ในช่วงหลายเดือนที่ผ่านมา ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทยได้กลายเป็นสถานที่ที่มีบทบาทสำคัญในการแสดงศิลปะระดับชาติและนานาชาติ เช่น การแสดงโขนศิลปาชีพที่จัดเป็นประจำทุกปี และการเป็นสถานที่หลักสำหรับเทศกาล Bangkok's International Festival of Dance and Music ซึ่งมีมายาวนานหลายปี อย่างไรก็ตาม ศูนย์ฯ แห่งนี้ยังเป็นบ้านของวง Royal Bangkok Symphony Orchestra (RBSO) มาตั้งแต่ก่อตั้งวงในชื่อ Bangkok Symphony Orchestra ซึ่งในเวลานั้นยังไม่มีคำว่า Royal ต่อท้ายชื่อถึงแม้ RBSO จะทำหน้าที่เป็นวงออเคสตร้าแห่งชาติในทางปฏิบัติ และเป็นส่วนหนึ่งของประวัติศาสตร์ดนตรีคลาสสิกในประเทศไทย แต่ปัญหาที่สะสมมายาวนานเกี่ยวกับสถานที่จัดแสดงกลับกลายเป็นอุปสรรคสำคัญต่อการพัฒนาของวง รวมถึงศิลปะการแสดงอื่นๆ ที่จัดในศูนย์ฯ แห่งนี้ โดยเฉพาะหอประชุมใหญ่ (Main Auditorium) และหอประชุมเล็ก (Small Auditorium) ที่มีข้อจำกัดซึ่งส่งผลกระทบต่อคุณภาพการแสดงโดยตรง

ปัญหาสำคัญของศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย

1. ความเสื่อมโทรมของสถานที่ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทยเปิดใช้งานมาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2530 และใกล้ครบ 40 ปี แม้ในยุคแรกจะถือว่าเป็นสถานที่ทันสมัยระดับภูมิภาค แต่ขาดการพัฒนาและปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ความน่าสนใจลดลงเมื่อเทียบกับหอแสดงอื่นๆ ที่สร้างขึ้นในภายหลัง เช่น Amphitheatre ที่สามารถจัดงานดนตรีในสวนได้ ซึ่งถูกมองข้ามไปเสียด้วยซ้ำ
2. ระบบราชการที่ล่าช้าแม้ศูนย์วัฒนธรรมจะมีความทันสมัยกว่าสถานที่อื่นที่รัฐดูแล เช่น โรงละครแห่งชาติ แต่ยังขาดการบริหารจัดการที่ดึงดูดใจประชาชนให้มาร่วมกิจกรรมและสนับสนุนศิลปะในระยะยาว จุดเด่นเพียงไม่กี่อย่าง เช่น ค่าเช่าสถานที่ที่ไม่แพงเกินไป และการเดินทางที่สะดวกจากการวางแผนล่วงหน้า กลายเป็นจุดขายที่ช่วยให้ยังมีผู้มาใช้งาน
3. การออกแบบที่ไม่เหมาะสมสำหรับดนตรี หอประชุมทั้งสองแห่งในศูนย์ฯ ไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อการแสดงดนตรีโดยเฉพาะ แม้จะรองรับการแสดงหลายประเภทได้ แต่ไม่ได้หมายความว่าจะทำได้อย่างยอดเยี่ยมในทุกด้าน โดยเฉพาะการแสดงดนตรีคลาสสิก ที่ต้องอาศัยนักดนตรีฝีมือเยี่ยมเพื่อชดเชยข้อจำกัดด้านอะคูสติก
4. ปัญหาอะคูสติกเสียงในหอประชุมใหญ่มีปัญหาเรื่องความไม่สมดุล ซึ่งส่งผลต่อคุณภาพการแสดงและความเพลิดเพลินของผู้ฟังโดยตรง ปัญหานี้ไม่ได้กระทบเฉพาะ RBSO แต่รวมถึงวงออเคสตร้าอื่นๆ ที่มาจัดการแสดง
5. คุณภาพของวง RBSO แม้ RBSO จะเป็นวงออเคสตร้าที่มีบทบาทสำคัญในประเทศไทย แต่คุณภาพการแสดงยังคงถูกวิจารณ์อย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะเรื่องเสียงที่ไม่สมดุลและการขาดบุคลากรที่มีฝีมือระดับสากล ซึ่งส่งผลกระทบต่อการดึงดูดผู้ชม นอกจากนี้ ปัจจัยทางการเมืองยังเป็นอีกประเด็นที่ทำให้ศูนย์วัฒนธรรมและการแสดงของ RBSO ถูกหลีกเลี่ยงโดยกลุ่มผู้ชมบางกลุ่ม

ในเดือนนี้ RBSO จะเปิดการแสดงฤดูกาลใหม่ แม้ว่าวงจะไม่ได้มองการแสดงครั้งนี้ว่าเป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลง แต่ผู้ชมยังคงคาดหวังว่าการแสดงครั้งนี้จะเป็นสัญญาณที่ดีในอนาคต ไม่เพียงแต่ในแง่ของคุณภาพดนตรี แต่รวมถึงการพัฒนาศูนย์วัฒนธรรมให้เหมาะสมกับบทบาทในฐานะศูนย์กลางศิลปะและวัฒนธรรมของประเทศ

การพัฒนาสถานที่จัดแสดง รวมถึงการสนับสนุนวงออเคสตร้าในระดับประเทศ เป็นสิ่งจำเป็นที่ไม่อาจมองข้าม หาก RBSO และศูนย์วัฒนธรรมสามารถแก้ไขปัญหาที่คาราคาซังได้สำเร็จ อนาคตของดนตรีคลาสสิกในประเทศไทยอาจสดใสและได้รับความสนใจในระดับสากลมากยิ่งขึ้น