مارگزیدگی سالانه جان صدها هزار نفر را می‌گیرد و بسیاری را دچار معلولیت دائمی می‌کند، اما پادزهرهای فعلی محدودیت‌های زیادی دارند. در این اپیزود به سراغ یک کشف علمی شگفت‌انگیز و بحث‌برانگیز می‌رویم که در مجلهٔ معتبر Cell منتشر شده است: ساخت یک پادزهر بسیار قوی و گسترده‌اثر با استفاده از خون مردی به نام "تیم فرید".

تیم فرید، کلکسیونر و علاقه‌مند به مارها، با تزریق کنترل‌شده سم مار به خودش و تحمل بیش از ۲۰۰ مارگزیدگی، سیستم ایمنی بدنش را به شکلی باورنکردنی مقاوم کرده است. حالا دانشمندان با ترکیب پادتن‌های استثنایی خون او با یک داروی موجود (وارسپلادیب)، کوکتلی ساخته‌اند که در آزمایش‌ها توانسته موش‌ها را در برابر سم ۱۹ گونه مار مرگبار از خانواده Elapidae (مثل کبرا، مامبا و تایپان) محافظت کند.

در این قسمت می‌شنوید:

• داستان تیم فرید و چگونگی مقاوم‌سازی بدنش در برابر سم مار.
• جزئیات علمی این پادزهر جدید: چگونه پادتن‌های خنثی‌کننده گسترده‌اثر (Broadly Neutralizing Antibodies) و داروی وارسپلادیب با هم کار می‌کنند؟
• اهمیت این کشف برای میلیون‌ها نفر در سراسر جهان که در معرض خطر مارگزیدگی هستند.
• ملاحظات اخلاقی پیرامون استفاده از نتایج خود-آزمایی‌های پرخطر تیم فرید.
• چالش‌ها و امیدهای آینده برای تولید یک پادزهر جهانی، ارزان‌تر و در دسترس‌تر.

با ما همراه باشید تا درباره این پیشرفت مهم در درمان مارگزیدگی بیشتر بدانید.

توضیح و تعریف سادهٔ کلمات و اصطلاحات تخصصی بکار رفته در این اپیزود:

1. پادزهر (Antivenom): دارویی که برای درمان مارگزیدگی استفاده می‌شود و اثر سم مار را در بدن خنثی می‌کند. مثل یک پادزهر اختصاصی برای سم مار.
2. آنتی‌بادی / پادتن (Antibody): مولکول‌های دفاعی کوچکی هستند که سیستم ایمنی بدن ما برای مبارزه با میکروب‌ها یا مواد خارجی (مثل سم مار) می‌سازد. مثل سربازهای ویژه‌ای که فقط به یک دشمن خاص حمله می‌کنند.
3. سیستم ایمنی (Immune System): سیستم دفاعی بدن ماست که شامل سلول‌ها و ارگان‌های مختلفی می‌شود و وظیفه‌اش محافظت از بدن در برابر بیماری‌ها و عوامل خارجی مثل میکروب‌ها و سموم است.
4. وارسپلادیب (Varespladib): نام یک داروی خاص است که جلوی فعالیت یکی از مواد آسیب‌رسان رایج در سم بسیاری از مارها را می‌گیرد. این ماده می‌تواند به بافت‌های بدن آسیب بزند و وارسپلادیب مانع کارش می‌شود.
5. کوکتل (Cocktail): در این مورد، به معنی ترکیبی از چند ماده مختلف (در اینجا، پادتن‌ها و داروی وارسپلادیب) است که با هم مخلوط شده‌اند تا اثر قوی‌تر یا گسترده‌تری داشته باشند.
6. خانواده Elapidae: یک گروه یا خانواده بزرگ از مارهای سمی در طبقه‌بندی علمی است که ویژگی‌های مشترکی دارند. مارهای معروفی مثل کبرا، مامبا، تایپان و مار مرجانی در این خانواده قرار می‌گیرند.
7. کبرا، مامبا، تایپان (Cobra, Mamba, Taipan): نام چند نوع مار بسیار سمی و خطرناک است که در این تحقیق، پادزهر جدید توانسته سم آن‌ها را خنثی کند.
8. پادتن‌های خنثی‌کننده گسترده‌اثر (Broadly Neutralizing Antibodies): نوع خاصی از پادتن‌ها (سربازهای دفاعی بدن) هستند که می‌توانند نه فقط سم یک نوع مار، بلکه سم چندین نوع مار مختلف را شناسایی و خنثی کنند. این ویژگی باعث می‌شود بتوان از آن‌ها برای ساخت پادزهرهای وسیع‌الطیف استفاده کرد.
9. ملاحظات اخلاقی (Ethical Considerations): بررسی اینکه آیا یک کار یا تحقیق از نظر درستی و انصاف و رعایت حقوق (در اینجا، حقوق و سلامت فردی که خود را در معرض خطر قرار داده) قابل قبول است یا خیر.
10. خود-آزمایی (Self-experimentation): به معنی انجام آزمایش روی بدن خود است، کاری که تیم فرید با تزریق سم به خودش انجام داده است.
11. پادزهر جهانی (Universal Antivenom): هدف نهایی دانشمندان، یعنی ساخت یک نوع پادزهر که بتواند برای درمان مارگزیدگی ناشی از انواع بسیار مختلف مارها (در حالت ایده‌آل، همه مارها) مؤثر باشد و دیگر نیازی به تشخیص دقیق نوع مار نباشد.

متن اصلی خبر

مقاله اصلی در سایت Cell

تصویر کاور: مار کبرای شاهی

منبع تصویر: Joel Sartore/Photo Ark/Nature Picture Library