی داشتم که انتشار آن را موکول کردم به بعد از پایان یافتن زمان ثبت نام تا این نقدها تاثیر منفی در روند ثبت نام نگذارد و در فضای بهتر با فرصت بیشتر بتوان آن را بررسی کرد.

پیش از هر چیز باید بگویم که من به شخصه با هر نوع حرکت چه کوچک و چه بزرگ در زمینه کارآفرینی، حمایت از افراد خوشفکر و ایده های آن ها، کمک به استارتاپ ها و ... استقبال و به شدت حمایت می کنم و قدردان زحمات همه عزیزانی که در این زمینه زحمت می کشند، هستم و برای آنان آرزوی موفقیت دارم. از ابتدای اطلاع رسانی درباره این رویدادها هم، بسیار مشتاقانه آن را پیگیری کرده ام و به برگزارکنندگان آن خسته نباشید عرض می کنم. اما با کمی تامل بیشتر، به عنوان یک فعال در این حوزه، سوالاتی برایم مطرح شد که با همفکری با دیگر همکاران و همچنین بازخوردهای استارتاپی ها، مجموعه ای از این پرسش ها و نقدها  را درباره جشنواره پل به شرح زیر ارائه می کنم با این هدف که این مباحث بتواند به بهتر شدن این نوع رویدادها کمک کند.

در ادامه نکات مشخص را ارائه می نمایم با این امید که افکار خوانندگان محترم روشن تر شود:

۱. خروجی این جشنواره چه خواهد بود؟

اگرچه مسابقه ی ایده پردازی برگزار شده ی این جشنواره با هدف حمایت از ایده ها و کارآفرینی و استارتاپ هاست اما در واقع، به نظر می رسد حمایت  واقعی صورت نخواهد گرفت. جایزه تعیین شده برای ایده ای به اصطلاح برتر، هزینه کامل سفر به آلمان برای شرکت در کنفرانس پل به و یا کمک هزینه است. اگر منظور از حمایت از ایده های منتخب، صرفا پرداخت هزینه سفر و اقامت چند روزه در کشور آلمان باشد، که هزینه کمی هم نیست، این سوال پیش می آید که ۱۰ یا ۱۰۰ ایده منتخب، با حضور در برلین به چه چیزی دست پیدا خواهند کرد؟ آیا در آنجا فرآیندها و سازکار مشخصی برای ارائه ایده به حامیان احتمالی (مراکز رشد، شتابدهنده ها، موسسات سرمایه گذاری جسورانه خارجی و ...) در نظر گرفته شده است؟ آیا تعهدی وجود دارد که میزان مشخصی از سرمایه گذاری بر روی تعداد مشخصی از ایده ها انجام شود؟ با توجه به موضع تحریم ها، آیان این کار امکانپذیر است؟ یا نه، جایزه، صرفا یک ویزای شینگن و مهر ورود به آلمان بر روی پاسپورت، به حساب شرکت های بزرگ است؟

۲. یک سوال ساده:

برای آن ۱۰۰ ایده دیگر که قرار است کمک هزینه سفر را دریافت کنند، قضیه به کلی متفاوت است. تعداد زیادی از استارتاپی ها با من از طریق ایمیل یا تلفن تماس گرفته اند و از من پرسیده اند که چرا درباره این کنفرانس در خوشفکری مطلبی وجود ندارد؟ و نظر من را برای شرکت در این کنفرانس پرسیده اند. من یک سوال ساده را از آن ها پرسیده ام:

اینکه اگر جزو ۱۰۰ نفر منتخب برای دریافت کمک هزینه مثلا ۵ میلیون تومانی برای سفر یک هفته ایی به آلمان باشید، آیا در حال حاضر که دارید بر روی استارتاپتان کار می کنید، حاضرید ۵ میلیون تومان دیگر روی آن کمک هزینه بگذارید و چند روزی را در برلین بگذرانید؟

همه ی این دوستان چنین پاسخ گفته اند که: «اگر الان ۵ میلیون داشته باشم، آن را بر روی پیشبرد کسب و کارم خرج می کنم تا یک سفر به خارج.» چرا که آن ها الان بیشتر از اینکه نیاز به سفر به خارج داشته باشند، نیاز به ساختن کسب و کاری دارند که بتواند آینده شان را بسازد.

۳. به نام استارتاپ ها و به کام شرکت های بزرگ:

از طرف دیگر با بررسی نمونه مشابه این کنفرانس که در سال ۲۰۱۴ برگزار شد، می تواند به این نتیجه رسید که در واقع، این کنفرانس، محلی برای معرفی پتانسیل های شرکت های بزرگ داخل ایران به ایرانی های مقیم خارج و خارجی هاست، که البته اشکالی هم ندارد و بسیار هم کار لازمی است. به هر حال، اگر زمانی تحریم های نادرست و ناعادلانه ای که بر کشورمان تحمیل شده است، برداشته شوند، شرکت های بزرگ خارجی نیاز به شناسایی و ایجاد شبکه ایی از همکاران داخلی خواهند داشت تا بتوانند وارد بازار ایران شوند.

اما نقد من این است که چرا چنین کنفرانسی را با کاغذ حمایت از استارتاپ ها کادو پیچ می کنند؟ یک نقد دیگر، که توسط شرکت کنندگان در همایش هم مطرح شد، نگرانی از روند انتخاب ایده های برتر بود. سوالی که مطرح می شد این بود که، وقتی شرکت فلان خود اسپانسر است، آیا اصلا امکان دارد استارتاپ های آن شرکت حمایت می کند، انتخاب نش...