Historia dwóch światów – wymiaru sprawiedliwości i przemysłu – które połączyła walka o wolność.

🔍 W tym odcinku poznacie równoległe losy Mirosławy Brzezińskiej – sędzi z Kościerzyny, oraz Jana Antczaka – brygadzisty z „Lubiany”, którzy niezależnie od siebie zaangażowali się w działalność Solidarności. Ich historie pokazują, że odwaga i pragnienie sprawiedliwości mogą połączyć ludzi z zupełnie różnych światów. To opowieść o cichych bohaterach, którzy nie zrezygnowali, nawet gdy groziła im utrata pracy czy wolności. Posłuchajcie, jak wyglądała walka o wolność w małym mieście na Kaszubach.

❓ O tajnej drukarni w sądzie, represjach stanu wojennego i solidarnościowej konspiracji w zakładzie przemysłowym oraz

❓ Na czym polegała weryfikacja pracowników instytucji państwowych w stanie wojennym i co to jest „lojalka”

W jedenastym odcinku czwartego sezonu, opowiedzą:

🎤 Mirosława Brzezińska, prawnik, działaczka NSZZ „Solidarność” Pracowników Wymiaru Sprawiedliwości wKościerzynie

🎤 Jan Antczak, działacz solidarnościowy

🎤 Anna Nadarzyńska-Piszczewiat, kierownikReferatu Gromadzenia Opracowywania i Obsługi Magazynów Oddziałowego Archiwum IPN w Gdańsku

👏 Jesteśmy dumni mogąc zaprezentować nowe odcienie historii, ocalałe dzięki projektowi Archiwum Pełne Pamięci oraz jego darczyńcom. To opowieści, które zasługują na to, by być usłyszane i zapamiętane oraz pamiątki, które zasługują na to, by być zaprezentowane!

🔔 Kolejny odcinek już wkrótce!

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby Reportera i Podcastera

#ArchiwumIPN #ArchiwumPełnePamięci #reportaż #MirosławaBrzezińska #JanAntczak #SolidarnośćPWS

🎧 Jarosław Abramow-Newerly, twórca dźwięków i słów, który zostawił trwały ślad w historii polskiej kultury

🔍 Jarosław Abramow-Newerly zasłynął dzięki swojej muzycznej wyobraźni, której symbolem stały się kultowe utwory PRL-u. Jego skecze i piosenki trafiły m.in. na scenę Studenckiego Teatru Satyryków i serc słuchaczy. Ale to nie wszystko – był również dramaturgiem, satyrykiem i powieściopisarzem, który w unikalny sposób opisał m.in. komunistyczną rzeczywistość. Jego artystyczne ślady jak rękopisy, zapisy nutowe i materiały STS-u, zostały przekazane do Archiwum IPN przez samego pisarza i jego córkę. To dzięki nim możemy dziś przybliżyć twórczość artysty, który zostawił trwały ślad w polskiej kulturze.🎶

❓ Czym był Studencki Teatr Satyryków w czasach PRL-u i co przetrwało z jego ducha do naszych czasów?

❓ Kto stworzył hymn intelektualistów „Piosenka o okularnikach” ze słowami Agnieszki Osieckiej lub jedną z kultowych piosenek lat 70. i 80. „Bohdan, trzymaj się!” w mistrzowskim wykonaniu Bohdana Łazuki? oraz

❓ Jak wyglądała inwigilacja pisarza przez komunistyczną bezpiekę?

W dziesiątym odcinku czwartego sezonu, opowiedzą:

🎤 Siostra Magdalena Abramow-Newerly ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, córka Jarosława Abramowa-Newerlego

🎤 Jarosław Abramow-Newerly, dramaturg i prozaik,

🎤 dr Karolina Felberg-Pawłowska, historyczka literatury, krytyczka literacka i teatralna

🎤 Krzysztof Pawluczuk, kustosz archiwalny w Archiwum IPN

🎤 Marzena Kruk, dyrektor Archiwum IPN

👏 Jesteśmy dumni mogąc zaprezentować nowe odcienie historii, ocalałe dzięki projektowi Archiwum Pełne Pamięci oraz jego darczyńcom. To opowieści, które zasługują na to, by być usłyszane i zapamiętane oraz pamiątki, które zasługują na to, by być zaprezentowane!

 🔔 Kolejny odcinek już wkrótce!

