Posłuchaj naukowca

Wiele krajów oczekuje na szczepionki, które zakończą pandemię. Co jest ich głównym składnikiem? Jak działają? Co wiemy na temat ich bezpieczeństwa i skuteczności? Z tymi, oraz innymi pytaniami zmierzy się nasz Gość. Jest nim prof. dr hab. Krzysztof Pyrć z Małopolskiego Centrum Biotechnologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pan profesor jest biologiem i biotechnologiem - specjalizuje się w zakresie mikrobiologii. Jest również kierownikiem Pracowni Wirusologii i twórcą Laboratorium Wirusologicznego BSL3 Virogenetics w Małopolskim Centrum Biotechnologii UJ.

Systemy opieki zdrowotnej wielu krajów przechodzą ciężką próbę podyktowaną przez pandemię nowego koronawirusa. Co jest ich głównym problemem? Jakie wyzwania stoją przed szpitalnictwem i służbą ochrony zdrowia teraz i w niedalekiej przyszłości, oraz co może zmienić szczepionka przeciwko Sars-CoV-2. Na te pytanie odpowie nasz dzisiejszy gość, a jest nim: profesor uniwersytecki Jarosław J. Fedorowski, lekarz, wykładowca epidemiologii i zdrowia publicznego. Jest autorem ponad 100 publikacji z zakresu medycyny klinicznej, ekonomiki zdrowia, zdrowia publicznego i organizacji ochrony zdrowia. 

Badacze z Instytutu Nenckiego PAN opracowali procedury wykonywania testów grupowych, które za pomocą jednego testu genetycznego pozwolą przetestować kilkanaście osób. Na czym polega ten nowatorski system? W jaki sposób może pomóc w zahamowaniu pandemii? Jeśli faktycznie może pomóc, to po co szczepionki przeciwko SARS-CoV-2? Na pytania odpowie kierownik projektu dotyczącego testów zbiorowych SONAR Anty-CoronaVirus, pani profesor doktor habilitowana Agnieszka Dobrzyń z Instytutu Nenckiego PAN. Pani profesor jest również dyrektorem Instytutu i kierownikiem Pracowni Sygnałów Komórkowych i Zaburzeń Metabolicznych.

Zakażenie nowym koronawirusem Sars-CoV-2 przechodzi się w różny sposóbAż 80 procent osób przechodzi COVID-19 bezobjawowo, bądź łagodnie. 14 procent to przypadki ciężkie a 6 procent krytyczne. Czy tylko Ci, którzy przechodzą chorobę najciężej, mają powikłania? Które z nich są najczęstsze? Czy szczepienia mogą pomóc uniknąć problematycznych następstw choroby? Na te, oraz inne pytania odpowie nasz dzisiejszy Gość. Jest nim dr n. med. Michał Sutkowski – prodziekan ds. Rozwoju na Wydziale Medycznym Uczelni Łazarskiego. Pan doktor specjalizuje się w medycynie rodzinnej i chorobach wewnętrznych. Ma kilkudziesięcioletnie doświadczenie pracy na oddziałach szpitalnych i klinicznych m.in. wewnętrznych, pediatrii, neonatologii i SOR.

Zjawiska, procesy i dane, żeby były łatwiej przyswajalne, umieszcza się na różnego typu wykresach. Te mają rozjaśnić omawiany temat. Czy tak jest zawsze? Czy wykresy mogą nieść dezinformacje? Jeśli tak, to dlaczego ją zawierają? Na co powinniśmy zwrócić uwagę, gdy się im przyglądamy? O tym porozmawiam z naszym dzisiejszym gościem. Jest nim dr Paula Rowińska, matematyczka i statystyczka, członkini Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki. W ramach doktoratu zajmowała się matematycznym modelowaniem energii wiatrowej, a na co dzień popularyzuje matematykę i statystykę.

Starzenie nie jest tylko procesem dotyczącym organizmów żywych. Starzeją się również elektroniki, które używamy na co dzień. Także komputery, urządzenia do nich podpięte oraz programy, które na nich działają. W efekcie przestają one spełniać nasze oczekiwania: pracują wolniej, zawieszają się lub niektóre funkcje stają się niedostępne. Czy ten efekt wynika tylko z fizycznego zużycia podzespołów? Czy ich wymiana zawsze pomaga? Czy producenci celowo pogarszają jakość oprogramowania i sprzętu? Na te oraz inne pytania odpowie nasz gość; dr hab. inż. Bartosz Walter z Wydziału Informatyki i Telekomunikacji Politechniki Poznańskiej. Bartosz zajmuje się procesami ewolucji i starzenia się oprogramowania. I jest oczywiście członkiem Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.

Nie znam osoby, która nie używa kosmetyków. Każdy ma z nimi jakieś doświadczenia i obserwacje, które nie zawsze są słuszne, bo np. są kwestią przypadku. Na ich podstawie tworzą się mity, które kiedyś przekazywane były podczas towarzyskich spotkań, dziś także podczas dyskusji w sieci. Czy kosmetyki naturalne są lepsze niż syntetyczne? Po co w kosmetykach parabeny? Czy w zimie stosować tylko tłuste kremy? Na te oraz inne pytania odpowie nam dr hab. Beata Grobelna, prof. UG., dziekan Wydziału Chemii. Beata zawodowo zajmuje się otrzymywaniem nanocząstek metali szlachetnych i wykorzystaniem ich w inżynierii materiałowej, spektroskopii oraz w recepturach kosmetycznych.

W ostatnich latach rozmowy na temat zanieczyszczenia powietrza stały się ważnym tematem publicznym. O zanieczyszczeniu hałasem słyszymy wciąż mało. Czym właściwie jest hałas? Czy przebywanie w nim grozi czymś więcej niż problemami ze słuchem? Jak możemy się go ustrzec? Na te oraz inne pytania odpowie nam dr inż. Marcin Zastawnik z Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczy im. Jana Długosza w Częstochowie. Nasz gość jest specjalistą akustykiem. Prowadzi również kanał na YouTube „ProperSound”, firmę doradczą oraz jest członkiem Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.

Gdy Elon Musk pochwalił się czipem łączącym mózg z komputerem jeden z portali internetowych pytał, czy to początek ery cyborgów. Czy tak jest faktycznie? Jakie szanse niesie wspomaganie organizmu człowieka przez rozwiązania technologiczne? Czy mogą pojawić się zagrożenia rodem z filmów SF? Z tematem zmierzy się dr Artur Modliński z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego. Nasz gość jest kierownikiem Centrum Badań nad Sztuczną Inteligencją i Cyberkomunikacją. Zawodowo zajmuje się interakcją człowieka z maszyną, wpływem nowych technologii na pracowników, różnego typu organizacje oraz społeczeństwa. W centrum jego zainteresowań jest zarządzanie post humanistyczne. 

 Suplementy diety opanowały rynek. Można je kupić w aptece, sklepie, a nawet na aukcjach internetowych. Widzimy ich reklamy w telewizji, radiu czy w Internecie. Są naprawdę wszędzie. Czym tak naprawdę są? Czy mogą być niebezpieczne? Jakie błędy można popełnić zażywając je? Na te oraz inne wątpliwości odpowie: Doktor habilitowany nauk farmaceutycznych Agnieszka Zagórska z Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego. Nasza ekspertka jest również wiceprezeską krakowskiego oddziału Polskiego Towarzystwa Farmaceutycznego, a także członkinią Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki.