ลมยาวคือลมปกติ ที่จิตรู้อาศัยนิมิตคอยดูตามระยะเวลาของลมที่ไหลออก ของลมที่เข้าอันเป็นลมปกติ อันนี้คือขั้นที่ 1 ของอานาปานสติจะเกิดความสงบอย่างรวดเร็ว

8:00 ศีลวิสุทธิ (ความหมดจดแห่งศีล) จิตตวิสุทธิ (ความหมดจดแห่งจิต) ทิฏฐิวิสุทธิ (ความหมดจดแห่งทิฏฐิ)

ในอานาปานสติ พอเราผ่านขั้นที่ 1,2 พอเข้าสู่ขั้นที่ 3 เราจำเป็นจะต้องรู้ 3 เรื่องนี้เพราะ

ศีลวิสุทธิ ความระวังอย่างบริสุทธิ์ เมื่อเราอยู่ที่นิมิต และรู้ลมยาวตามกาลเวลาที่มันไหล เมื่อเข้าสู่ลมสั้น 

จิตที่คอยระวังในการรู้ลม จิตที่ระวังนั้น(การคอยระวัง)เป็นจิตศีลวิสุทธิ และตัวที่ระวังเป็นอธิศีลสิกขา 

จิตตัวที่รู้ลงไปอย่างบริสุทธิ์ เป็นจิตตวิสุทธิ ตัวรู้ตัวนั้นเป็น อธิจิตสิกขา 

การเห็นนิมิตก็ดี การเห็นศีลวิสุทธิก็ดี การเห็นจิตวิสุทธิก็ดี การเห็นลมหายใจออก ลมหายใจเข้าก็ดี การเห็นนั้นให้สังเกตไม่มีอะไรปนเปื้อนเลย เมื่อนิมิตชัด ลมชัด การเห็นอันเกิด ณ ขณะนั้น ไม่มีอะไรแปดเปื้อนเลย การเห็นนั้นเป็นทิฏฐิวิสุทธิ ตัวที่เห็นนั้นเป็นอธิปัญญาสิกขา

ในอานาปานสติภาวนา สติสัมปชัญญะที่เกิดขึ้นนั้น เขาจะเป็นปัจจัย เป็นเหตุ เกิดร่วมกับหิริโอตตัปปะ หมายความว่า ถ้ากำลังแบบเบาๆ นิมิตชัดบ้างไม่ชัดบ้าง อกุศลธรรมแบบหยาบๆที่อาจเกิดขึ้นได้จากการกระทบ จะถูกล้างออกไป ด้วยอำนาจของหิริโอตตัปปะ และถ้าเราเดินอานาลึกขึ้นไป ละเอียดลมไป สติสัมปชัญญะ จะแข็งแรง คมมากขึ้น หิริโอตตัปปะมีกำลังเพิ่มขึ้น อำนาจของอกุศลที่ละเอียดลงไปกว่านั้นก็จะถูกกำจัดออกไป จึงเรียกว่าขัดเกลา ในขณะที่จิตอยู่กับนิมิตรู้ลมหายใจ ในขณะนั้นจะไม่เกิดอกุศล ถ้าเกิดอกุศลแสดงว่าจิตผู้รู้ออกจากนิมิต 

อานาปานสติ สามารถตัดสังโยชน์ เป็นลำดับ ลำดับ ลงไปได้ด้วย ในระหว่างที่เราเดินอานาไป สามารถเป็นอริยบุคคลได้ทุกขั้น เพราะไม่จำเป็นต้องตัดสังโยชน์โดยตรง ที่ขั้นอนิจจานุปัสสี

เรื่องของศีล สมาธิ ปัญญา เป็น อธิศีล อธิจิต อธิปัญญาขึ้นได้ในอานาปานสติ ขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3 นี้ ที่ลมหายใจชัด ความปรากฏชัดของนิมิต เป็นแค่เครื่องอาศัย 

เราต้องต่อยอดการปฏิบัติควบคู่ไปกับการนั่ง ญาณในการทำสติของอานาปานสติ มี 32 ญาณ คือ อานาปานสติ 16 ขั้น x 2 ลมออกและลมเข้า

เมื่อมีสติ นิมิตชัด ลมหายใจชัด จิตน้อมเข้าไปเพื่อรู้การหายใจนั้นเป็นฉันทะ มีสติรู้การไหลของลมหายใจจนสุดลมหายใจออก เป็น 1 ญาณ

ตัวที่จะประสานงานกับฉันทะคือความปราโมทย์ ความปราโมทย์จะทรงตัวกับจิต รู้สึก สุข สงบ ร่าเริง ข้างใน ไม่ง่วง ไม่ดำดิ่ง ไม่ต้องอาศัยกาย

ตัวรู้ที่รู้ลมหายใจนั้นคือ สติสัมปชัญญะ และตัวสัมปชัญญะนั้นเป็นญาณ จนถึงวิปัสสนาญาณ เห็นทุกอย่างตามความเป็นจริง

#อานาปานสติ #สติปัฏฐาน #ปฏิบัติธรรม #สมาธิ #สมาธิภาวนา #นั่งสมาธิ #วิปัสสนา #วิปัสสนากรรมฐาน #ปัญญา #ธรรมะในชีวิตประจำวัน #ธรรมะ #พระธรรมเทศนา #พุทธศาสนา #คำสอน