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby Reportera i Podcastera

#ArchiwumIPN #ArchiwumPełnePamięci #reportaż #Jarosław#Abramow-Newerly

Rosyjski emigrant, polski pisarz, społecznik i wychowawca młodzieży, więzień obozów koncentracyjnych - Igor Abramow-Newerly

🔍 Igor Abramow-Newerly był człowiekiem wielu pasji i zawodów – pisarzem, pedagogiem, sekretarzem Janusza Korczaka oraz dyrektorem zakładu produkcyjnego. Jego życie było pełne trudnych doświadczeń, w tym wojny, aresztowania i cierpienia w niemieckich obozach koncentracyjnych. Po wojnie zaangażował się w działalność społeczną i polityczną, pozostając autorem powieści odzwierciedlających jego życiowe przeżycia. Archiwum osobiste pisarza przekazane przez jego bliskich do IPN zawiera unikalne dokumenty, artefakty i świadectwa dotyczące jego życia oraz losów rodziny Abramow-Newerly, w tym maszynopisy, rękopisy, medale, przedmioty codziennego użytku oraz listy z obozów koncentracyjnych.

❓ O dzieciństwie rosyjskiego emigranta, który stał się wybitnym polskim pisarzem epoki powojennej, a także o tym:

❓ Jak z socjalisty stał się antykomunistą i obrońcą osób represjonowanych przez władze PRL oraz

❓O charyzmatycznej osobowości, odwadze i niezwykłych pasjach pisarza.

 W dziewiątym odcinku nowego sezonu, opowiedzą:

🎤 Siostra Magdalena Abramow-Newerly ze Zgromadzenia Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi, wnuczka Igora, córka Jarosława Abramow-Newerly

🎤 Jarosław Abramow-Newerly, dramaturg i prozaik, syn pisarza

🎤 Krzysztof Pawluczuk, kustosz archiwalny w Archiwum IPN

🎤 Marzena Kruk, dyrektor Archiwum IPN

👏 Jesteśmy dumni mogąc zaprezentować nowe odcienie historii, ocalałe dzięki projektowi Archiwum Pełne Pamięci oraz jego darczyńcom. To opowieści, które zasługują na to, by być usłyszane i zapamiętane oraz pamiątki, które zasługują na to, by być zaprezentowane!

🔔 Druga część historii tej niezwykłej rodziny już wkrótce!

👉 Po więcej informacji, zdjęć i dokumentów zapraszamy na naszą stronę: ⁠https://archiwumpamieci.pl/okruchy/losy-rodziny-abramow-newerly/

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby Reportera i Podcastera

 #ArchiwumIPN #ArchiwumPełnePamięci #reportaż #Igor #Abramow-Newerly

Kolejna rocznica śmierci Sergiusza Piaseckiego to okazja, by przypomnieć losy jednego z najbardziej niezwykłych Polaków XX wieku, człowieka o wielu twarzach – pisarza, szpiega, żołnierza AK.

🔍 Sergiusz Piasecki był awanturnikiem, szpiegiem i żołnierzem walczącym w wojnie polsko-bolszewickiej oraz Armii Krajowej. Pobyt w turmie na Świętym Krzyżu przyniósł mu duchową przemianę i zainspirował do pisania. Jego powieść „Kochanek Wielkiej Niedźwiedzicy” przyniosła mu sławę i wcześniejsze zwolnienie z więzienia. Po wojnie żył na emigracji, gdzie kontynuował twórczość mimo trudności. Jego rękopisy, rysunki, zdjęcia i przedmioty, których pisarz używał w codziennej pracy trafiły do zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej.

❓ Jak człowiek z kresowego półświatka, więzień najcięższego zakładu karnego II RP na Świętym Krzyżu, stał się gwiazdą literatury światowej okresu międzywojennego?

❓ Dlaczego syn Sergiusza Piaseckiego nosi nazwisko będące jednym z okupacyjnych pseudonimów ojca? I kim była tajemnicza babcia Stefania?

W ósmym odcinku czwartego sezonu, opowiedzą:

🎤 dr hab. Tomasz Balbus, naczelnik Oddziałowego Archiwum IPN we Wrocławiu

🎤 Ewa Tomaszewicz, wnuczka Sergiusza Piaseckiego

🎤dr Anna Szuba-Boroń, prodziekan Wydziału Prawa, Administracji i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Andrzeja Frycza Modrzewskiego w Krakowie

🎤 dr Władysław Tomaszewicz, syn Sergiusza Piaseckiego

🎤dr Karol Nawrocki – prezes IPN/prezydent RP

👉 Więcej na temat dzisiejszego bohatera dowiesz się z artykułu: https://archiwumpamieci.pl/okruchy/pod-gwiazdami-wielkiej-niedzwiedzicy-sladami-sergiusza-piaseckiego/

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby Reportera i Podcastera

🇵🇱 📅 W 105. rocznicę Bitwy pod Komarowem 🐎 ⚔️ przypominamy niezwykłą historię generała Stefana Jacka Dembińskiego – żołnierza, który całe życie poświęcił walce o wolną Polskę.

⚔️ Urodzony w 1887 roku, generał Dembiński był uczestnikiem I wojny światowej, wojny polsko-bolszewickiej oraz ważnym działaczem polskiej emigracji wojskowej w Wielkiej Brytanii. Jego odwaga, patriotyzm i niezłomna postawa to przykład prawdziwego bohatera.

