Tej nocy dr Kuba idzie głębiej w genetykę, nadal mówiąc ludzkim głosem.

Odcinek jest także na youtube w wersji z kotami.

Czym zajmuje się epigenetyka? Dla porządku przypominamy, co to są mutacje (odc. #041). Jednak skąd biorą się zmiany, choć DNA zostaje takie samo? Nawijamy DNA na szpulki.

Wprowadzamy pojęcie metylacji i od razu przechodzimy do przykładów.

Przykład pierwszy: babska specyfika — para chromosomów XX, efekt mozaiki i ciałko Barra.

Przykład drugi: dramatyczny STREPTOKOKUS (Streptococcus pneumoniae) — w jaki sposób radzi sobie z zarażaniem? Sukcesy bakterii.

Przykład trzeci: bliźnięta jednojajowe, czyli naturalne klony. Skąd biorą się różnice?

Przykład czwarty: przelatujemy przez hormony stresowe. Brzemienny eksperyment z kortyzolem u samców myszy.

Dygresja: przyszedł Zły Major Witek z pytaniem o wszy (a propos odcinka o prehistorii).

Uwaga! Konkurs na najlepszy rysunek pt. "Co by było, gdyby Park Jurajski był filmem o wszach". Można wygrać brownie upieczone przez Kubę. Szczegóły w odcinku.

Przykład piąty: imprinting, czyli dziedziczone spotkanie mutacji z metylacją, w dwóch syndromach: Angelmana i Pradera-Williego.

Przykład szósty: nowotwory to efekt nie tylko mutacji.

Przykład siódmy: serotonina i depresja. Parę słów o dopaminie i dygresja o oksytocynie.

Przykład ósmy: miażdżyca i wpływ silnego stresu w młodości na przyszłe choroby.

Przykład dziewiąty: dieta! też wpływa na metylację naszych genów! Dieta matki a zdrowie potomstwa.

Przykład dziesiąty: choroba Alzheimera. Stały wzór metylacji u chorych. Sukces ewolucyjny pewnych chorób.

Przykład jedenasty: różnice w metylacji genów wynikające z różnych sposobów przyjścia na świat. Dygresja na temat rodzajów porodów i konsekwencjach medycznych (niemetylacyjnych).

Przykład dwunasty: których genów dotyczą zmiany metylacyjne po matce palącej w ciąży?

Wnioski. Jak ważna jest epigenetyka dla genetyki i na jakie pytania pomaga nam zacząć odpowiadać? Dodatkowa hipoteza dotycząca gwałtownego przyspieszenia ewolucji człowiekowatych.

Bonus! Usiądźcie na ławie oskarżonych o współudział! Planujemy kolejny odcinek składający się z ciekawostek i jest to doskonała okazja, żeby odpowiedzieć na Wasze pytania z biologii. Nie ma wstydu! W zasadzie nie ma głupich pytań! Pytajcie o wszystko (w miarę możliwości z biologii). Do końca czerwca będę notować, co Was interesuje, a w wakacje przygotujemy notatki i nagrywamy.

Słowa fachowe: metylacja, wirulencja, specjacja, imprinting.

Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów.

Elementy muzyczne stworzył Piotr Bendyk specjalnie dla Nerdów Nocą. Inne jego utwory można pobrać na stronie xtd.evil.pl. Zdjęcie Kuby (c) Piotr Kucharski, zdjęcie Kaji (c) Michał Krawczyk.

Nerdy Nocą drzemią w różnych miejscach w internecie! Dołącz do naszego pochrapywania np. na discordzie.