จารึกที่ปราสาทพระขรรค์ระบุว่า ณ บริเวณที่เป็นสมรภูมิรบซึ่งพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ ได้รับชัยชนะเด็ดขาดเหนือพวกจามนั้น นอกจากจะโปรดฯให้สร้างปราสาทชัยศรี หรือปราสาทพระขรรค์แล้ว ยังทรงสร้างสระชัยศรี หรือเกาะราชยศรี ในราว พ.ศ.๑๗๓๔ ไว้เป็นที่ประดิษฐานปราสาทแห่งหนึ่ง ซึ่งภายหลังเรียก “ปราสาทนาคพัน” สำหรับเป็นสระน้ำใช้ชำระล้างบาปและรักษาพยาบาลเหล่าทหารที่บาดเจ็บจากศึกสงคราม ตลอดจนรักษาพสกนิกรของพระองค์ที่เจ็บไข้ได้ป่วย อาจกล่าวได้ว่า “ปราสาทนาคพัน” มีสถานะดั่ง “โรงพยาบาลประจำพระนครหลวง” ในสมัยพระเจ้าชัยวรมันที่ ๗ 

.

ขอขอบคุณ ผู้สนับสนุนร่วม กองทุนส่งเสริมงานวัฒนธรรม กรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ที่เป็นส่วนหนึ่งของการเดินทางครั้งนี้