คอร์สอานาปานสติ วันที่ 20-23 มี.ค. 68 ณ วัดบุปผาราม กทม. โดย พระกิตติวิมลเมธี (พระอาจารย์สุชีพ สุธมฺโม) ผู้ช่วยเจ้าอาวาส วัดบุปผาราม วรวิหาร

ธรรมชาติที่จะพาจิตนี้พระพุทธเจ้าบอกว่า

อปฺปกา เต มนุสฺเสสุ    เย ชนา ปารคามิโน

ในหมู่มนุษย์จํานวนน้อยที่จะข้ามฝั่งไปได้

อถายํ อิตรา ปชา        ตีรเมวานุธาวติ

นอกนั้นนะก็เที่ยวลัดเลาะอยู่ตามชายฝั่ง

พวกเรานี่ตอนนี้อยู่ชายฝั่ง ไม่ยอมขึ้นฝั่งลัดเลาะอยู่ตามชายฝั่ง ทําไมมันถึงต้องลัดเลาะอยู่ตามชายฝั่ง? เพราะว่าโดยลําพังของเราเอง มันปีนขึ้นมาบนฝั่งไม่ได้ ในความรู้สึกของเราว่า การจะขึ้นฝั่งนี่ ๑) ดูมันสูงเหลือเกิน ๒) แรงเราไม่พอ และที่สําคัญ ๓) เห็นคนที่เขาดูกํายํากว่าเรา ดูเรี่ยวแรงดีกว่าเรา ดูมีความสมบูรณ์มากกว่าเรา ปีนขึ้นไปแล้วก็หล่น เพราะฉะนั้นเราก็เลยจนใจจําใจอยู่ตามชายฝั่งนี้แหละ เกาะไปเรื่อยๆ ได้อย่างมากแตะริมฝั่ง เพราะว่าเวลาเราอยู่ริมฝั่ง เรามองไม่ออก มองไม่เห็น ว่าตรงไหนมันเป็นทางขึ้น เห็นใครปีนขึ้นไปก็ร่วง จุดที่มันจะปีนขึ้นไปอยู่ ขึ้นจากฝั่งนี้มันมีอยู่จุดเดียว ข้อนี้แหละเราจึงดื้อไม่ได้เลย ต้องเชื่อพระพุทธเจ้าอย่างเดียว

สภาพของจิตที่ตั้งมั่นจากในคอร์สนี้ เน้นเพื่อให้พวกเราได้มีความรู้สึกว่า ความตั้งมั่นของจิตมันไม่ใช่เรื่องไกลไปจากสิ่งที่เราทําได้ แท้ที่จริงมันคือสิ่งที่เกิดขึ้นในชีวิตประจําวัน ยามที่เราทําอะไรอยู่ แล้วเราอยู่กับสิ่งนั้นโดยไม่ได้มีความคิดอะไรเลยเกิดขึ้นในขณะที่อยู่ในกิริยานั้นๆ ไม่มีความคิดใดเลย แม้กระทั่งว่าความคิดที่มันจะมาแทรกแซงว่า กําลังทําอะไรอยู่? ทําอะไรอยู่นะอะไรอย่างนี้ ความคิดเหล่านั้นไม่มีเลย เพียงแต่ทําตรงๆต่อกิริยานั้น ลักษณะของจิตแบบนี้แหละ เขาเรียกว่าความตั้งมั่น อันนี้เขาเรียกความตั้งมั่น มีไหมในชีวิตประจําวันของเรา? ที่เราทําอะไรแล้วเราไม่ได้คิดเลย อยู่เฉยๆมีไหม?

จิตนี้ก็เหมือนกัน สภาพใดที่จิตนี้กลับเข้าไปสู่จุดเดิมของจิตที่ไม่ได้รับการปรุงแต่ง หรือไปเสวยอารมณ์อะไร ขณะนั้นเขานิ่ง สภาวะของจิตที่นิ่ง มันจึงเป็นเรื่องธรรมชาติของจิตที่มีอยู่แล้ว เพียงแต่มันไม่มีสติ เหมือนเราพูดถึงความไม่เที่ยง ทุกอย่างมันไม่เที่ยง มันไม่เที่ยงอยู่แล้วหรือยัง? เพียงแต่เรายังไม่เห็นว่ามันไม่เที่ยงถูกไหม? จิตมันยังไม่เห็นว่าไม่เที่ยง แต่ความไม่เที่ยงมันมีของมันอยู่หรือยัง? มันมีอยู่ แต่เรายังถือว่ามันเที่ยง

