Te dwa słowa w ostatnich dniach wielokrotnie pojawiało się w przestrzeni publicznej. W tym odcinku sięgamy m.in. do "Leksykonu Wiedzy Wojskowej" wyjaśnia podobieństwa i różnice w zakresie znaczeniowym obu pojęć.

Skoro używamy przymiotnika "niechlujny", to dlaczego nie mówimy "chlujny"? I jakie wobec tego jest językowe przeciwieństwo niechlujności? Dawniej mówiono "chludzić" czyli czyścić, robić porządek. Stąd już całkiem blisko do "schludnego", który funkcjonuje do dziś. Podobna nielogiczność występuje w przypadku "beznadziejnie" - "nadziejnie" nie przechodzi nam dziś przez gardło...

Dlaczego dłuższy o rok dzień nazywamy przestępnym? Czy ma to jakiś związek z "przestępstwem"? Nasi przodkowie mówiąc "przestępny" mieli na myśli to, co "przestąpiono" czyli pominięto. A że 29 lutego pojawia się w kalendarzu tylko raz na 4 lata, to ten dzień nazywano "przestępnym". Później określenie to rozszerzyło się na cały miesiąc oraz rok. Sprawdzamy też czy używając uznawanego za żartobliwe słowa "kradziej" (a nie "złodziej"), popełniamy błąd językowy...

Omawiane przez nas wyrazy - konsolacja, stypa i poczesne - mają związek z obrzędami pogrzebowymi. Skąd się wzięły w naszym języku i co oznaczają oraz czy oznaczają to samo, czy też różne obrzędy. Dowiadujemy się także cóż to takiego jest... tryzna.

Szczery czyli czysty, przejrzysty i bez domieszek. Mamy zatem w polszczyźnie "szczerą prawdę", "szczere złoto" i "szczery" jako przymiotnik opisujący ludzi nie ukrywający swoich zamiarów. Spotykamy też osoby "prawe", którym językowo blisko do prawdy,  czasem przytafiaja się nam "krzywdy", których językowe pochodzenie również wyjaśniamy w tym odcinku.

W tym odcinku rozstrzygamy jedną z najgorętszych kulinarno-językowych zagadek. Czy poprawnym jest napisać "keczup" czy może "keczap"? Jak naprawdę brzmi ta nazwa w ustach Polaków? Po tym odcinku Państwa dyskusje przy grillu na temat tego popularnego sosu już nigdy nie będą pozostawiały wątpliwości co do poprawności słowa.

Czym jest cisza? Czy brak słów może prowadzić do głębszego zrozumienia? I jak doświadczyć ciszy w świecie, który bez przerwy mówi? O tym, między innymi opowiada Małgorzatą Sieradzką-Imhoff - prezeska fundacji "Kannon", filozofka, psychoterapeutka Gestalt w trakcie szkolenia, która od 20 lat praktykuje medytację zen.

Dlaczego w języku polskim powszechnie używamy czasownika "odchudzić", a brakuje logicznie przeciwstawnego "odgrubić", który na pozór wydawałby się bardziej intuicyjny? W tym odcinku rozkładamy na czynniki pierwsze konstrukcję czasowników z przedrostkiem "od-". Tłumaczymy również, dlaczego w tym przypadku to właśnie forma "odchudzić" (czyli: pozbawić grubości, sprawić, by stało się chude) zyskała akceptację i utrwaliła się w mowie, wypierając potencjalne "odgrubienie".

Która forma jest poprawna: "wyprzedaż" czy "wysprzedaż"? Poszukując odpowiedzi na to pytanie trzeba wrócić do historii, kiedy to w języku polskim funkcjonował wyraz "przedać", od którego pochodzi "wyprzedaż". Jednak forma "wysprzedaż", pochodząca od "sprzedaży"... jest także poprawna, choć znacznie rzadziej używane...

Głowę mamy jedną, skąd zatem liczba mnoga w popularnym powiedzeniu? Żeby wyjaśnić te kwestię sięgamy do znaczenia logiki i estetyki w języku, bo to one odgrywają tu kluczowe znaczenie. Na tej samej zasadzie, co wspomniane przysłowiowe "głowy" w polszczyźnie funkcjonuje też "samochód", który - wbrew swojej nazwie - przecież nie chodzi a jeździ.