ที่นี่ไต้หวัน –29 ก.ย. 63-ปลาซันมะ(ชิวเตาอวี๋-秋刀魚) “ปลาดาบแห่งฤดูใบไม้ร่วง” รสชาติหวานมันอร่อย!!

       วันนี้มีเรื่องของปลาซันมะมาเล่าสู่กันฟังค่ะ ปลาซันมะภาษาจีนเรียกว่า “ชิวเตาอวี๋-秋刀魚” เป็นปลาที่นิยมรับประทานในช่วงฤดูใบไม้ร่วง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์ของไต้หวันนิยมนำมาปิ้งย่างหรือบาร์บิคิว ทั้งนี้ กิจกรรมที่คนไต้หวันนิยมทำในช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์ นอกจากจะกินส้มโอกินขนมไหว้พระจันทร์ชมจันทร์แล้ว ยังมีอีกกิจกรรมหนึ่งก็คือการปิ้งย่างหรือบาร์บีคิวหรือภาษาจีนเรียกว่า “เข่าโร่ย-烤肉”เข่า-烤แปลว่า ปิ้งย่าง โร่ย-肉แปลว่าเนื้อ แต่ว่าช่วงเทศกาลไหว้พระจันทร์ที่มีการปิ้งย่างก็ไม่เพียงแต่เป็นเนื้อสัตว์ อย่าง หมู วัว ไก่ เท่านั้นนะคะ ยังมีอาหารทะเลทั้งหลาย เช่น กุ้ง หอย ปู ปลา ปลาหมึก เป็นต้น แล้วก็ยังมีผักอีกหลายชนิดที่แก้เลี่ยนหรือเพิ่มเส้นใยอาหาร อย่างเช่น พริกหยวกสีต่างๆ หน่อไม้น้ำ ข้าวโพด หรือผักอื่นๆที่สะดวกในการปิ้งย่าง ซึ่งกิจกรรมปิ้งย่างหรือบาร์บีคิวก็เป็นวัฒนธรรมการกินอาหารที่ส่งเสริมให้คนในครอบครัวรับประทานอาหารพร้อมกัน นั่งวงล้อมเตา ปิ้งย่างไปด้วย กินไปด้วย คุยไปด้วย ทาซอสไปด้วย และมีเสียงหัวเราะไปด้วยที่ช่วยสร้างอรรถรสความอร่อยของการกิน

ชาวประมงที่จับปลาได้จะทำการแช่แข็งทันทีเพื่อเป็นการรักษาความสด

       อย่างไรก็ตาม เทศกาลไหว้พระจันทร์ปีนี้ราคาของปลาซันมะหรือชิวเตาอวี๋ที่จับได้ในช่วงฤดูใบไม้ร่วงแพงขึ้น ราคาแพงปรับสูงขึ้น 55% เมื่อเทียบกับปีที่แล้ว ทั้งนี้ปริมาณที่จับได้น้อยลง แต่ก็มีปริมาณเพียงพอต่อความต้องการของตลาด สำหรับการย่างหรือปิ้งปลาซันมะนั้น จะใช้ทั้งตัวโดยไม่ต้องควักไส้ออก จะมีกลิ่นเฉพาะตัว ถ้ากินถูกไส้ปลาจะออกรสขมนิดๆ กลิ่นค่อนข้างคาว แต่ว่าย่างแล้วก็อร่อยเพราะมีไขมันเยอะ ขณะย่างจะมีไขมันไหลเยิ้ม หวานธรรมชาติ เนื้อละเอียด ปลาซันมะเป็นปลาที่มีประโยชน์กับร่างกายมากมาย มีวิตามินหลายชนิด ไม่ว่าจะเป็นแคลเซียมและธาตุเหล็กก็มีเยอะ มีกรดไขมันโอเมกา-3 ที่มีบทบาทสำคัญต่อโครงสร้างและการทำงานของสมอง ตับ และระบบประสาท มีไขมันปลาที่ประกอบไปด้วย EPA และ DNA ที่มีส่วนช่วยป้องกันการอุดตันของเลือด และบำรุงสมอง เรียกว่าเป็นปลาที่มีประโยชน์ต่อคนทุกวัย ไม่จำกัดเพศจริงๆ และที่สำคัญราคาถูกเมื่อเทียบกับปลาชนิดอื่นๆ