ที่เราทุกข์ เราเป็นทุกข์เพราะความไม่เที่ยง เพราะจิตไม่ได้เห็นความไม่เที่ยง ตัวจิตถ้าเขาเห็นอะไรเห็นเป็นอย่างไรเขายอมรับอย่างนั้นตรงๆ จิตยังไม่เห็นความไม่เที่ยง แต่เรารู้หรือยัง? รู้ เรารู้ว่ามันไม่เที่ยง แต่ทําไมเรายังทุกข์อยู่กับความไม่เที่ยง เพราะจิตมันยังไม่เห็นความไม่เที่ยง แต่ความไม่เที่ยงนั้นมันมีอยู่หรือยัง? มันมีอยู่แล้ว

อนัตตา ความเป็นอนัตตาในสรรพธรรมในสรรพสิ่ง มันมีอยู่หรือยัง? มีอยู่แล้ว แต่จิตมันยังไม่เห็นใช่ไหม? พอจิตไม่เห็น ปัญญาที่เกิดจากการที่จิตเห็นว่ามันเป็นอนัตตาไม่เกิด ความไม่เที่ยงมันมีอยู่แล้ว แต่เมื่อจิตไม่เห็นความไม่เที่ยงตรงจากตัวของจิต ปัญญาอันเกิดขึ้นจากการที่จิตไปเห็นว่าความไม่เที่ยงนั้น ไม่เกิด ถ้าเมื่อใดที่จิตยังไม่เห็น ปัญญาไม่เกิดขึ้นต่อจิตที่เห็นว่าสิ่งนั้นไม่เที่ยงไม่เกิด มันก็จมอยู่กับความทุกข์เหมือนเดิม มันปีนขึ้นมาไม่ได้ แต่ถ้าใช้อายตนะ ใช้สมอง ใช้การคิดในเชิงตรรกะ คิดไปๆๆ พูดได้หมด อธิบายได้เป็นฉากๆเลยว่ามันไม่เที่ยง ทําไมถึงมันไม่เที่ยง? ไหนอธิบายสิทําไมถึงไม่เที่ยง ที่มันไม่เที่ยงเพราะอะไร?

ผู้ปฏิบัติ: เพราะมันแปรปรวนเปลี่ยนแปลง

พระอาจารย์: หลวงพ่ออัญญาโกณฑัญญะท่านก็รู้สึกอย่างนี้เหมือนที่พูด แต่ความรู้สึกของท่านน่ะ สังโยชน์ขาดสะบั้นไป ๓ ตัว เพราะจิตท่านเห็นตรงต่อสิ่งไม่เที่ยง ความไม่เที่ยงปรากฏต่อจิตของท่านโดยตรง ปัญญาอันเกิดจากการที่จิตเห็นว่าไม่เที่ยงมันจึงเกิดขึ้นที่จิต ปัญญาที่เห็นว่ามันไม่เที่ยงมันไม่ได้เกิดขึ้นที่จิต มันได้แต่จําใช่ไหม? มันถึงตอบถูกเป๊ะเลย

จิตที่จะได้รับปัญญาอันเห็นตรงจากจิตสู่สิ่งที่มันไม่เที่ยง ว่ามันไม่เที่ยงนั้น มันจึงต้องเป็นจิตที่มีความตั้งมั่นนิ่งพอ ความรู้ที่เราจำๆอยู่ ถ้าเราหลุดออกจากความจําได้ ความรู้ที่เราเข้าใจที่เราเรียนเราจํา เราอะไรต่างๆ ที่มีอยู่นี้ แล้วเราจําได้ พอจิตมันตั้งมั่น ความรู้ที่เป็นสัญญาทั้งหมดเหล่านั้นจะตกมาเป็นปัญญาให้กับจิตหมด

#พระกิตติวิมลเมธี #วัดบุปผาราม #อานาปานสติ #สติปัฏฐาน #ปฏิบัติธรรม #สมาธิ #สมาธิภาวนา #นั่งสมาธิ #วิปัสสนา #วิปัสสนากรรมฐาน#ปัญญา #ธรรมะในชีวิตประจำวัน #ธรรมะ #พระธรรมเทศนา #พุทธศาสนา #คำสอน #ความตั้งมั่น #จิตตสังขาร