De Rotterdamse haven staat aan de vooravond van een van de grootste veranderingen in haar geschiedenis. Waar het decennialang draaide om groei, fossiele energie en logistieke slagkracht, moet het grootste industriecluster van Europa nu richting nul uitstoot, circulariteit en strategische veerkracht. Maar hoe stuur je zo’n omslag in een tijd waarin alles tegelijkertijd beweegt? Zo’n verandering is geen kwestie van plannen en uitvoeren, maar een fundamentele herordening van systemen, belangen en denkbeelden. Precies dat is het domein van transitiemanagement – en nergens in Nederland wordt zo zichtbaar hoe groot en weerbarstig die opgave is als in de Rotterdamse haven.

Over die grote opgaven gaat deze aflevering. We spreken met Victor van der Chijs, voorzitter van Deltalinqs – de vereniging die meer dan 95 procent van alle bedrijven in het Rotterdamse haven- en industriegebied vertegenwoordigt – en met Derk Loorbach, directeur van Drift en een van de grondleggers van het transitiemanagement. Waar Victor midden in de dagelijkse realiteit zit van een haven die nooit stil mag vallen, kijkt Derk naar de onderliggende patronen: hoe systemen kantelen, waar doorbraken ontstaan en waarom oude spelregels niet meer werken.

De vragen zijn dan ook groter dan ‘hoe verduurzamen we?’. Het gaat om systeemkeuzes. Wie bepaalt de richting? Welke kaders horen bij een post-fossiele economie? Hoe houd je koers wanneer geopolitieke turbulentie, energiecrises en grondstoffenschaarste elkaar blijven opvolgen? En hoe werkt transitiemanagement wanneer de overheid tegelijk scheidsrechter, bondgenoot én versneller moet zijn – maar soms zelf nog niet weet welke waarden voorrang moeten krijgen?

In deze aflevering gaat vaste host Christiaan van der Kaaij met beide gasten in gesprek over het kantelen van een industriecluster dat 80 procent van zijn activiteiten in twintig jaar ziet veranderen, over het spanningsveld tussen toekomst ontgrendelen en oude structuren loslaten, en over wat transitiemanagement betekent wanneer de bestemming nog niet vaststaat, maar er wél richting nodig is.