Het verhitte debat na de gewelddadige novembernacht van 2024 legt bloot hoe diepgeworteld het wij-zij-denken in onze samenleving is. Het is misschien wel het belangrijkste thema waar Max tijdens zijn zoektocht steeds weer tegenaan loopt.

In deze slotaflevering onderzoekt hij hoe polarisatie precies werkt. Daarvoor spreekt hij met filosoof Bart Brandsma, die al twintig jaar onderzoek doet naar dit onderwerp. Brandsma legt uit hoe polarisatie verschilt van een gewoon conflict: het speelt zich niet af op straat, maar in ons hoofd. Hoe meer we over groepen praten – over “wij” en “zij” – hoe meer brandstof we leveren aan het vuur. Zelfs goedbedoelde pogingen om te verbinden, kunnen dat vuur verder aanwakkeren.

Maar hoe ga je daarmee om wanneer het je taak is om de stad bij elkaar te houden? Max bezoekt Femke Halsema, burgemeester van Amsterdam, in haar ambtswoning. Zij blikt terug op de nacht van de rellen en vertelt over de verwarring en de verhitte reacties die daarop volgden – in een stad waarin de extremen steeds luider worden.

Ook Emile Schrijver, directeur van het Joods Cultureel Kwartier, beschrijft die druk: de noodzaak om voortdurend een positie te moeten kiezen, terwijl hij juist ruimte wil houden voor twijfel, nuance en complexiteit. Hij vertelt hoe het JCK probeert een plek te zijn voor iedereen die zich niet in uitersten herkent – en hoe moeilijk dat is in een tijd waarin gematigdheid vaak als zwakte wordt gezien.

‘7 Dagen in november’ is een podcast van het Joods Cultureel Kwartier, mede mogelijk gemaakt door het Netty Rosenfeldfonds.

Productie: Airborne Network.

Waarom groeien gebeurtenissen waarin Joden of moslims een rol spelen zo vaak uit tot nationale crises? Waarom raken juist deze thema’s aan zulke diepe emoties, en wat zegt dat over de manier waarop we in Nederland naar identiteit en gemeenschap kijken?

Max Boogaard gaat hiervoor in gesprek met cultuurhistoricus David Wertheim, directeur van het Menasseh Ben Israel Instituut. Hij legt uit hoe Joodse onderwerpen in het publieke debat vaak meer zeggen over de mensen die erover praten dan over Joden zélf. 

Historicus Nadia Bouras, verbonden aan de Universiteit Leiden, verelt hoe incidenten als de rellen rond Ajax – Maccabi Tel Aviv kunnen uitgroeien tot een morele paniek: een golf van verontwaardiging waarin oude stereotypen nieuw leven krijgen en politieke agenda’s worden gevoed.

Samen laten ze zien hoe snel op zich staande gebeurtenissen ineens kunnen uitgroeien tot een symbool, als bewijs van iets groters, hoe gemeenschappen tot zondebok worden gemaakt, en hoe angst en politiek elkaar versterken. Hoe is dat mechanisme te herkennen?  En waarom het zo belangrijk is om er weerstand tegen te bieden?

‘7 Dagen in november’ is een podcast van het Joods Cultureel Kwartier, mede mogelijk gemaakt door het Netty Rosenfeldfonds.

Productie: Airborne Network.

Vier maanden na de rellen rond de wedstrijd Ajax – Maccabi Tel Aviv zit podcastmaker Max Boogaard opnieuw in de rechtbank van Amsterdam. Hij hoort de verdachten van de beruchte appgroep Buurthuis 2 verklaren over de antisemitische berichten die zij verstuurden en de rol die zij speelden in het aanwakkeren van het geweld. Het blijkt al snel dat Max zijn ideeën over deze verdachten drastisch moet bijstellen…

Om te begrijpen hoe het tijdens deze novembernacht zo uit de hand kon lopen, spreekt Max met Alette Smeulers, hoogleraar criminologie aan de Rijksuniversiteit Groningen en expert in daderschap bij oorlogsmisdaden en genocide. Zij legt uit hoe groepsdynamiek, emoties en zwakte kunnen leiden tot gedrag dat mensen normaal nooit zouden vertonen. Samen proberen ze te begrijpen hoe woorden kunnen omslaan in daden, en hoe gewone mensen verstrikt raken in een collectieve ontsporing.

