สำนักงานป้องกันชายฝั่ง(Coast Guard Administration :CGA)ของไต้หวัน ได้รับแจ้งเมื่อเดือนพฤศจิกายนปี 2023 พบเรือบรรทุกน้ำมันที่ต้องสงสัยว่าลักลอบขนบุหรี่ และยังบรรจุเห็ดหอมแห้งมากถึง 70 ตันในช่องลับภายในเรือ โจวเจิ้งจาง(周政璋) หัวหน้าทีมสอบสวนชี้ว่า ที่ผ่านมา การลักลอบขนเห็ดหอมแห้งส่วนใหญ่มีผู้จงใจซุกไว้ในตู้คอนเทนเนอร์ของเรือประมง หรือลักลอบนำเข้าจากจีนในปริมาณน้อยและหลายครั้งผ่านมินิลิงค์ระหว่างช่องแคบไต้หวัน แต่ในเดือนพฤศจิกายนถือเป็นการลักลอบขนเข้าไต้หวันปริมาณมากที่สุดในรอบปี

ภาพซ้ายเป็นเห็ดหอมแห้งจากจีน ส่วนภาพขวาเป็นเห็ดหอมแห้งไต้หวัน

   สถิติของกรมศุลกากร ตั้งแต่ปี 2019 ถึงเดือนพฤศจิกายน ปี 2023  ไต้หวันยึดเห็ดหอมแห้งที่ลักลอบนำเข้าจากจีนมากถึง 332 รายการ น้ำหนัก 152 เมตริกตัน มูลค่า 141.8 ล้านเหรียญไต้หวัน มีทั้งเห็ดหอมแห้งทั้งดอก เห็ดหอมแห้งหั่นเส้น และในปี 2019 ได้มีการเก็บตัวอย่างเห็ดหอมแห้งทั้งดอกและเห็ดหอมหั่นเส้น 21 รายการในตลาดไต้หวัน ในจำนวนนี้มีการระบุแหล่งปลูก 10 รายการ มีทั้งจากไต้หวัน ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ เวียดนาม แต่หลังผ่านการตรวจสอบโดยผู้เชี่ยวชาญพบว่ามาจากจีนทั้งหมด นอกจากนี้ ยังมีปรากฏการณ์อีกอย่างคือ เห็ดหอมที่ลักลอบเข้าไต้หวันจากจีนลดลง แต่จากการตรวจสอบในท้องตลาดไต้หวัน เห็ดหอมราคาถูกยังคงขายกันเยอะ

   เมื่อตรวจละเอียดพบว่ามีเห็ดหอมแห้งจากจีนจำนวนมากส่งจากเวียดนาม หากดูตัวเลขการนำเข้าเห็ดหอมจากเวียดนามปี 2009 มีเพียง 3 กก. แต่เมื่อถึงปี 2012 นำเข้าเพิ่มขึ้นเป็น 113 ตัน และมาถึงปัจจุบันเพิ่มขึ้นเกือบ 1,000 ตัน เฉพาะสถิติเดือนมกราคมถึงพฤศจิกายนปี 2023 ไต้หวันมีการนำเข้าเห็ดหอมแห้งจากเวียดนามมากถึง 956 ตันแล้ว มูลค่าเกือบ 1000 ล้านเหรียญไต้หวัน เฉินจงหมิง(陳宗明) ประธานกิตติมศักดิ์ของสมาคมพัฒนาเห็ดไต้หวัน อธิบายว่า เขาเคยเดินทางไปเวียดนามเพื่อตรวจสอบเห็ดหอมในท้องถิ่น และพบว่าผลผลิตเห็ดหอมในเวียดนามมีจำกัด และไม่เพียงพอกับความต้องการในประเทศ จากข้อมูลดังกล่าว เวียดนามนำเข้าเห็ดหอมจีนประมาณ 10,000- 20,000 ตันต่อปี ในขณะที่การนำเข้าเห็ดหอมเวียดนามของไต้หวันก็เพิ่มขึ้นทุกปีเช่นกัน จึงไม่ต้องสงสัยเลยว่า เห็ดหอมแห้งที่ไต้หวันนำเข้าจากเวียดนามล้วนมาจากจีนทั้งหมด

เห็ดหอมแห้งหั่นเส้นลักลอบนำเข้าจากจีน

   สำหรับข้อเสียของเห็ดหอมแห้งจีนทะลักเข้าตลาดไต้หวัน แน่นอน เกษตรกรผู้ปลูกย่อมส่งผลกระทบโดยตรง เพราะที่ผ่านมา เห็ดหอมที่ปลูกในไต้หวันเพียงพอต่อการบริโภคในประเทศ แต่เมื่อมีเห็ดหอมราคาถูกเข้ามาแย่งตลาด ก็ทำให้เห็ดหอมแห้งไต้หวันขายไม่ออกจำนวนหนึ่ง นอกจากนี้ ในเรื่องของความปลอดภัยอาหาร ในไต้หวันอนุญาตใช้ได้เฉพาะยาฆ่าเชื้อรา ไทอะเบนดาโซล (Thiabendazole) โดยใช้กับถุงเพาะเห็ดเพื่อฆ่าเชื้อได้เท่านั้น ในทางตรงข้าม การเพาะเห็ดในจีนมีการใช้ยาฆ่าแมลงมากกว่าร้อยชนิด และสามารถใส่เข้าไปในถุงที่เพาะเห็ดเลย จึงเสี่ยงต่อการมียาฆ่าแมลงและสารตกค้างสูงกว่าเห็ดหอมที่ปลูกในไต้หวัน และเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภคในไต้หวัน ผู้เชี่ยวชาญแนะวิธีเลือกเห็ดหอมแห้ง เช่น ดูฉลากระบุแหล่งผลิต ดูว่าเป็นเห็ดหอมออร์แกนิคหรือปลูกแบบทั่วไป ดูที่ก้านเห็ดถ้าเหลือก้านยาวส่วนใหญ่เป็นของไต้หวัน แต่ถ้าเหลือก้านเห็ดนิดเดียวหรือแทบไม่มีก้านและสีเข้มกว่า แบบนี้เป็นเห็ดหอมมาจากจีนแน่นอน เพราะต้องการลดค่าขนส่ง จึงตัดก้านเห็ดสั้นให้มีพื้นที่บรรจุได้เยอะและเก็บไว้นานจนสีเข้ม หรือใช้วิธีดมกลิ่นถ้าหอมเกินไปอาจผิดปกติและดมดูว่ามีกลิ่นราหรือไม่ด้วย ที่สำคัญราคาถ้าถูกเกินไปก็ไม่ใช่เห็ดที่ปลูกในไต้หวันแน่นอน

ภาพซ้ายเป็นเห็ดหอมแห้งหั่นเส้นจากจีน ส่วนภาพขวาเป็นของไต้หวัน