De manier waarop je je partner toont dat je hem, haar of die graag ziet, is je liefdestaal. Relatietherapeute Sarah Hertens: “Dat kan met woorden, tijd en aandacht, cadeaus, lichamelijk contact ofwel ben je een doener. Meestal overheerst er één taal. Dat heeft te maken met opvoeding en ervaring.” Maarten: “Ik ben een voeler. Ik knuffel de mensen die ik graag zie, véél. Bij de andere talen, val ik wat door de mand” Sarah: “Maak tijd voor mekaar en zet je partner bovenaan je prioriteitenlijst.”

Waarom wenen we? En schiet de ene meteen vol en de ander niet? Psychologe Marie-Anne Vanderhasselt: “Wenen is een reactie van ons lichaam op emoties. Het lucht op. Het is ook cultureel bepaald. Ik was ooit op een begrafenis in Maleisië waar heel luid en fel gehuild werd. Ik had oordoppen nodig”. David Van Ooteghem: “Ik ween nooit! De laatste keer is van mijn kindertijd geleden. Ik ervaar wel verdriet maar er komen géén tranen. Soms vind ik dat vervelend omdat het lijkt alsof niets je raakt.”

Al ooit gehoord van ‘parentificatie’? Een kind neemt taken of verantwoordelijkheden op zich die eigenlijk niet bij zijn of haar leeftijd passen. Nina: “Een kind voelt heel goed aan wanneer mama of papa het moeilijk hebben. En gaat dan zorg opnemen. Als dat van korte duur is of het kind krijgt er erkenning voor, hoeft dat niet erg te zijn. Als het blijft duren, kan het later voor problemen zorgen: altijd zorgen voor anderen, faalangst, geen grenzen stellen... Je kan die patronen wél doorbreken.“

Roddelen: waarom houden we er zo van? Zolang het maar niet over ons gaat natuurlijk... Psycholoog Joris Bruyninckx: “De intentie waarmee je informatie over iemand deelt, is fundamenteel. Wil je gewoon iets meedelen of is het bedoeld als kwaadsprekerij? Ventileren is ook een vorm van roddelen en dat kan ik snappen.” Ann: “Je kan mensen kapot maken met roddels. Zeggen dat bekende mensen ervoor gekozen hebben om in de belangstelling te staan en daarom alles moeten slikken, vind ik écht niet oké!”.

Een diagnose krijgen op late leeftijd. Evy Gruyaert en Nele Reymen zijn beiden ervaringsdeskundigen. Evy: “Ik kreeg er één van ASS, autismespectrumstoornis. Dat heeft mij of mijn leven niet compleet veranderd maar ‘t gaf ergens wel een soort erkenning.” Journaliste en auteur Nele Reymen kreeg onlangs het label ADHD. “Ik dacht: nu zijn al mijn problemen opgelost maar dat was te optimistisch”. Nele schreef haar traject neer in het boek: “Ik heb ADHD en daar komen ze nu pas mee”.

Opgeven en loslaten is soms beter dan doorzetten tegen beter weten in. Dat ervaarde ook Leen Dendievel. Zij gaf na 1 week haar wandeltocht naar Compostella op waar ze al jaren van droomde. “Ik werd er gewoon niet gelukkig van.” Psychologe Sofie Morbée: “Als je mentale gezondheid eronder lijdt en motivatie, ‘moet-ivatie’ wordt, moet je ingrijpen. Maar dat is niet simpel want rond opgeven hangt nog een taboe. We leggen onszelf veel druk op en willen ook voldoen aan de verwachtingen van anderen.“

Waar struggelen jongeren vandaag mee? En is dat erg veranderd in de afgelopen jaren? Kinderpsychiater Lieve Swinnen staat al meer dan 30 jaar in het vak en noemt haar job ‘de mooiste ter wereld’. “Adhd en autisme hebben altijd bestaan. Maar de groep die daarin vastloopt, wordt groter omdat de druk groter is. Veel kinderen struggelen ook met situaties zoals bv een scheiding of pesterijen. We kunnen véél doen voor hen maar het erge is dat ik met een wachtlijst zit. Dat had ik vroeger nauwelijks.”

De omgang met broers en zussen. De oudste, jongste of middelste zijn, bepaalt je dat of niet? En blijven die patronen ook gelden als je al lang het ouderlijk nest bent uitgevlogen. Ann Reymen: “Ik ben de oudste van 3 zussen en ben nog altijd ‘bezorgd’, dat blijft.” Psycholoog Joris Bruyninckx: “Het oudste kind is je testcase. Je haalt als ouders al je pedagogische kaarten boven en hebt principes waar je niet van afwijkt. Bij een tweede en een derde is dat al een pak minder. Je laat meer los.”

Loslaten lijkt simpel maar in de praktijk is het een groeiproces. Anne Cornut, ‘mama van vijf’ op Instagram is er een krak in geworden. Ze schreef het boek ‘Laat het los’ omdat haar volgers haar vaak vragen hoe ze in godsnaam alle ballen in de lucht houdt mét een eigen zaak én een groot gezin. Anne: "Laat de controle los en omarm de chaos die ontstaat. Die hoort bij het leven. Ik heb 5 kinderen, dan moet je leren loslaten.” Joris: “Voor mij is dat moeilijk en het betert niet met ouder worden."

Tegenwoordig wordt het woord ‘toxisch’ heel snel gebruikt. Ook als het gaat over relaties. Maar wanneer zit je in een toxische relatie en hoe geraak je eruit? Vanessa Muyldermans: “Een toxische relatie is een ongezonde relatie waarin je over je grenzen gaat, waarin er niet aan je behoeftes wordt voldaan. Vaak wordt er naar 1 van de 2 partners gekeken. Maar meestal gaat het om een gedeelde verantwoordelijkheid.” Joris Hessels: “Ik ben zeker al over mijn grenzen gegaan. Zeker in mijn jonge jaren.”