‘7 Dagen in november’ is een podcast van het Joods Cultureel Kwartier, mede mogelijk gemaakt door het Netty Rosenfeldfonds.

Productie: Airborne Network.

Als de voetbalwedstrijd Ajax – Maccabi Tel Aviv voorbij is, verandert Amsterdam in de nacht van 7 op 8 november in een toneel van chaotisch en doelgericht geweld. Groepjes mannen op scooters en fatbikes jagen Israëlische supporters en Joodse Amsterdammers op in verschillende delen van de stad met razendsnelle ‘hit and run’ acties. NRC-journalist Bas Blokker schetst de onmacht van de politie en de georganiseerde tactiek van de daders. Ondertussen richt de Joodse gemeenschap met vrijwilligers in allerijl een hulpnetwerk op om mensen in veiligheid te brengen. 

De beelden van het geweld verspreiden zich razendsnel via sociale media. Internationaal wordt gesproken van een pogrom. Zelfs het Israëlische leger kondigt reddingsvluchten naar Amsterdam aan. Burgemeester Femke Halsema reageert op de commotie, en woorden als antisemitisme en pogrom worden al snel onderdeel van het publieke debat.

Maker Max Boogaard wil meer grip krijgen op de mediastorm die Amsterdam even wereldnieuws maakt. Daarvoor spreekt hij af met historicus Bart Wallet. Hij legt uit hoe antisemitisme door de eeuwen heen steeds opnieuw vorm krijgt, van religieuze vijandbeelden tot racistische theorieën, en waarom het zo gevaarlijk is wanneer Joden niet meer als individuen worden gezien, maar als collectief verantwoordelijk worden gehouden.

‘7 Dagen in november’ is een podcast van het Joods Cultureel Kwartier, mede mogelijk gemaakt door het Netty Rosenfeldfonds.

Productie: Airborne Network

De rellen rond de voetbalwedstrijd tussen Ajax – Maccabi Tel Aviv laten een spoor van verontwaardiging achter. Politici, journalisten en opiniemakers buitelen over elkaar heen met verklaringen en veroordelingen. Velen van hen lijken hun verhaal al klaar te hebben. 

Maar wat zit er nu echt achter die explosieve nacht? Wat dreef de relschoppers? En wat zegt hun verhaal over de samenleving waarin we leven?

Podcastmaker Max Boogaard begint zijn zoektocht naar antwoorden in de rechtszaal waar de verdachten terecht staan. Hoe kijken zij terug op hun aandeel in deze nacht en in de conversaties in appgroepen? 

Om een compleet beeld te krijgen van de nacht van 7 op 8 november 2024, gaat Max langs bij NRC-journalist Bas Blokker die samen met zijn collega’s een zeer gedetailleerde reconstructie maakte van deze nacht. 

‘7 Dagen in november’ is een podcast van het Joods Cultureel Kwartier, mede mogelijk gemaakt door het Netty Rosenfeldfonds.

Productie: Airborne Network

In de nacht van 7 op 8 november 2024 wordt Amsterdam opgeschrikt door geweld rond de voetbalwedstrijd Ajax – Maccabi Tel Aviv. Israëlische fans worden opgejaagd, mishandeld en bedreigd. Burgemeester van Amsterdam, Femke Halsema, spreekt daarna van een ‘uitbarsting van antisemitisme’. De Israëlische ambassadeur gebruikt zelfs het woord pogrom. Wereldleiders mengen zich in de discussie. De schok reikt tot ver voorbij de stadsgrenzen; de rellen beheersen wekenlang het publieke debat.

Het laat de 26-jarige podcastmaker Max Boogaard in verwarring achter. Wat is hier precies gebeurd? Waarom maakt deze nacht zoveel los? Wat leert het ons over hedendaags antisemitisme? Wat zijn de onderliggende mechanismen? En welke lessen zijn er te trekken over groepsdenken en polarisatie?

Al deze vragen vormen het begin voor een zoektocht die Max in de 5-delige podcastserie ‘7 Dagen in november’ heeft vastgelegd. Een zoektocht die start op 9 november 2024, de dag na de rellen.