✉️ Jego listy do dzieci pełne były mądrości i patriotyzmu 🇵🇱, a pamiątki przekazane do Archiwum IPN odsłaniają nieznane oblicze generała – człowieka i ojca.

❓ Jak potoczyły się losy generała po słynnej bitwie kawaleryjskiej?

❓ Kim był Ali Bey, jego wierny towarzysz?

Na te oraz wiele innych pytań odpowiedzi udzielą:

🎤 Paweł Zielony, główny specjalista w Archiwum IPN

🎤 dr Paweł Libera, główny specjalista w Biurze Badań Historycznych IPN

🎤 Katarzyna Maleszko-Dembińska, synowa generała Dembińskiego

👉 Przeczytaj więcej: https://archiwumpamieci.pl/okruchy/uczcie-sie-pracujac-pracujcie-wierzac-general-dembinski-ktorego-warto-znac/

🎤 Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowały Agnieszka Pospiszyl oraz Katarzyna Błaszczyk z Torby Reportera i Podcastera.

W Dniu Osadnika Polskiego w Argentynie przywołujemy poruszającą historię rodziny Moszoro – jednej z wielu kresowych rodzin zmuszonych przez wojnę i zmiany geopolityczne do emigracji aż na drugi kraniec świata.

🔍 Historia rodziny Moszoro to opowieść o losach Polaków, których tragedia II wojny światowej i jej następstwa zmusiły do opuszczenia Kresów i rozpoczęcia życia na nowo w odległej Argentynie. Ich droga wiedzie przez fronty II wojnyświatowej, obozy, konspirację i emigrację, aż po utrwalanie tożsamości narodowej na obcej ziemi. W Rosario rodzina aktywnie uczestniczyła w życiu Polonii, pielęgnując język, kulturę i pamięć o ojczyźnie.

Dziś ich historia dokumentowana jest w ramach projektu „Archiwum Pełne Pamięci”, by nie zaginęły świadectwa tego pokolenia. Od Kresów po Argentynę rozciąga się los nie jednej,lecz wielu polskich rodzin, które nigdy nie porzuciły swoich korzeni.

❓Jak Polacy trafili do Argentyny i jak wyglądało ich życie na emigracji?

❓ O codzienności rodziny Moszoro na srebrnej ziemi oraz…

❓ … dlaczego w Argentynie obchodzony jest Dzień Osadnika Polskiego?

W szóstym już odcinku czwartego sezonu, opowiedzą:

 🎤 Antoni Moszoro, najstarszy syn Ludmiły i Kazimierza Moszoro

🎤 Bartłomiej Moszoro, syn Ludmiły i Kazimierza Moszoro, polski konsul honorowy w Rosario

🎤 Alicia Irene Falkowski, ambasador Republiki Argentyny w Polsce

🎤dr Karol Nawrocki – prezes IPN

🎤 Marzena Kruk, dyrektor Archiwum IPN

👏 Jesteśmy dumni mogąc zaprezentować nowe odcienie historii, ocalałe dzięki projektowi Archiwum Pełne Pamięci oraz jego darczyńcom. To opowieści, które zasługują na to, by być usłyszane i zapamiętane oraz pamiątki, które zasługują na to, by być zaprezentowane!

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowały Katarzyna Błaszczyk i Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby Reportera i Podcastera

18 maja, w dniu kolejnej rocznicy zdobycia klasztoru na Monte Cassino w 1944 r. zapraszamy do wysłuchania reportażu poświęconego Antoniemu Siczkowi, żołnierzowi generała Władysława Andersa.

🔍 Antoni Siczek był żołnierzem Wojska Polskiego, więźniem sowieckich łagrów, żołnierzem Armii Polskiej na Wschodzie a następnie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, walczył we Włoszech, powrócił do Polski w 1948 r. Jego archiwum osobiste, które zostało przekazane do zasobu Archiwum IPN, w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci, obejmuje m.in. zbiór fotografii oraz dokumentację związaną z losami podczas wojny i po jej zakończeniu.

❓ O losach żołnierza Wojska Polskiego w sowieckiej niewoli,

❓ O służbie w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie, w tym bitwie o Monte Cassino,

❓ O pobycie na emigracji i powrocie do Polski,

❓ O trudnych losach „andersowca” w rzeczywistości PRL,opowiedzą:

🎤 Zofia Janus - córka Antoniego Siczka,

🎤 dr Anna Marcinkiewicz-Kaczmarczyk - starszy kustosz Archiwum IPN,

🎤 dr Krzysztof Busse - główny specjalista w Delegaturze IPN w Radomiu.

