ผู้ที่อยู่เบื้องหลังการพลิกฟื้นผืนดินเค็มแห้งแล้งในหมู่บ้านฉงผู่ ตำบลสุ่ยหลิน เมืองหยุนหลิน ให้สามารถกลับมาเพาะปลูกผักเกล็ดหิมะได้ คือ ศ.หวงอวี้หมิง(黃裕銘) อดีตอาจารย์ภาควิชาวิทยาศาสตร์สิ่งแวดล้อมและดิน มหาวิทยาลัยจงซิง โดยเมื่อ 3 ปีก่อน เขาได้พบกับซูจื้อเฟิน(蘇治芬) ซึ่งขณะนั้นดำรงตำแหน่งเป็นผู้ว่าเมืองหยุนหลิน เธอได้กล่าวถึงพื้นที่ 42 เฮกตาร์(262.5ไร่)ในหมู่บ้านฉงผู่ ซึ่งเป็นที่ดินภายในคันกั้นน้ำซึ่งแห้งแล้งและไร้ประโยชน์มานาน และหวังว่าเขาจะสามารถใช้ความรู้ความเชี่ยวชาญเข้ามาช่วยเหลือ

   ทั้งนี้ หมู่บ้านฉงผู่ เคยเป็นหนึ่งในแหล่งผลิตหน่อไม้ฝรั่งที่สำคัญของไต้หวัน แต่ด้วยสภาพพื้นที่ต่ำ ทำให้น้ำทะเลหลากเข้าท่วมเป็นประจำ เมื่อกว่า 30 ปีก่อน รัฐบาลจึงสร้างคันกั้นน้ำขึ้นเพื่อปกป้องหมู่บ้าน แต่ผลลัพธ์กลับกลายเป็นการกักเก็บเกลือและความแห้งแล้งไว้ภายในดิน

ผืนดินรกร้างแตกระแหง ชั้นบนยังมีเกล็ดเกลือ ในหมู่บ้านฉงผู่

   หลังจากที่ดินภายในคันกั้นน้ำถูกจัดเป็น “เขตระบายน้ำ” แม้ยังเป็นกรรมสิทธิ์ชาวบ้าน แต่ถูกจำกัดการใช้ประโยชน์ ไม่สามารถก่อสร้าง ขุดบ่อ หรือใช้น้ำใต้ดินได้ เกษตรกรแม้จะมีสิทธิทำการเกษตรในทางทฤษฎี แต่ขาดแคลนน้ำจนทำไม่ได้จริง ส่งผลให้เกษตรกรรมเสื่อมถอย หมู่บ้านฉงผู่เหลือเพียงผู้สูงอายุ คนรุ่นใหม่แม้อยากกลับมา ก็ไม่สามารถพึ่งพาผืนดินได้ โครงการช่วยเหลือก็มีข้อกำหนดที่เข้มงวดจนเข้าไม่ถึง ศ.หวงอวี้หมิงจึงเริ่มสำรวจ พบว่าดินมีเกลือสะสมสูง น้ำใต้ดินอยู่ตื้นแค่ 60 ซม. จำเป็นต้องปลูกพืชลำต้นสูง แต่กลับผิดกฎหมายในเขตนี้ ทำให้ไม่สามารถฟื้นฟูเกษตรกรรมได้ง่ายนัก

หลังปลูกผักเกล็ดหิมะ เก็บตัวอย่างชั้นดิน เพื่อวัดการเปลี่ยนแปลงของความเค็มในดิน

   เพราะเชื่อว่า “แม้ดินแห้งแล้งก็สมควรได้รับความรัก” ศ.หวงอวี้หมิงจึงเริ่มมองหาพืชที่ทนเค็มและใช้น้ำน้อย จนพบ ผักเกล็ดหิมะ (Mesembryanthemum crystallinum) ซึ่งเติบโตได้แม้เพียงน้ำค้าง และทนดินเค็มได้ดี งานวิจัยจากมหาวิทยาลัยคอร์เนลยังชี้ว่า พืชชนิดนี้เจริญในน้ำเค็มระดับปานกลางดีกว่าน้ำจืด จึงเหมาะกับพื้นที่ขาดน้ำหรือปนเปื้อน นอกจากนี้ แม้ตลาดยังเล็ก แต่ผักชนิดนี้มีราคาขายปลีกสูงและศักยภาพทางเศรษฐกิจ โดยสามารถดูดเกลือจากดิน ช่วยกักเก็บน้ำในต้น และหากปลูกระยะยาว อาจช่วยฟื้นฟูดินเค็มและลดผลกระทบจากน้ำทะเลรุกได้ในอนาคต

ผักเกล็ดหิมะที่ปลูกได้มีความงดงาม

   ศ.หวงอวี้หมิงมองว่าผักเกล็ดหิมะไม่ใช่แค่พืชผัก แต่มีศักยภาพในอุตสาหกรรมชีวภาพและความงาม งานวิจัยจากอียิปต์และลิเบียเผยว่าพืชนี้มีสารต้านอนุมูลอิสระ ต้านแบคทีเรีย และชะลอความเสื่อมของเซลล์ อีกทั้งยังช่วยยับยั้งวัชพืช

   จากการคำนวณเบื้องต้น เพียง 1/4 เฮกตาร์ อาจให้ผลผลิตถึงหนึ่งตัน สร้างรายได้หลักหมื่นถึงหลักแสนเหรียญไต้หวัน ศ.หวงจึงผลักดันการตั้งกลุ่มผลิตและจำหน่าย พร้อมระบบตรวจสอบย้อนกลับ และแนะนำให้ผู้บริโภคซื้อโดยตรงจากชาวบ้าน เพื่อสร้างความมั่นใจให้เกษตรกรกล้าปลูกต่อ

ผักเกล็ดหิมะประกอบเมนูเลิศรส