ปลาซันมะย่าง

      สำหรับเรือประมงที่จับปลาซันมะของไต้หวันก็คล้ายๆ กับเรือประมงที่จับปลาหมึก โดยส่วนใหญ่ประมาณเดือนมิ.ย.หรือก.ค.ชาวประมงทั่วไปก็จะกลับไต้หวันหลังจากการจับปลาไปแล้วครั้งหนึ่ง จากนั้นประมาณเดือนส.ค.ก็จะเตรียมตัวออกทะเลรอบใหม่เพื่อไปจับปลาซันมะที่มหาสมุทรแปซิฟิกเหนือ จนกระทั่งเดือนพ.ย.หรือเดือนธ.ค.ก็จะกลับไต้หวันและเตรียมเปลี่ยนตาข่ายจับปลา จากนั้นชาวประมงจะเดินเรือไปยังหมู่เกาะฟอล์กแลนด์หรือหมู่เกาะมัลบีนัส ซึ่งเป็นกลุ่มเกาะตั้งอยู่ในหมู่เกาะแอตแลนติกใต้บนไหล่ทวีปปาตาโกเนียเพื่อจับปลาหมึก การจับปลาซันมะหรือชิวเตาอวี๋นั้น ชาวประมงที่จับปลาได้ก็จะทำการแช่แข็งทันทีเพื่อเป็นการรักษาความสด จากนั้นจะมีเรือบรรทุกมาถ่ายปลาซันมะที่จับได้นำกลับมายังไต้หวัน ส่วนเรือประมงที่จับปลายังคงจับปลาต่อไป ซึ่งกล่าวได้ว่าปลาซันมะแช่แข็งที่ชาวประมงจับได้และขายตามท้องตลาดไต้หวันตั้งแต่เดือนส.ค.เป็นปลาสดที่อยู่ในช่วงฤดูกาล

หลังจับปลาซันมะที่แช่แข็งแล้วบรรทุกกลับมายังท่าเรือ

      จางจื้อเซิ่ง(張致盛) อธิบดีกรมประมงชี้ว่า ปีนี้ปริมาณปลาซันมะที่จับได้ถือว่าต่ำที่สุดในรอบหลายปีที่ผ่านมา ตั้งแต่เดือนส.ค.จนกระทั่งปัจจุบัน ปริมาณที่จับได้มีเพียง 20-30% ของปีที่แล้ว ราคาขายขายในท้องตลาดไต้หวันประมาณกิโลกรัมละ 70-80 เหรียญไต้หวัน แต่เนื่องจากฤดูการจับปลาซันมะยังไม่หมด ปริมาณที่จับได้ในปีนี้มีเท่าไหร่ยังไม่สามารถระบุได้แน่ชัด จางจื้อเซิ่งยังกล่าวด้วยว่า ไซเคิลหรือวงจรชีวิตของปลาซันมะสั้น ปริมาณที่จับได้จะไม่แน่นอน แต่อาจจะเป็นผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงอากาศ น้ำทะเลที่มีอุณหภูมิสูงขึ้น ทำให้ปลาซันมะเปลี่ยนเส้นทางการว่ายน้ำกลับ และยังมีผู้ประกอบการประมงบอกว่า ปัจจุบันปลาที่จับได้ส่วนใหญ่ เป็นปลาซาร์ดีนที่อยู่ในน้ำทะเลที่มีอุณหภูมิสูงกว่า อย่างไรก็ตาม เรื่องนี้คงต้องอาศัยหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่กำลังอยู่ในช่วงของการสำรวจด้วย นอกจากนี้ ราคาของปลาซันมะในประเทศญี่ปุ่นเองก็เช่นกัน ปีนี้แพงขึ้นมากๆ และอยู่ในภาวะขาดแคลนปลาซะด้วย ปลาซันมะถือเป็นปลาที่นิยมบริโภคในช่วงฤดูใบไม้ร่วงของประเทศญี่ปุ่นมาก เพราะว่ารสชาติอร่อยที่สุดในช่วงนี้ มีความมัน ตัวอวบอ้วน เนื้อนุ่ม ปลาซัมมะเป็นหนึ่งในปลาไม่กี่ชนิดที่มีไขมันมากกว่าโปรตีน เนื่องจากมีการสะสมไขมันไว้มากเพื่อใช้ในหน้าหนาว จนมีการกล่าวว่าเป็น “ปลาราชาแห่งฤดูใบไม้ร่วง” หากนำไปปิ้งย่างหรือบาร์บิคิวด้วยเตาถ่านก็ยิ่งส่งกลิ่นหอมที่เรียกน้ำย่อยได้ดีเลยทีเดียว คนญี่ปุ่นนิยมนำมาย่างมากที่สุด โดยย่างกับเกลือหรือย่างกับซีอิ๊วก็ได้ หรือว่าจะกินดิบๆ ก็ได้เช่นกัน แต่ว่าปีนี้ญี่ปุ่นจับได้ปริมาณน้อยมากๆ ราคาแพงหูฉี่ แหล่งข่าวเปิดเผยว่า ปลาซันมะขายในญี่ปุ่นสูงสุดคิดเป็นเงินไต้หวันตัวละ 1,700 เหรียญไต้หวัน ทำให้ร้านขายอาหารซีฟูดหรือร้านซูชิต้องหยุดขายเมนูที่ใช้ปลาซันมะ เปลี่ยนไปใช้ปลาอื่นที่ถูกกว่า

ข้าวปลาซันมะย่าง