The peculiar nature of traditional Burmese names is, they usually do not have last names or family names. Instead, they’re chosen based on the day of the week a person is born. In other words, when you hear someone’s full name, you can often tell which day of the week he or she was born on.

Not only that, in Burmese astrology, the weekday of your birth also determines your spiritual animal, compatible marital allies, incompatible business partners, and your lucky number. In this episode, my cohost Mol Mol from BLAY, Burmese language academy of Yangon, and I discuss the astrological system known as နေ့နဲ့နံ (nayt naet nane). What’s in a name? It could be your Destiny for a start. (Music clips from Uppbeat.io.)

Vocabulary

နေ့နံ weekdays and names, part of Burmese astrology

တနင်္လာ Monday

အင်္ဂါ Tuesday

ဗုဒ္ဓဟူး Wednesday

ရာဟု Period between Wednesday and Thursday

ကြာသပတေး Thursday

သောကြာ Friday

စနေ Saturday

တနင်္ဂနွေ Sunday

တိရစ္ဆာန် animal

ကျား tiger, Monday planet’s animal

ခြင်္သေ့ lion, Tuesday planet’s animal

ဆင် elephant, Wednesday planet’s animal

ဟိုင်းဆင် tuskless elephant, Rahu planet’s animal

ကြွက် rat, Thursday planet’s animal

ပူး guinea pig, Friday planet’s animal

နဂါး mythical serpent, Saturday planet’s animal

ဂဠုန် Garuda, Sunday planet’s animal

အက္ခရာ alphabet

ဗျည်း consonant letters

စနေသား Saturday-born male

အင်္ဂါသမီး Tuesday-born female

ဂြိုဟ် planet

ဂြိုဟ်မွှေတယ် to suffer the ill effects of a planet

ဦးသာ စိန်ပန်း ဒန်းလှ ကိုရှာ / ဥဿာ စိန်ပန်း ဒန်းလှ ကိုရှာ  variations of a verse describing the compatible nuptial pairs

ဓမ္မာ သောက အင်းဝ ရာဇာ a verse describing the incompatible nuptial pairs

ကုသိုလ်လုပ်တယ် to do meritorious deeds

စိတ်ကြီးတယ် to be sensitive, to have a tendency to hold a grudge

စိတ်ကောက်တယ် to be offended, to hold a grudge

မိတ်ဘက် ally, compatible forces

ရန်ဘက် foe, incompatible forces

အရပ်မျက်နှာ the cardinal directions

ယတြာချေတယ် to perform rituals to ward off ill fate

ဗေဒင်ဆရာ fortuneteller

ပွင့်ပွင့်လင်းလင်းပြောရရင် to speak honestly

ပြောင်းပြန်ဖြစ်နေတယ် to be the opposite

စကားများတယ် to be talkative

အမောက်ထောင်တယ် to show off, to raise one’s comb

မာနကြီးတယ် to be proud or aloof

မျက်စောင်း glance

ကြားဖူးနားဝ hearsay

နက္ခတ် astrology

ကိန်းဂဏန်း number

ဝှက်စာ coded message

တစ်စိတ်တစ်ဒေသ a part, a portion

မရေရာဘူး uncertain

ရေသပ်ပယ်တယ် to purify a sacred object with water

Have a question about a Burmese word or phrase you heard here? Send us a message.