By Dziki Bez
Nagrania z Festiwalu Myśli Abstrakcyjnej
Wszyscy wiemy, że należy „wyjść poza antropocentryzm”, ale propozycje, jak to zrobić, jest wiele i często są one wzajemnie sprzeczne. Co więcej, po bliższym zbadaniu wiele z nich okazuje się znacznie mniej przydatnymi narzędziami, niż można było sądzić z początku....
Celem wykładu jest przedstawienie wybranych koncepcji związanych z kwestią emancypacji w perspektywie współczesnej. Zasadniczo emancypacja jest procesem włączania do sfery równości osób lub z niej wykluczonych (z różnych względów). Wydaje się, że współcześnie problem braku emancypacji został zażegnany, a w...
Co właściwie leczy choroby psychiczne? Wyłącznie farmakoterapia? Jaką rolę w procesie zdrowienia mają oddziaływania psychospołeczne: miłość, rodzina, edukacja, ale też: pieniądze, klasa społeczna, kapitał? I czym właściwie jest „choroba psychiczna”? Jednostką biomedyczną, odstępstwem od normy, a może patologicznym przedłużeniem cech,...
Utopie, jak wiadomo, są zarazem miejscami, które (jeszcze) nie istnieją, jak i miejscami dobrymi do życia – czymś jednocześnie abstrakcyjnym, odległym, zmyślonym i konkretnym, namacalnym, prozaicznym. Wydaje się zatem, że podmiot zdolny konstruować utopie powinien być w stanie rozgościć się...
Ekosocjalizm to kierunek myślowy, który wyłamuje się z prostego podziału na to, co praktyczne i teoretyczne. I choć ma wiele obliczy, wszystkie postulują radykalną transformację społeczno-ekonomiczną i stworzenie alternatywnego modelu społecznego, który wyeliminuje ekonomiczną niesprawiedliwość i neokolonialną opresję oraz uwzględni...
W tomie „Pawilony” (Wydawnictwo J) z 2019 roku Dominik Bielicki szukał znaków potencjalnych utopii we wczesnym kapitalizmie lat '90 i '00, gdzie „na obrzeżach utrzymuje się jeszcze / stan chwiejnej normalności”: w prostym designie etykiety keczupu Włocławek, wypożyczalni filmów Beverly...
Temat spotkania będzie skupiał się na sposobie odniesienia do przyjemności i pragnienia kobiecego w ramach psychoanalizy freudowskiej. Psychoanaliza u swoich źródeł była przedsięwzięciem kobiecym. To kobiety powołały ją do życia: jako pacjentki, ale także pomysłodawczynie metody (Anna O. – Berta...
Przyjemność to od zawsze temat zapalny. Już od czasów starożytnych trwa wojna hedonistów z antyhedonistami, a także debata na temat tego, czym właściwie jest przyjemność, brakiem trosk czy taplaniem się w rozkoszy. Nowoczesną etyką jest post-epikurejska, hedonistyczna szkoła utylitaryzmu. Nowoczesność...
Czy możliwy jest świat, w którym Mick Jagger osiągnie wreszcie satysfakcję? Czy w rewolucji jest miejsce na przyjemność? Albo przyjemność jest właśnie jej celem i środkiem? Te pytania, bliskie kontrkulturze lat 60., warto zadać i dzisiaj. Być może nadszedł czas,...
W etyce, przyjemność choć akceptowana rzadko traktowana jest jako poważna wartość moralna. Oprócz kilku chwalebnych wyjątków, filozofowie postrzegają przyjemność raczej jako dodatek do cnotliwego życia, niż jego sens. Postaramy się odczarować pojęcie przyjemności i zwrócić należyte miejsce temu jednemu z...
Czymże jest nuda? Wszak człowiek i w nudzie niejedno przeżywa! Od dwóch i pół wieku mamy w świecie zachodnim boom na nudę, prawdziwą hossę: akcje nudy stoją coraz wyżej, ludzi znudzonych jest coraz więcej. Zarazem (od parudziesięciu zaledwie lat) trwa...
Wyobraźnia robi z igły widły, a jak się uda, to robi i coś z niczego. Dlatego jest taka ważna, bo przecież niczego jest wokół wielokrotnie więcej niż czegoś. Świetnie wiedzieli o tym Themersonowie, a ich „Przygoda człowieka poczciwego”, o której...