👏 Jesteśmy dumni mogąc zaprezentować nowe odcienie historii, ocalałe dzięki projektowi Archiwum Pełne Pamięci oraz jego darczyńcom. To opowieści, które zasługują na to, by być usłyszane i zapamiętane oraz pamiątki, które zasługują na to, by być zaprezentowane!

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowały Agnieszka Pospiszyl i Katarzyna Błaszczyk z Torby Reportera i Podcastera

Julian Rojek, prawnik z wykształcenia, narodowiec z przekonania, w okresie niemieckiej okupacji Lwowa zaangażował się w działalność komórki legalizacyjnej okręgu lwowskiego Narodowej Organizacji Wojskowej, zajmującej się fabrykowaniem i fałszowaniem dokumentów. Po aresztowaniu przez gestapo w 1943 roku doświadczył brutalnych przesłuchań w więzieniu na ul. Łąckiego, a następnie trafił do niemieckich obozów koncentracyjnych: na Majdanku, Gross Rosen i Buchenwaldzie. Dokumenty dotyczące jego wojennych losów, w tym grypsy i korespondencja z obozu do żony, zostały odnalezione na śmietniku, a następnie zdeponowane w Archiwum IPN.

❓ W jaki sposób Julian Rojek przekazywał żonie grypsy z więzienia we Lwowie i otrzymywał od niej informacje zwrotne?

❓ O brutalnych metodach przesłuchań stosowanych przez gestapo typu „sztuczne tonięcie”.

❓ O desperackiej próbie wykupienia męża z Majdanka? i...

❓ historię lalki Baśki Majdaniarki.

 W czwartym odcinku nowego sezonu, opowiedzą:

🎤 Danuta Rojek-Lenkiewicz, córka Juliana Rojka

🎤 Agata Kłopotowska, wnuczka Juliana Rojka

🎤 dr Justyna Staroń, starszy kustosz archiwalny Archiwum IPN

👏 Jesteśmy dumni mogąc zaprezentować nowe odcienie historii, ocalałe dzięki projektowi Archiwum Pełne Pamięci oraz jego darczyńcom. To opowieści, które zasługują na to, by być usłyszane i zapamiętane oraz pamiątki, które zasługują na to, by być zaprezentowane!

🎙️ Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowały Agnieszka Pospiszyl i Katarzyna Błaszczyk z Torby Reportera i Podcastera

Mieczysław Seweryn i Władysław Walkowski byli przedwojennymi nauczycielami i oficerami rezerwy Wojska Polskiego. Wraz z wybuchem II wojny światowej otrzymali powołanie do wojska i wyruszyli na front, zostawiając żony z małymi dziećmi pod opieką teściów. W połowie września 1939 roku trafili do sowieckiego obozu jenieckiego w Kozielsku, a następnie wiosną 1940 roku, jak tysiące polskich oficerów, zostali zamordowani przez NKWD w Katyniu. Ich listy, pełne troski o rodzinę, zostały przekazane do Archiwum IPN jako cenne świadectwa tamtych wydarzeń.

❓ O czym Władysław Walkowski i Mieczysław Seweryn pisali w listach do swoich żon z obozu jenieckiego NKWD w Kozielsku?

❓ Jak życie w cieniu zbrodni katyńskiej wpłynęło na rodziny Walkowskiego i Seweryna?,

a także o tym

❓ Jak Wojciech Seweryn przez całe życie poszukiwał śladów ojca zamordowanego w Katyniu i poświęcił się upamiętnieniu ofiar tej zbrodni, a jego tragiczna śmierć w drodze na obchody 70. rocznicy, stała się niezwykłą klamrą losu – łącząc losy ojca i syna 

w trzecim odcinku nowego sezonu, opowiedzą:

🎤 Wisława Osenkowska, wnuczka Władysława Walkowskiego

🎤 Anna Wójtowicz, wnuczka Mieczysława i córka Wojciecha Seweryna

🎤 dr hab. Witold Wasilewski, główny specjalista Archiwum IPN.

Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowały Agnieszka Pospiszyl i Katarzyna Błaszczyk z Torby Reportera i Podcastera

Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945) był księdzem Kościoła katolickiego, opiekunem duchowym harcerzy, chorych i ubogich oraz więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych.

O dzieciństwie i trudnych wyborach harcerza Wicka, a także o tym, jak wyglądała służba Bogu i ludziom ks. Stefana w KL Dachau i rola polskich duchownych w tym obozie opowiedzą:

🎤 Zygmunt i Krzysztof Jaczkowscy, krewni księdza

🎤 Siostra Stefania Anna Hayward, karmelitanka z Klasztoru pw. Najświętszej Krwi w Dachau, przy dawnym obozie koncentracyjnym

🎤 Dorota Grzechocińska, starszy kustosz archiwalny w Archiwum IPN

Podcast na zlecenie Instytutu Pamięci Narodowej przygotowała Hanna Bogoryja-Zakrzewska z Torby Reportera i Podcastera