Hij woont rechtszaken tegen de verdachten bij, reconstrueert de rellen minutieus, maar probeert vooral ook deze nacht in een bredere context te bekijken. Daarvoor spreekt hij onder meer met journalisten, historici, hoogleraren, maatschappelijke werkers en de burgemeester van Amsterdam.

‘7 Dagen in november’ is geen reconstructie van de rellen, maar een journalistieke poging om te begrijpen hoe het zover kon komen – en wat het ons vertelt over antisemitisme anno nu. Het resultaat is een diepgravende en persoonlijke en podcast over groepsdenken, radicalisering en de verhalen die we elkaar vertellen in een tijd van polarisatie.

'7 Dagen in november' is een podcast van Joods Cultureel Kwartier, mede mogelijk gemaakt door het Netty Rosenfeldfonds.

Productie: Airborne Network.

Stapels brieven en officiële documenten zijn de stille getuigen van de decennialange zoektocht die Irene en - later ook - Max hebben ondernomen om meer te weten te komen over de schilderijen die aan hen toebehoren. Zonder resultaat: de werken zijn nog altijd onvindbaar. In de gesprekken die Marieke voert met Max, krijgt ze een steeds beter beeld van de waarde die de werken én de zoektocht voor hem hebben. 

Is het mogelijk dat de schilderijen ooit nog ergens boven water komen? En, zo ja, wat zou er dan gebeuren? Marieke duikt de kunstwereld in en spreekt met experts over roofkunst. Daarbij wordt ze onverwacht op een nieuw spoor gezet…

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een podcast van het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum, in samenwerking met het Expertisecentrum Restitutie van het NIOD: Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies.

Het verhaal over de verdwenen collectie Heppner maakte deel uit van de tentoonstelling ‘Beroofd’, die 2024 te zien was in het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum (gemaakt in samenwerking met het Rijksmuseum). 

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een productie van Airborne Network.




Beroofd | Restitutie | Restitutiecommissie | Roofkunst | Nazi-roofkunst | Kunstwerk | Naziregime | Tweede Wereldoorlog | Cultureel erfgoed | Geschiedenis | History | Oorlog | Joden | Jodenvervolging | Joods Cultureel Kwartier | Joods Museum | Nationaal Holocaustmuseum | Beroofd | Tentoonstelling | Gerechtigheid |  Cultuurbezit | Culturele Eigendommen | Nabestaanden | Kunstverzameling | Bureaucratie | Collectie | Compensatie | Gerechtigheid | Max Amichai Heppner | Archieven | Reconstructie | Waardigheid | Burgerrechten | Vrijheid | Rijksmuseum

Na de roof van Albert zijn schilderijen loopt het gezin ook zélf gevaar: Irene is opgepakt door de nazi’s. Met Albert zijn netwerk én een grote hoeveelheid geluk komt ze vrij. Hoe lukt het hen nu nog om uit handen van de nazi’s te blijven?

En hoe zit het ondertussen met de geroofde schilderijen van de Heppners? Welke weg leggen de geroofde eigendommen van Joden af tijdens en na de oorlog? Welke rol speelde de Nederlandse overheid daarbij? En biedt dat aanknopingspunten voor het terugvinden van de schilderijen?

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een podcast van het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum, in samenwerking met het Expertisecentrum Restitutie van het NIOD: Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies.

Het verhaal over de verdwenen collectie Heppner maakte deel uit van de tentoonstelling ‘Beroofd’, die 2024 te zien was in het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum (gemaakt in samenwerking met het Rijksmuseum). 

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een productie van Airborne Network.



Aanvullende bronvermelding: 
Fragment uit 'Kunstschatten terug uit Duitsland' - bioscoopjournaal 9 januari 1950 via openbeelden.nl 



Beroofd | Restitutie | Restitutiecommissie | Roofkunst | Nazi-roofkunst | Kunstwerk | Naziregime | Tweede Wereldoorlog | Cultureel erfgoed | Geschiedenis | History | Oorlog | Joden | Jodenvervolging | Joods Cultureel Kwartier | Joods Museum | Nationaal Holocaustmuseum | Beroofd | Tentoonstelling | Gerechtigheid |  Cultuurbezit | Culturele Eigendommen | Nabestaanden | Kunstverzameling | Bureaucratie | Collectie | Compensatie | Gerechtigheid | Max Amichai Heppner | Archieven | Reconstructie | Waardigheid | Burgerrechten | Vrijheid | Rijksmuseum

Duitsland heeft Nederland bezet. Omdat het de Heppners niet lukt om het land te ontvluchten, zit er niets anders op dan terug te keren naar hun woning in de Amsterdamse Rivierenbuurt - in de hoop dat het wel mee zal vallen. En dat doet het opmerkelijk genoeg ook. Sterker nog, voor Albert en zijn kunsthandel breken zelfs goede tijden aan. 

