เมื่อไม่นานมานี้ผมนั่งฟังคอนเสิร์ตหลายคอนเสิร์ตติดๆกันแล้วมันมีคำถามในเชิงที่ว่า แนวทางการแสดงแทบไม่มีอะไรตามตัวทั้งที่ก็มีโน้ตที่เหมือนกัน ที่เอาจริงๆแล้วมันไม่ใช่แค่ดนตรีคลาสสิกอย่างเดียวแต่ว่ามันมีดนตรีทุกประเภทที่ว่าลักษณะการฟังแต่ล่ะเพลงแตกต่างกันแม้หลายครั้งก็มาจากคนเดียวกันนั้นแหละผมเลยอยากจะเปรียบถึงการทำไข่เจียวขี้นมา ในประเด็นที่ว่า "ดนตรีคลาสสิกและไข่เจียว ทำไมการตีความของดนตรีถึงสำคัญ" ถ้าเริ่มจากเราเปิด Youtube เพื่อดูหรือฟังคอนเสิร์ตสักผลงานหนึ่งถ้าไม่นับเรื่องการบันทึกเสียงที่ไม่เหมือนกัน (ซื้งก็มีผลต่อการฟังของเรามากๆแล้ว) เราจะพบว่าการบรรเลงดนตรีมีแนวทางที่หลากหลาย ตามความแนวทางความเข้าใจในมโนสำนึกของผู้แสดงนั้นแหละมันจะมีสิ่งที่เรียกว่า"เสียงที่ถูกต้องตามอุดมคติ" ที่ทุกคนจะไม่เหมือนกันตามประสบการณ์การฟังรวมไปถึงความเข้าใจในดนตรีที่ต่างกัน (หรือไม่เข้าใจเลยก็มี มันก็จะไม่มีความคิดเห็นใดๆ) ผมเลยยกตัวอย่างกับไข่เจียวอาจจะคล้ายๆกับเพลงสักเพลงที่ง่ายอย่างเพลงช้างหรือในดนตรีคลาสสิกอย่าง Flight of the bumblebee ก็ได้เพราะมันมีความความกว้างที่จะตีความขึ้นมา จะทำไข่เจียวมันมีตัวเลือกที่หลากหลายเริ่มจากคุณจะใช่ไข่ไก่หรือไข่เป็ด (อันนี้สำคัญด้วย) จะใช้กี่ฟอง จะใช้กับกระทะแบบไหนแบนรึหรือหม้อ (มันก็ทำได้) จะใส่อะไรลงไปบ้างอย่าง หัวหอม แฮม ผักชี ซีอิ้ว แม้แต่น้ำหรือว่าไม่ใส่อะไรเลยเป็นต้น จะตีไข่แรงมั้ย ใช่อะไรรองกระทะ จะใช้น้ำมัน เนย หรือไม่ต้องใส่เพราะมีกันติดอยู่แล้วเป็นต้น จะทำจนฟูหรือไม่ฟูดี และสุดท้ายควรเจียวนานแค่ไหนถึงคิดว่าดี ไม่น่าเชื่อว่าเมนูที่ง่ายๆมันมีหลายสิ่งที่ต้องตัดสินใจมากมายเพื่อที่สุดท้ายสิ่งที่เห็นกับรสชาติมันไม่เหมือนกันเลย ที่นี้ในการแสดงแนวทางมีคำถามเป็นจำนวนมากอย่างจะใช่นักดนตรีเท่าไหร่แล้วคุณภาพอย่างไร ใครเป็นคนกำกับ จะใช่แนวทางร่วมสมัยหรือตามหลักฐานที่ปรากฏ แสดงที่ไหน ให้ความสำคัญจุดไหนบ้าง เป็นต้น ถึงแม้จะเป็นคำถามอย่างกว้างๆนี้พอนำมารวมวงกันเพื่อแสดงกลับมีข้อแตกต่างในการแสดงหรือแม้แต่คุณภาพการแสดงที่ต่างกันอย่างสิ้นเชิง ท้ายสุดนี้เสียงที่ออกมาที่มาจากข้อจำกัด(หรือไม่จำกัด)ทำให้สะท้อนออกมาให้กับคนฟีงที่มี"เสียงที่ถูกต้องตามอุดมคติ"ที่แตกต่างกัน จะมีทั้งชอบ ไม่ชอบ หรือเฉยๆ(เพราะฟังไม่รู้เรื่อง) ก็มีกับผลงานที่มีความซับซ้อนสูงๆอาจจะทำให้ตีความไม่แตกต่างกันมากนักกับงานที่ไม่ซับซ้อนหรือแม้แต่โดนตีความบ่อยๆทำให้การตีความมีความหลากหลายขึ้นมาจนเกิดแนวทางการแสดงที่หลายหลายเหล่านั้นด้วย เราต่างก็มีความชอบที่ต่างกันมันอาจจะทำให้บางการแสดงที่เป็นชื่นชอบมากกว่าอีกการแสดงก็เป็นได้ อย่างไรก็ดีการฟังที่หลายหลายมันจะช่วยให้ "เสียงที่ถูกต้องตามอุดมคติ" เปลี่ยนไปและเข้าใจความคิดของผู้แสดงมากขึ้นอีกด้วย