YMA Y’N DOWLEN MA

Kanow an seythen ma

Nowodhow Broyow Keltek gans Jerry Sethir

Yn Kembra – Kembra Warlinen

Gorsedh Kembra re dhyllis an rol a dus a vydh enorys y’n solempnyans y’n Eisteddfod Maes dhe amal Wrexham y’n vlydhen ma.

Y fydh degemmerys onan ha dew ugens den, seyth warn ugens yn gwisk glas ha peswardhek yn gwisk gwyrdh. Oll anedha yw henwys ‘Druid’ a-dhia dhew vil ha dewdhek ha liw aga gwisk a dhiskwedh sojet aga ober.

Yn mysk an dus enorys y’n vlydhen ma y fydh gwarier Mark Lewis Jones a wrug rann a dhyskador yeth Kembra dhe Bennsevik Karlo y’n fylm ‘An Kurun’ ha Kapten Kanadi yn Star Wars: The Last Jedi. Genys veu yn Rhosllannerchrugog ogas dhe Wrexham, ev re wrug rann yn kevresyow pellwolok ‘Un Bore Mercher’, ‘Dal y Mellt’ hag ynwedh ‘Game of Thrones’. Keffrys ha bos enorys ev a vydh Lewydh Enorek an Eisteddfod y’n vlydhen ma.

Den a-vri arall y’n rol yw Rhun ap Iorwerth yw Esel Senedh Kembra a-barth Enys Mon ha ledyer Plaid Cymru a-dhia dhew vil tri warn ugens. Kyns dos ha bos esel an senedh ev o onan a’n jornalysi an gwella aswonnys yn Kembra. Ynwedh ev re beu kochyas tus yowynk orth klub rygbi Llangefni. Dew a’y gowetha a vydh degemmerys, jornalysi ynwedh; Dewi Llywyd o presentyas politek S4C dre dheg warn ugens blydhen, ha Dylan Jones.

Nebes soedhogyon an Orsedd a vydh enorys ynwedh; Kerys Jones, gidyores der deg ha dew ugens blydhen, Dylan Wynn Jones (gelwys ‘Dylan Karavans’) drefenn ev dhe ordena park karavan an eisteddfod, ha Dilwyn Pryce, ledyer an ‘Urdd Jamboree’, ilowydh ha hembrenkyas Keur Alaw dhe Vaya Kolwyn.

Yn Iwerdhon – RTE

Hendyskonydhyon re gavas pott hag yw krysys bos an kynsa pott Romanek anterrys kevys yn Iwerdhon bythkweth.

An pott a veu diskudhys yn kowans dhe Dhinas Penn-ardh Drumanagh ogas dhe’n dreveglos a Loughshinny yn konteth Dublyn.

Christine Baker, Soedhek Ertach Konsel Konteth Fingal, a leveris: ‘Dianall on ni dre yntanans. Ni re gavas po pymp po hwegh eghenn a dra Romanek omma, y’ga mysk konna amphora, mes nevra ny welas den vydh pott avel hemma kyns yn Iwerdhon. Nyns eus meur a wara Romanek yn Iwerdhon, mes yn kowansow kyns yth esa dustuni a dus Romanek omma, martesen nebes tus ow lewya kenwerth. Nyns eus dustuni a dreveth omma mes yn sertan yma dustuni a gestavans gans Breten Romanek hag Europa Romanek.’

Figysenn, dew vil bloedh, a veu diskudhys y’n keth tyller y’n vlydhen usi passys, ow profya dustuni a genwerth a voes eksotek ow pos gwrys ena ynter Empoureth Romanek hag Iwerdhon.

An pott a vydh dannvenys dhe Withti Kennedhlek Iwerdhon rag hwithrans moy ha gwithans.

Yn Alban – Raighaltas na h-Alba

Y fydh dyllys y’n seythun ma Reyth Lys Tir Albanek, gans Raighaltas na h-Alba rag sempelhe lagha a-dro dhe grofta (‘Crofting’ yn sowsnek).

An reyth a vydh krevhe gwiryow a gessedhogyon-peuri a gevrann tir kemmyn ha ri dhe diogyon ha’ga hemmynniethow lev brassa yn devnydhyans an tir a dhevnydhyons i. Ynwedh an reyth nowydh a vydh junya an lysow Lys Tir Alban ha Barr Tirow rag Alban rag gul unn korf laghel; Lys Tir Alban, a with gorholedh rag unn esel yw Gwydheleger.

