แม้ราคาหอยลายจะสูงขึ้น แต่ชาวประมงกลับยากจนลงเพราะสภาพอากาศสุดขั้วทำให้หอยตายง่าย คุณภาพน้ำแย่ลงจนเกิดวงจรน้ำเสียและโรคระบาด โชคดีที่จุลินทรีย์สังเคราะห์แสง (PSB) ช่วยฟื้นฟูคุณภาพน้ำและลดโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ ปัจจุบันเทคโนโลยีนี้มีราคาถูกและมีการถ่ายทอดองค์ความรู้ฟรี จึงจุดประกายความหวังให้วงการหอยลายไต้หวันอีกครั้ง

   โดยปกติ สารอินทรีย์ในบ่อ เช่น เศษอาหารและซากสิ่งมีชีวิต จะสลายตัวเป็นแอมโมเนียไนโตรเจน (氨氮) และไนไตรท์ (亞硝酸鹽) ก่อนจะเปลี่ยนเป็นไนเตรต (硝酸鹽) ต่อไป ซึ่งแอมโมเนียไนโตรเจนและไนไตรท์มีพิษสูงต่อหอยลาย ขณะที่ไนเตรตกลับช่วยส่งเสริมการเจริญของสาหร่ายที่เป็นแหล่งอาหารของหอยลาย แต่เนื่องจากอัตราการรอดของหอยลายต่ำมาโดยตลอด ชาวประมงจึงมักเพิ่มความหนาแน่นของการเลี้ยงเพื่อให้ได้ผลผลิตเพียงพอ ส่งผลให้สารพิษในบ่อ เช่น แอมโมเนียไนโตรเจนและไนไตรท์ สะสมในระดับที่สูงเกินไป ทำให้หอยลายต้องอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสมเป็นเวลานาน ส่งผลเสียต่อการเจริญเติบโตและอัตราการอยู่รอดอย่างชัดเจน

   กัวหยางเจิ้ง(郭楊正) นักวิจัยจากสถาบันวิจัยพัฒนาอุตสาหกรรมอาหาร เผยว่า จุลินทรีย์สังเคราะห์แสงช่วยฟอกน้ำและย่อยของเสียในบ่อเลี้ยงแม้ในสภาพไร้ออกซิเจน ลดสารพิษอย่างแอมโมเนียและไฮโดรเจนซัลไฟด์ นอกจากนี้ยังช่วยยับยั้งเชื้อโรคอย่างวิบริโอที่มักระบาดหลังฝนตกหรืออากาศร้อน จึงช่วยรักษาสมดุลน้ำและลดความเสี่ยงต่อหอยลายอย่างมีประสิทธิภาพ

   รอง ศ.ไช่หมิงอันเผยว่า เดิมผลิตภัณฑ์จุลินทรีย์สังเคราะห์แสงมีราคาสูงถึง 3,000 เหรียญไต้หวันต่อ 6 ลิตร แต่เมื่อถ่ายทอดสูตรและเทคนิคการเพาะเลี้ยงเอง ต้นทุนจึงลดลงจนเหลือไม่กี่สิบเหรียญไต้หวันต่อ 20 ลิตร เขาย้ำว่าจุลินทรีย์ไม่ใช่ยารักษาโรค แต่เป็นอาหารเสริมที่ต้องใช้ต่อเนื่องจึงเห็นผล ทีมวิจัยยังช่วยตรวจคุณภาพน้ำ-สาหร่ายในบ่อหอย ทำให้ชาวประมงอย่างสวี่เฮ่าหรู(許顥襦) เพิ่มผลผลิตได้แม้สภาพอากาศแปรปรวน แต่ความเข้าใจนี้ยังไม่แพร่หลายในกลุ่มชาวประมงรุ่นเก่า ที่มักคาดหวังผลลัพธ์ทันทีจึงไม่กล้าลองใช้งาน

   จุลินทรีย์สังเคราะห์แสงมีประโยชน์ต่อคุณภาพน้ำและการควบคุมโรค แต่ต้องใช้ให้เหมาะสมกับสภาพแวดล้อม เพราะความเข้มข้นและสายพันธุ์ต่างกัน ศ.ไช่หมิงอันแนะให้ชาวประมงปรึกษาผู้มีประสบการณ์หรือหน่วยงานวิชาการ ขณะเดียวกัน ทีมนักวิจัยยังร่วมตรวจวิเคราะห์สาหร่ายในบ่อเลี้ยง ส่งผลให้ผลผลิตหอยลายเพิ่มขึ้นถึง 40% ล่าสุด กรมประมงเตรียมจัดอบรมหลักสูตรจุลินทรีย์ฯ ฟรีในเดือนกรกฎาคม 2025 เพื่อขยายผลสู่เกษตรกรทั่วประเทศ

สภาพหอยลายตายเป็นจำนวนมาก

จุลินทรีย์สังเคราะห์แสงช่วยฟื้นฟูฟาร์มเลี้ยงหอยลาย