Dlaczego powinniśmy mieć odwagę być śmieszni? Czym różni się wyobraźnia socjologiczna C.W. Millsa od wyobraźni ontologicznej? Czym jest wyobraźnia barokowo i kto doznał epifanii w Citroenie? I wreszcie jak zawalczyć o zmianę rzeczywistości, przy jednoczesnym dostrzeganiu tych, którzy zostają w...
„Wyobraźnia (…) otwiera oczy, które teraz widzą inaczej” Gaston Bachelard. W epoce romantyzmu zmieniło się radykalnie zarówno pojmowanie sztuki jak i tego, jak działa ludzki umysł. Według słynnego twierdzenia M.H. Abramsa, metaforę umysłu jako zwierciadła zastąpiła metafora, wedle której „rzuca...
„Wyobraźnia jest władzą urzeczywistniania tego, czego nie ma”. Właśnie dlatego wymyka się ścisłemu opisowi – nie podlega historycznym prawom, nie da się jej kontrolować ani sporządzić instrukcji jej użycia. A jednak, jak przekonują Cornelius Castoriadis, Michel de Certeau, Silvia Federici,...
O tym, co słychać w polityce, jaka pogoda będzie w listopadzie, czy wakacje w tym roku były cieplejsze niż w zeszłym, a także o tym, czy domki w Jazdowie prezentują się atrakcyjnie – porozmawiają Jacek Dobrowolski i Tomasz Stawiszyński.
Jak rozmawiać o filozofii dialogu dzisiaj, by nie zrobił się z tego wykład podejścia, które przecież trudno nazwać doktryną? Albo historyczny przegląd nazwisk? Otóż można zastanowić się – co też zrobimy – jaka wrażliwość stoi za tą filozofią (bądź: jaka...
Filozofowie, teoretycy literatury i badacze języka zgadzają się obecnie co do tego, że metaforą i ironią posługujemy się nie tylko w literaturze, ale także w języku potocznym i w dyskursie naukowym. Nie są one tylko ozdobnikami, ale pełnią ważne funkcje...
Wyobraź sobie, organizmy, które odżywiają twoje ciało, leczą, ujawniają tajemnice wszechświata, wielokrotnie w dziejach naszej cywilizacji przyczyniły się do rozwoju ludzkiej percepcji, a w dobie ogarniającego nas kryzysu ekologicznego są niezastąpione w rozwiązywaniu kluczowych problemów naszej planety. Organizmy, które są...
Zdaniem Kanta pewien rodzaj komunikacji obywa się bez pojęć. To uczuciowość, która „udziela się nie jako myśl”. Jak jednak można komunikować uczucia? Jak o nich mówić, skoro trzeba do tego użyć słów i myśli? Jeśli uczucia są komunikowalne, lecz komunikacja...
Dziś alienacja wydaje się słowem-wytrychem, którym opisuje się wszystko i rozstrzyga każdy problem. Stała się synonimem poczucia wyobcowania, rozpadu więzi, niezdolności zrozumienia się i nawiązania dialogu. Z ekonomii politycznej przeniknęła do analiz życia codziennego, stosunków społecznych, relacji międzygatunkowych i miejsca...
W typowych sytuacjach posługujemy się pytaniami głównie po to, by dowiedzieć się, która z odpowiedzi na dane pytanie jest prawdziwa. Czy jednak wszystkie pytania są typowe? Czy nie możemy posłużyć się pytaniem po to, aby raczej poinformować kogoś o czymś,...
Punktem wyjścia wykładu jest test Turinga. Zajmiemy się więc głównie kwestiami mówienia i myślenia – maszyn, ale też ludzi. Prowadząca opowie o różnych pomysłach, domysłach, pomówieniach i niedomówieniach związanych ze sztuczną inteligencją. Postaramy się znaleźć odpowiedzi m.in. na następujące pytania:...
Czy nasze rozmowy podobne są tym, które toczyli np. starożytni? Aparat mowy się nie zmienił, języki troszeczkę, ale w gruncie rzeczy mamy podobne tematy, bolączki, pytania jak ci, którzy zapełniali w przeszłości tę samą przestrzeń swoją mową. Zapraszamy na wielobarwną...
Wydaje się, że konstrukcja języka pozwala nam rozmawiać na dowolne tematy. Używamy go, by mówić o sprawach życia codziennego, zagadnieniach naukowych, ale też o dobru i złu, pięknie i brzydocie, Bogu i sensie życia. Czy ta niezwykła elastyczność języka nie...
