ไม่รู้แจ้ง ธรรมชาติ ที่อาศัยกันเกิดขึ้น

ไม่รู้แจ้ง ปฏิจจสมุปบาท

ย่อมออกจากทุกข์ไม่ได้

ความรู้ในปฏิจจสมุปบาท คือ อริยสัมมาทิฏฐิ

การเรียนคำสอนของพระพุทธเจ้านั้นจำเป็นสูงสุด

หากเรียนรู้ไม่แจ่มแจ้ง จะสุ่มเสี่ยงที่จะกล่าวตู่พระศาสดา ด้วยคำที่ไม่จริง

หากเรียนรู้ไม่แจ่มแจ้งในแก่นคำสอน เพื่ออกจากทุกข์ จะสุ่มเสี่ยง ที่จะกล่าวผิด เพราะเรียนมาไม่ดี

อาจาร์แป๊ะ กล่าวถึงคุณธรรมอาจารย์เก่ง

ส่วนหนึ่งของการกล่าวถึงคุณธรรมของอาจารย์เก่ง

อริยสาวก ทุกท่านต้องมี อริยสัมมาทิฏฐิ

ความรู้ในปฏิจจสมุปบาท หรือ ธรรมสิบหมวดนี้ เป็นอริยสัมมาทิฏฐิ

ปราศจากความรู้นี้ จะไม่สามารถเดินมรรคได้เลย

ท่านเหล่านี้จะมีสัญญา ตามความเป็นจริง คือเห็นสรรพสิ่งทั้งปวง

ว่าเป็นธรรมชาติที่อาศัยกันเกิดขึ้น ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ เป็นอนัตตา

การฝึกเดินมรรค เพียงเพื่อให้เป็นแนวทาง

ส่วนการเข้าถึง การรู้แจ้ง จนละวางได้ ต้องอาศัยการน้อมไป

ทั้งนี้ขึ้นกับอินทรีย์ของแต่ละท่าน

การอยู่ด้วยธรรม เป็นเรื่องของอริยสาวก

ผู้มีอริยสัมมาทิฏฐิ

สมัยที่แสดงธรรม ก็เดินมรรคด้วย อยู่ด้วยธรรมด้วย

สมัยที่ฟังธรรม ก็เดินมรรคด้วย อยู่ด้วยธรรมด้วย

สมัยที่สวดสาธยายธรรม ก็เดินมรรคด้วย อยู่ด้วยธรรมด้วย

สมัยที่โยนิโสมนสิการ ก็เดินมรรคด้วย อยู่ด้วยธรรมด้วย

ซึ่งปุถุชนผู้ไม่มีอริยสัมมาทิฏฐิ ต่อให้มีกิจกรรมสี่อย่างนี้

แต่นั่นก็ไม่ใช่การอยู่ด้วยธรรม เพราะคนๆนั้นเดินมรรคไม่เป็น

วันสุดท้ายที่ได้กล่าวธรรมบนโลกมนุษย์ ของอาจารย์เก่ง

อาจารย์เก่ง เป็นผู้มีบุญ มีปัญญา รู้แจ้งปฏิจจสมุปบาท

น้อมไปในการมนสิการโดยแยบคาย ในปฏิจจสมุปบาท อยู่เนืองนิจ

สัมปรายภพอันประเสริฐ ย่อมปรากฏ แก่ผู้มีปัญญา รู้แจ้งปฏิจจสมุปบาท