دولت بریتانیا در رابطه با غزه از یک "مسئولیت تاریخی" سخن گفته وهمچون فرانسه از آمادگی برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطینی خبر داده است. اما این اقدام بریتانیا به شروطی موکول شده که اجرای آنها به اسرائیل مربوط میشود.پس از اعلام موضع فرانسه در روز پنجشنبه گذشته، بریتانیا نیز اعلام کرده که ممکن است کشور فلسطین را به رسمیت بشناسد. این اقدام اواخر سپتامبر و همزمان با مجمع عمومی سازمان ملل متحد انجام میشود، البته در صورتی که دولت اسرائیل گامهای اساسی برای پایان دادن به وضعیت در نوار غزه برندارد.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا این موضوع را پس از نشست اضطراری کابینهاش در روز سهشنبه (۱۹ ژوئیه) اعلام کرد. او همچنین خواستار آن شد که اسرائیل به صلحی پایدار و بلندمدت متعهد شود.
در بیانیه دفتر نخستوزیری بریتانیا آمده است که از جمله گامهای مورد انتظار، موافقت اسرائیل با ازسرگیری فوری کمکرسانی سازمان ملل به مردم غزهبرای پایان دادن به قحطی است. افزون بر آن، اسرائیل باید با آتشبس موافقت کرده و بهروشنی اعلام کند که قصدی برای الحاق بخشهایی از کرانه باختری ندارد.
در واکنش، وزارت خارجه اسرائیل این تصمیم احتمالی بریتانیا را رد کرد و در بیانیهای در شبکه ایکس (توییتر سابق) نوشت: «اسرائیل بیانیه نخستوزیر بریتانیا را رد میکند».
این وزارتخانه تأکید کرده که چنین اقدامی درواقع "پاداشی به حماس" است و به تلاشها برای دستیابی به آتشبس در نوار غزه آسیب میزند.
در همین حال، وزیر خارجه بریتانیا دیوید لامی در سخنرانیای در نیویورک بار دیگر تهدید بریتانیا برای به رسمیت شناختن کشور فلسطین را تکرار کرد و از دولت بنیامین نتانیاهو، بهشدت انتقاد کرد. او گفت: «اگر اسرائیل به رنج و درد مردم پایان ندهد، دولت بریتانیا در چارچوب احساس مسئولیت تاریخی خود کشور فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت.»
لامی در سخنرانی خود در تالار بزرگ مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «رد راهحل دوکشوری توسط دولت نتانیاهو، اشتباه است، هم از نظر اخلاقی و هم از نظر راهبردی. این تصمیم به منافع مردم اسرائیل آسیب میزند و تنها مسیر ممکن برای سازگاری و صلح پایدار را مسدود میکند.»
مقصود از "راهحل دوکشوری"، تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی در کنار اسرائیل است؛ بهگونهای که هر دو کشور بهصورت صلحآمیز در کنار یکدیگر زندگی کنند. این راهحل، از منظر حقوق بینالملل و در سطوح دیپلماتیک، هدفی رسمی و شناختهشده برای پایان دادن به منازعه اسرائیل و فلسطین محسوب میشود.
در حال حاضر، کنفرانسی با موضوع تحقق راهحل دوکشوری در سازمان ملل متحد در نیویورک به ابتکار فرانسه و عربستان سعودی در حال برگزاری است. اسرائیل و ایالات متحده آمریکا از این کنفرانس انتقاد کرده و در آن حضور ندارند.
امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه هفته گذشته به عنوان اولین کشور عضو گروه ۷ اعلام کردکه فلسطین را بهعنوان یک کشور مستقل به رسمیت خواهد شناخت.
در حال حاضر، تقریباً ۱۵۰ کشور عضو سازمان ملل متحد، فلسطین را بهعنوان یک کشور مستقل به رسمیت شناختهاند. با این حال، برخی از کشورهای مهم غربی، از جمله آمریکا که دارای حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل است، هنوز چنین اقدامی نکردهاند. همچنین آلمان نیز فلسطین را بهعنوان یک کشور به رسمیت نمیشناسد.
وزیر خارجه بریتانیا در ادامه سخنرانی خود تأکید کرد که هیچ توجیهی برای رنج و مصیبتهای موجود در نوار غزه وجود ندارد و تنها یک وظیفه روشن وجود دارد: پایان دادن به آن. او گفت: «کودکان از گرسنگی رنج میبرند و کمکهای قطرهچکانی اسرائیل، جهان را شوکه کرده است. این نقض آشکار ارزشهای منشور سازمان ملل متحد است.»
کارشناسان بینالمللی امنیت غذایی اخیراً در مورد وخامت سریع وضعیت انسانی در این منطقه محاصرهشده هشدار دادهاند.
تقاضاها از حماس
در عین حال، نخستوزیر بریتانیا کییر استارمر در جلسه کابینه اعلام کرد که مطالبات از گروه اسلامگرای حماسهمچنان پابرجاست. این مطالبات عبارتاند از:
آزادی تمام گروگانهای اسرائیلی،
موافقت با آتشبس،
پذیرش این نکته که حماس نقشی در حکومتداری غزه نخواهد داشت،
و نیز زمین گذاشتن سلاحها.
استارمر افزود: «در آستانه مجمع عمومی سازمان ملل (در ماه سپتامبر)، بررسی خواهیم کرد که طرفین تا چه اندازه این خواستهها را اجرا کردهاند. پس از آن تصمیم نهایی درباره به رسمیت شناختن کشور فلسطین اتخاذ خواهد شد.»
آلمان عجلهای ندارد
نماینده دولت فدرال آلمان در جریان یک سخنرانی در سازمان ملل متحد در نیویورک، از دولت اسرائیل خواست تا در سیاستهای خود در قبال مناقشه خاورمیانه تجدید نظر کند. فلوریان هان، وزیر مشاور دولت آلمان، در کنفرانس سازمان ملل درباره راهحل دوکشوری تأکید کرد: «آلمان همواره قاطعانه از موجودیت کشور اسرائیل و مردم آن دفاع خواهد کرد.»
هان در ادامه گفت که به رسمیت شناختن کشور فلسطین، همانند آنچه فرانسه اعلام کرده، برای آلمان در حال حاضر مطرح نیست. او افزود: «ما بهعنوان آلمان گفتهایم که یک دولت فلسطینی را ترجیحاً در پایان مذاکرات مربوط به راهحل دوکشوری به رسمیت خواهیم شناخت. این همچنان موضع ماست، اما در عین حال میبینیم که سیاست کنونی دولت اسرائیل دقیقاً در جهت مخالف آن حرکت میکند.»
هان این سیاستها را "کاملاً نادرست" توصیف کرد و گفت که این مسیر در خدمت منافع امنیتی بلندمدت اسرائیل نیز نیست.
او در پایان خاطرنشان کرد که اسرائیل باید با تشکیلات خودگردان فلسطین وارد مذاکراتی جدی شود تا راهحلی برای تشکیل دو کشور مستقل که در کنار یکدیگر بهطور مسالمتآمیز زندگی کنند، به دست آید.