Yn-medh Menyster Ammeth, Jim Fairlie: ‘Yma krofta dhe gres a veur a gemmynniethow a-dreus rannow pals an Ugheldiryow hag Ynysow hag Argayll. Yma kroftoryon a-dreus an ranndir ma ow konis an dor, maga enevales, ow difresya an kyrghynnedh ha bewdhiverseth. Lagha krofta y’n eur ma yw kompleth ha kales dhe dhevnydhya. An reyth ma a vydh agan gasa dhe wul kevres a wellheansow ha sempelheansow dhe’n fordh mayth yw menystrys krofta, hag a vydh prow bras rag kroftoryon ha’n Desedhek Krofta rag gul aswonnvos gwell an kevro a wrons i dh’aga hemmynniethow ha mentons aga ertach ha gonisogeth unnik.

Yn Manow – Manow Hedhyw

Y fydh diskwedhys y’n kynsa tro kylgh-bregh a owr, mil blydhen y vloedh. Kevys veu yn park gans hwilyas-metol, ha govynadow a-gynsow re dheklaryas an dra dhe vos ‘tresor’, hag yma ev lemmyn yn Mirva Vaykyng yn Gwithti Manow yn Douglas.

Pur vyghan yw; a-dro dhe onan poynt peder meusva, po teyr poynt seyth sentimiter y hirder, ha’y boester yw seyth warn ugens poynt dew hwegh gramm. Diskudhys o gans Ronald Clucas yn gwenton an vlydhen ma.

Gwrys veu dre bletha eth korden a owr warbarth yn furv kolm, ha dydh y wrians yw ynter mil, ha mil ha kans blydhen wosa krist.

Mr. Clucas re gavas nebes draow yn deg ha dew ugens blydhen ow hwilas; yngot a arghans hag yngot a blomm. Ev a leveris: ‘Diskudha an kylgh a-dhiworth oes Vaykyng yw neppyth pur arbennik. Yma sinell pur vyghan a-dhiworth owr, ytho nyns yw galladow dhe wodhvos an pyth re beu kevys. Jagg bras o dhe weles an rann deg a owr ma, ny yllis vy y grysi yn kynsa.’

Alison Fox, lewyores a hendhyskans Ertach Kennedhlek Manow a leveris: ‘An kylgh re beu treghys dewweyth, unnweyth rag removya penn an kylgh ha trogh arall re’n treghis ogas yn dew hanter. Hemm a dhiskwedh bos an kylgh devnydhys yn kenwerth kyns bos ynkleudhys, po rag y witha po avel ro dhe’n Duwow.’

NOWODHOW AN SEYTHEN

Klavji Trelosk re gavas ogas ha peswar ha hanter milvil peuns rag gwellhe systemmow tredan ha dowr.

An mona a veu res gans Asrann Yeghes ha Gwith Sosyel.

Dres henna, ogas ha peswar milvil peuns veu res dhe Glavji Bosvenna rag gwellhe salowder tan.

***

Proposys yw laghen nowydh erbyn perghenoryon nessa-treven.

Laghen Airbnb a vynn lettya pobel owth assaya dhe woheles toll an konsel.

Esel senedh San Stefan rag Kernow Gledh, Ben Maguire a worras an laghen a-dherag Chi an Gemmynnyon awos bos meur a berghenoryon nessa chi ow tashenwel aga threven avel negysyow.

Yma hwans dhe’n kreslu lettya lewyoryon kerri neb a wra treylya a-derdro gans tro-U war an A-deg-warn-ugens.

Yma arwodhyow nowydh yn tyller droglammow dhe warnya bos deantel.

An gwettha tyller rag hemma yw an fordh a-derdro dhe Heyl dell hevel.

Yma pobel yn Pennsans ow kevewya pennbloodh Poll Jubilee.

An lido a igoras mis Me mil-naw-kans-pymthek-warn-ugens.

Deg neuvyer ha peswar ugens a wiskas dillas neuvya a’n oos na pan veu kevewys an hwarvos speshyal ma… ha lamma y’n dowr warbarth.

An poll yw an brassa poll neuvya dowr-mor yn Breten Veur.

Henn yw an oll an seythen ma… y fydh moy nessa seythen.

The post An Radyo 026 – Korgowser ygor appeared first on An Radyo.