ภาวะขาดแคลนไข่ไก่ในไต้หวัน

มีหลายคนบ่นว่าไปซื้อไข่ไก่ที่ซุปเปอร์มาร์เก็ตไม่มีสักฟอง เหลือแต่ไข่เค็ม ไข่เยี่ยวม้า มีคนแซ่จางในนครนิวไทเปโพสต์ข้อความในโซเชียลบอกว่า อยู่จนแก่ตอนนี้อายุ 80 ปีแล้ว ไม่เคยเจอเหตุการณ์ที่ซื้อไข่ไก่ไม่ได้ คราวนี้มาดูว่า สาเหตุของการขาดแคลนไข่ไก่ในไต้หวันเป็นเพราะอะไร? นอกจากเป็นเพราะการปรับขึ้นราคาของอาหารสัตว์ที่ทำให้ต้นทุนการเลี้ยงไก่ไข่สูงขึ้น ผู้อยู่ในวงการเลี้ยงไก่บอกว่า เป็นเพราะการระบาดของไข้หวัดนกในไก่ก็เป็นสาเหตุหนึ่ง แต่ว่าเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ต่างไม่ต้องการให้กล่าวถึงเรื่องโรคระบาด เพราะถ้าพูดถึงจะกลายเป็นเรื่องใหญ่ที่ส่งผลกระทบต่อธุรกิจการเลี้ยงไก่ไข่ หนุ่มแซ่เฉิน เกษตรกรเลี้ยงไก่ไข่ตำบลฟางย่วนเมืองจางฮั่วบอกว่า ปีที่แล้วสภาพของแม่ไก่ไข่ที่ซื้อมาเลี้ยงไม่เหมือนเมื่อ 2 ปีก่อน รู้สึกว่าแม่ไก่ไข่ไม่ค่อยแข็งแรง เหมือนกับว่าไก่ไม่ได้ฉีดวัคซีน นายเฉินสืบหาข้อมูลได้ข่าวว่าเดือนมี.ค.ปีที่แล้วขาดแคลนวัคซีน ซึ่งวัคซีนที่ว่านี้คือวัคซีนป้องกันโรคกัมโบโร(Gumboro หรือ Infectious Bursal Diseases:IBD) แล้ววัคซีนIBD เกี่ยวข้องกับไข้หวัดนกอย่างไร? คำตอบคือเมื่อไก่ไม่ได้ฉีดวัคซีนIBD ไก่จะมีภูมิต้านทานต่ำติดหวัดง่าย ซึ่งไข้หวัดนกว่าไปแล้วก็คือไก่เป็นหวัดนั่นเอง เมื่อไก่ไม่สบาย อ่อนแอ ก็ล้มตาย และในปีนี้สภาพของไก่ติดเชื้อรุนแรงกว่าเมื่อ 2 ปีที่แล้วด้วย ยกตัวอย่าง ฟาร์มเลี้ยงไก่ที่เมืองจางฮั่วมีไก่ตายนับแสนตัว เพียงแค่ 1 เดือนที่ผ่านมา เมืองจางฮั่วได้ฆ่าไก่ไปแล้วกว่า 155,000 ตัว นอกจากนี้ ยังมีปัจจัยอีกประการหนึ่งที่ทำให้ไก่เป็นไข้ง่ายนั่นก็คือการเลี้ยงไก่ในฟาร์มแบบระบบปิดที่ปัจจุบันนิยมกัน เมื่เกิดการระบาดก็ยากที่จะควบคุม เขาคาดว่าไก่ในเขตจางฮั่วถูกฆ่าตายเนื่องจากเป็นไข้หวัดนกมีมากถึง 3 ล้านตัว ตัวเขาเองเลี้ยงไก่มานาน 30-40 ปี ไม่เคยเจอแบบนี้ บางครั้งผู้เลี้ยงไก่ที่ติดเชื้อไข้หวัดนกก็ไม่ยอมแจ้งทางการ เพราะฉะนั้นสถิติที่ทางราชการเผยอาจมีความแตกต่างกันมาก