Maar ondertussen kondigt de bezetter de ene na de andere anti-Joodse maatregel af. Joden worden steeds meer uitgesloten van de samenleveving - en dus ook de Heppners. En daarmee komt 5 november 1941, de dag van de roof, steeds dichterbij…

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een podcast van het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum, in samenwerking met het Expertisecentrum Restitutie van het NIOD: Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies.

Het verhaal over de verdwenen collectie Heppner maakte deel uit van de tentoonstelling ‘Beroofd’, die 2024 te zien was in het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum (gemaakt in samenwerking met het Rijksmuseum). 

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een productie van Airborne Network.




Restitutie | Restitutiecommissie | Roofkunst | Nazi-roofkunst | Kunstwerk | Naziregime | Tweede Wereldoorlog | Cultureel erfgoed | Geschiedenis | History | Oorlog | Joden | Jodenvervolging | Joods Cultureel Kwartier | Joods Museum | Nationaal Holocaustmuseum | Beroofd | Tentoonstelling | Gerechtigheid |  Cultuurbezit | Culturele Eigendommen | Nabestaanden | Kunstverzameling | Bureaucratie | Collectie | Compensatie | Gerechtigheid | Max Amichai Heppner | Archieven | Reconstructie | Waardigheid | Burgerrechten | Vrijheid | Rijksmuseum

Miljoenen eigendommen van Joden zijn tijdens de Tweede Wereldoorlog geroofd door de nazi’s. Marieke de Veer ontdekt dat in het Nationaal Archief in Den Haag nog vele duizenden aangiftes liggen van mensen wiens dierbare bezittingen zijn geroofd. Van gewone gebruiksvoorwerpen tot religieuze objecten - en ook kunst. Heel veel kunst. 

Via onderzoeker Eelke Muller van het NIOD stuit Marieke op de aangifte van de verdwenen collectie Heppner. Achter dat vergeelde stukje papier blijkt een wereld schuil te gaan. Het is het verhaal van Albert Heppner, zijn vrouw Irene en zoon Max. Albert is een vooraanstaand kunsthandelaar, die in Amsterdam is opgeleid door de vermaarde verzamelaar Jacques Goudstikker en in het Berlijn van de jaren ‘20 de basis legt voor een succesvolle kunsthandel. Tot het moment dat Hitler in 1933 aan de macht komt en het klimaat snel grimmig wordt - vooral voor Joden. Het stel ziet zich gedwongen om te vluchten. Maar hoe brengen ze de dierbare kunstcollectie in veiligheid?

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een podcast van het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum, in samenwerking met het Expertisecentrum Restitutie van het NIOD: Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies.

Het verhaal over de verdwenen collectie Heppner maakte deel uit van de tentoonstelling ‘Beroofd’, die 2024 te zien was in het Nationaal Holocaustmuseum en het Joods Museum (gemaakt in samenwerking met het Rijksmuseum). 

‘De verdwenen collectie Heppner’ is een productie van Airborne Network.



Beroofd | Restitutie | Restitutiecommissie | Roofkunst | Nazi-roofkunst | Kunstwerk | Naziregime | Tweede Wereldoorlog | Cultureel erfgoed | Geschiedenis | History | Oorlog | Joden | Jodenvervolging | Joods Cultureel Kwartier | Joods Museum | Nationaal Holocaustmuseum | Beroofd | Tentoonstelling | Gerechtigheid |  Cultuurbezit | Culturele Eigendommen | Nabestaanden | Kunstverzameling | Bureaucratie | Collectie | Compensatie | Gerechtigheid | Max Amichai Heppner | Archieven | Reconstructie | Waardigheid | Burgerrechten | Vrijheid | Rijksmuseum