หิ้งวางขายไข่ไก่ของซุปเปอร์มาร์เก็ตว่างเปล่า เพราะขาดแคลนไข่

นายหง ผู้ประกอบการที่รับผิดชอบขนถ่ายซากสัตว์ปีกในเมืองจางฮั่วบอกว่า ตั้งแต่เดือนพ.ย.ปีที่แล้ว เพียงแค่เดือนเดียว สัตว์ปีกที่ถูกส่งเข้าเตาเผามีมากกว่า 200 ตัน เหตุการณ์แบบนี้ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน ไม่เพียงแต่ไก่เท่านั้น เป็ดก็เช่นกันที่ติดไข้หวัดนก ยิ่งไก่ไข่ที่ตัวเล็ก ตายเยอะมาก คาดว่าอากาศหนาวยิ่งระบาดเพิ่มขึ้น ช่วงระบาดเขาต้องทำงานเพิ่มขึ้น 5-6 ชม./วันเพื่อจับไก่ไปฆ่า บางวันจับไก่ถึงช่วงดึกๆดื่นๆก็ยังมี ซึ่งในความเป็นจริง การระบาดของไข้หวัดนกในไก่ถือเป็นผลกระทบส่วนหนึ่ง แต่ยังมีสาเหตุอื่นซึ่งก็คือผลกระทบจากการระบาดของโควิด 19 ในปีที่แล้วที่ลดการเลี้ยงไก่เสียด้วย ซ่งเถียน(宋田) นายกสมาคมพัฒนาไข่ไก่เมืองเจียอี้และเป็นเกษตรกรผู้เลี้ยงไก่ไข่บอกว่า ปีที่แล้ว เนื่องจากมาตรการป้องกันโรค ห้ามรับประทานอาหารในร้านหรือตลาดกลางคืน ภัตตาคาร ส่งผลให้ราคาของไข่ไก่ตกต่ำ เกิดภาวะไข่ไก่ล้นตลาด ที่ผ่านมา ภาวะไข่ไก่ล้นตลาดแค่มาก 1-2 เดือน แต่ว่าปีที่แล้ว ไข่ไก่ราคาตกนานมาก ตั้งแต่เดือนก.ค.-มิ.ย.ราคาซื้อก็ยังต่ำกว่าต้นทุนมาก เพราะฉะนั้นเกษตรกรที่เลี้ยงไก่ไข่ไม่อยากเปลี่ยนแม่ไก่ล็อตใหม่ ทั้งนี้ ไก่ไข่แต่ละตัวจะออกไข่วันละ 1 ฟองและไม่ไก่ไข่จะมีอายุขัยประมาณ 10 เดือน หากแม่ไก่มีอายุเกิน 1 ปีแล้ว(แม่ไก่แก่)ก็จะเปลี่ยนรุ่นใหม่ นอกจากนี้ หน้าหนาวในปีนี้ อากาศหนาวกว่าปกติ มีแม่ไก่รุ่นใหม่ที่ออกไข่เหลือเพียง 80% คือถ้ามีแม่ไก่อยู่ 1,000 ตัว ก็จะออกไข่ได้แค่ 800 ฟองเท่านั้น ส่วนใหญ่ถ้าเป็นแม่ไก่รุ่นใหม่ที่เลี้ยงโตระดับกลางแล้วขายให้กับฟาร์มเลี้ยงไก่ไข่ จะต้องใช้เวลาเลี้ยง 75 วันถึงจะออกไข่ด้วย จึงทำให้แม่ไก่รุ่นใหม่ออกไข่ไม่ทันกับความต้องการของตลาด

อากาศหนาวและอาหารสัตว์ที่ปรับราคาสูงขึ้น ส่งผลให้ฟาร์มเลี้ยงไก่เมืองจางฮั่วลดการเลี้ยง

หลินเฉาเหลียง(林朝良)ประธานสหกรณ์เลี้ยงไก่ไข่เมืองจางฮั่วบอกว่า ทั่วไต้หวันมีการบริโภคไข่ไก่ประมาณ 120,000 -130,000 ลัง/วัน (ไข่ไก่ 1 ลังน้ำหนัก 12 กก.(20ชั่ง) มีไข่ไก่ประมาณ 200 ฟอง) แต่ว่าตอนนี้มีปริมาณไข่ไก่ที่ส่งไปขายในท้องตลาดเพียง 100,000 ลัง/วัน เพราะฉะนั้นเกิดภาวะขาดแคลนไข่ไก่ 20 -30 % ราคาไข่ไก่จากแหล่งผลิตขายชั่งละ 35 เหรียญไต้หวัน(1ชั่งเท่ากับ 600 กรัม) จากนั้นพ่อค้ารายใหญ่ขายส่งให้กับพ่อค้าขนาดกลาง แล้วพ่อค้าขนาดกลางขายส่งต่อไปยังพ่อค้าขายปลีก แต่ละขั้นตอนมีการบวกราคาไข่ไก่เพิ่มขึ้นชั่งละ 3-5 เหรียญไต้หวัน นอกจากนี้ ช่วงก่อนเทศกาลตรุษจีน ราคาของไข่ไก่ไม่สม่ำเสมอและไม่เป็นหนึ่งเดียวกัน โดยส่วนใหญ่ราคาไข่ไก่จากแหล่งผลิตเมื่อไปถึงผู้ขายปลีกจะบวกเพิ่มประมาณ 10-15 เหรียญไต้หวัน/ชั่ง แต่ถ้าต้องส่งมายังเขตภาคเหนือก็จะบวกค่าขนส่งเพิ่ม 3-5 เหรียญไต้หวัน ซึ่งปัจจุบัน ราคาของขายปลีกของไข่ไก่อยู่ที่ 44-49 เหรียญไต้หวัน/ชั่ง แต่ถ้าอยู่ในเขตภาคเหนือในช่วงก่อนเทศกาลตรุษจีนจะสูงถึง 50 เหรียญไต้หวัน/ชั่งหรือมากกว่านี้ คาดว่าหลังเทศกาลตรุษจีนไปแล้วราคาของไข่ไก่ยังคงสูงอยู่ จนกระทั่งก่อนเทศกาลเช็งเม้งจึงจะคลี่คลายลง

ไข่ไก่ 1 ลัง นน. 12 กก.(ประมาณ 200 ฟอง)